ایران نوشت: یک سال قبل کمتر کسی بود که حتی نامی از محسن فخری‌زاده مهابادی شنیده باشد. نامی ناآشنا برای عموم مردم که حالا و پس از عملیات پیچیده ترور او دهان به دهان می‌چرخید. دانشمندی بزرگ که سابقه همکاری با شهید حسن تهرانی مقدم را در کارنامه خود داشت و امروز ایران مدیون خدمات دفاعی و هسته‌ای اوست. اما ابعاد شخصیتی وی در همین موضوع خلاصه نمی‌شود. دانشمندی که با قرآن و حافظ انس داشت و حتی اهل شعر و شاعری بود. مردی علاقه‌مند به فلسفه که جلسات سه‌شنبه‌های وی در موضوع فلسفه علم بین دوستان و علاقه‌مندانش زبانزد بود و در نقطه وصل فلسفه و فیزیک نظریه پردازی می‌کرد. والا بودن ابعاد شخصیتی وی تا جایی است که در لحظه شهادتش و وقتی چندین گلوله به بدن وی اصابت کرده، بیشتر نگران محافظانش بود و با فریاد از آنها می‌خواست تا جلو نیایند تا مبادا آسیبی ببینند. این شخصیت برجسته که ده‌ها سال سوژه ترور دستگاه‌های جاسوسی دشمن بود از اسفند 1385 نامش در لیست تحریم‌های قطعنامه 1747 شورای امنیت آمده بود.
نیویورک تایمز درخصوص وی نوشته است: «فخری‌زاده یکی از پنج شخصیت ایرانی بود که نامش در فهرست ۵۰۰ نفره قدرتمندترین افراد جهان که از سوی نشریه امریکایی فارن پالیسی منتشر می‌شود، قید شده بود.» امریکایی‌ها وی را «صندوقچه اسرار برنامه هسته‌ای ایران» معرفی می‌کردند و برخی تحلیلگران داخلی لقب «قاسم سلیمانی هسته‌ای» را به وی داده‌اند.
قدرت او در نیروسازی، کادرسازی و استفاده از ظرفیت جوانان نخبه باعث شده بود تا بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی که محسن فخری‌زاده را به عنوان مدیر پروژه آماد معرفی کرده، درخصوص وی بگوید او به عنوان رئیس سازمان پژوهش‌های نوین دفاعی (سپند) بسیاری از چهره‌های کلیدی برنامه هسته‌ای ایران را در مجموعه خود داشته است.
پروژه تحریف هویت شهید
در ساعات ابتدایی انتشار خبر شهادت فخری‌زاده، هویت کمتر شناخته شده وی باعث شده بود تا سردرگمی در رسانه‌های کشور موج بزند. این رخداد گرچه طبیعی به نظر می‌رسید اما از جایی محل تعجب قرار گرفت که شخصیت‌های دولتی وقت نیز اظهارات ضد و نقیضی درخصوص هویت واقعی شهید فخری‌زاده داشتند. ساعاتی پس از این اقدام تروریستی سخنگوی سازمان انرژی هسته‌ای به سرعت با خبرگزاری ایسنا مصاحبه کرد و در موضعی قابل تأمل اعلام نمود: «کلیه دانشمندان صنعت هسته‌ای کشور در سلامت کامل به سر می‌برند و برای هیچ کدام آنها حادثه‌ای پیش نیامده است!» بعد از این اقدام علی اکبر صالحی رئیس وقت سازمان انرژی اتمی پیام تسلیتی خطاب به امیرحاتمی وزیر دفاع صادر کرد. در پیام معنادار صالحی آمده بود: «خبر ترور ناجوانمردانه برادر خدوم، شهید دکتر محسن فخری‌زاده، رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع که سال‌های طولانی از عمر پربرکت خویش را صرف مجاهدت و ارتقای توان دفاعی کشور نمود، موجب تأسف و تأثر عمیق گردید.»
این اقدام معنادار و عدم به کار بردن عنوان «دانشمند هسته‌ای» و تأکید صرف بر هویت دفاعی شهید محسن فخری‌زاده توسط دیگر مقامات دولت تدبیر و امید نیز تکرار شد. محمدجواد ظریف وزیر خارجه دولت یازدهم و دوازدهم در بیانیه‌ای که به مناسبت شهادت محسن فخری زاده صادر کرد، از او صرفاً با عنوان «دانشمند برجسته و مدیر موفق» یاد کرد. در نهایت نیز با انتشار پیام تسلیت رئیس دولت مشخص شد که دولتمردان نمی‌خواهند هویت واقعی شهید را عنوان کنند. حسن روحانی بدون نام بردن از خدمات هسته‌ای این شهید والامقام وزارت دفاع را خطاب قرار داد و نوشت: «بی‌تردید وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با ایثار و تلاش روزافزون و بهره‌گیری از همکاران و شاگردان این شهید والامقام جای خالی این دانشمند خدوم را پر خواهد کرد.»
تردید درخصوص هویت سانسور شده شهید
فضای پرابهام و سانسور خدمات هسته‌ای شهید فخری‌زاده باعث شد تا همکاران و افراد آشنا به خدمات محسن فخری‌زاده واکنش نشان دهند. فریدون عباسی رئیس سابق انرژی اتمی در واکنش به خط انکار هویت هسته‌ای شهید در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «آقای فخری‌زاده از دانشمندان سطح یک کشور در حوزه هسته‌ای بود. کسی هسته‌ای بودن ایشان را انکار نکند.» عباسی همچنین بعداً خبر داد که به او گفته شده تا در مورد هویت هسته‌ای شهید صحبتی نکند. این همکار محسن فخری‌زاده در این خصوص فاش کرد: «روزی که ایشان شهید شد، صدا و سیما را هم تحت فشار گذاشته بودند که هسته‌ای بودن ایشان را پوشش ندهند، به من هم می‌گفتند شما نگویید هسته‌ای بوده است! من هم قبول نکردم و گفتم اگر می‌خواهید صحبت کنم من راست می‌گویم، من نمی خواهم از خون شهید استفاده سیاسی کنم.»
همچنین سیدابراهیم رئیسی رئیس وقت دستگاه قضا در پیام تسلیت خود به خدمات وی در «علم و فناوری و دانش هسته‌ای» اشاره کرد.
پایان گمانه‌زنی‌ها
هشتم آذرماه 1399رهبرمعظم انقلاب با انتشار پیام تسلیتی فضای ابهام‌آلود را شفاف کرده و مهر پایانی به پروژه تحریف هویت واقعی شهید محسن فخری‌زاده زدند. ایشان با عنوان «دانشمند برجسته و ممتاز هسته‌ای و دفاعی» خدمات ایشان در این حوزه‌ها را کم‌نظیر و گرانبها خواندند و خواستار مجازات قطعی آمران و عاملان این جنایت شدند. این رخداد به منزله پایان گمانه‌زنی‌ها در خصوص هویت واقعی شهید در تاریخ ثبت شد.
آنچه مشخص است این است که امروز و در سالگرد ترور شهید فخری‌زاده، جمهوری اسلامی ایران از اهداف و توان هسته‌ای خود نه تنها عقب‌نشینی نکرده که بیش از 30 کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده 60 درصد و بیش از 220 کیلو اورانیوم 20 درصد در اختیار دارد؛ مسأله‌ای که نشان می‌دهد جنایت صهیونیست‌ها نتوانسته در مقابل سرعت پیشرفت‌های ایران بایستد. قبلاً ژنرال دان حالوتس فرمانده سابق نیروی هوایی ارتش رژیم صهیونیستی به این مسأله اعتراف کرده بود که شاید آنها بتوانند یکی از تأسیسات هسته‌ای را از کار بیندازند اما قطعاً نخواهند توانست مغزها و ذهن‌هایی که آن را توسعه می‌دهند از پای درآورند.
سردار سید مهدی فرحی جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در صحبت‌هایی در مستند ماجرای نیمروز که جمعه شب از برنامه ثریا پخش شد، به کسانی که شهید فخری‌زاده را حامی برجام معرفی کرده بودند انتقاد کرد و گفت: «حمایت ایشان از برجام وصله نچسبی بود که به ایشان نسبت دادند. ایشان مرتب از برجام تبری می‌جست شاید 10 بار خودم از ایشان شنیدم. خیلی برای ایشان مهم بود که ایشان را مدافع برجام معرفی نکنند.» جانشین وزیر دفاع که آشنایی نزدیکی با این دانشمند برجسته کشورمان داشته است، یکی از ویژگی‌های ایشان را صراحت و شجاعت اعلام کرد و گفت: «ایشان به صورت علنی و آشکارا و بدون ملاحظه وزیر و رئیس جمهور و نماینده مجلس و بدون خط قرمز مواضعش را اعلام می‌کرد. بارها از ایشان شنیدم که برجام را به هیچ وجه قبول نداشت.» سردار فرحی همچنین اعلام کرد شهید فخری‌زاده بارها مصادیق مشکلات برجام را به مسئولین تذکر داده بود که بعداً با شکست خوردن برجام، صحت صحبت‌های ایشان بر همه مشخص شد.
