به گزارش همشهری آنلاین به نقل از خراسان، در ماراتن پنج روزه دور جدید مذاکرات وین، عصر روز گذشته با برگزاری نشست کمیسیون برجام با حضور روسای هیئت‌های ایران، اتحادیه اروپا، آلمان، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین، عملا مرحله اول گفت و گوها در دولت سیزدهم به پایان رسید و براساس گفته‌های علی باقری مذاکره کننده ارشد کشورمان با توجه به نیاز طرف‌های مقابل به مشورت با پایتخت‌هایشان برای دادن پاسخ مستدل به متون ایران، نشست پایان یافت و احتمالا هفته آینده دور بعدی از سر گرفته خواهد شد. در همین حال روایت‌های متناقضی از محتوای متون ارائه شده توسط ایران در پایان دور اول مذاکرات وین به گوش می‌رسد. در همین زمینه «لارنس نورمن» خبرنگار روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» مستقر در وین در رشته توییتی نوشت: این امیدواری وجود دارد که گفت‌وگوها اوایل هفته آینده (دوشنبه به بعد) ادامه پیدا کند.
وی در ادامه در حالی که از ابتدا هم قرار نبود در دور اول نتیجه ویژه‌ای به صورت مثبت یا منفی حاصل شود، به نقل از یک دیپلمات اروپایی نوشت که پیش‌نویس‌های پیشنهادی ایران غیرقابل قبول و زیاده‌روی است و ایران در پیش‌نویس‌های خود درخواست‌های مربوط به رفع تحریم‌ها را افزایش داده و همزمان تمام تفاهم‌های پیشین درباره گام‌های ایران برای بازگشت به برجام را حذف کرده است.
خبرنگار وال‌استریت ژورنال همچنین نوشته است که دیپلمات‌های اروپایی به مذاکره‌کنندگان ایرانی گفته‌اند که پیشنهادهای آن‌ها بسیار سخت‌گیرانه است و باید مواضع انعطاف‌پذیری داشته باشند. همزمان امانوئل ماکرون هم در اظهاراتی در حاشیه سفرش به امارات این دور ازمذاکرات را ناموفق خواند ومدعی شد که «به احتمال زیاد، این مذاکرات در کوتاه مدت ادامه پیدا نمی‌کند.»
این در حالی است که انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا اعلام کرد: «هیئت‌های مذاکره‌کننده چهارشنبه یا پنج شنبه به وین بازمی‌گردند و طرف‌ها به بررسی پیشنهادها خواهند پرداخت. مذاکرات نتیجه‌بخشی را با نمایندگان جدید ایران آغاز کرده‌ایم و این مسئله باعث دید مثبت من شده است.» شنیده‌های خراسان نیز حاکی است هیئت‌های اروپایی خواستار موکول شدن مذاکره به زمانی دیگر و بازگشت به پایتخت‌های خود شدند که با موافقت ایران و روسیه و چین این اتفاق افتاد. به نظر می‌رسد دنباله روی شدید اروپایی‌ها از آمریکا و تا حدی رژیم صهیونیستی که در این سه سال و نیم هم مشهود بود حالا در مذاکرات نیز خودش را نمایان ساخته است؛ اما داستان متون ایران که در دو موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌ها به ۱+۴ ارائه شده هم در روزهای اخیر پر خبر و برای رسانه‌های بین المللی جذاب شده بود و بخش زیادی از خبرهای رسانه‌ای را به خود اختصاص داد.
در حالی که وال استریت ژورنال به نقل از دیپلمات‌های اروپایی متون ایران را سخت‌گیرانه و غیر واقعی خوانده، علی باقری در گفت و گو با الجزیره، با بیان این که پیشنهادهای ایران به قدرت‌های جهانی را نمی‌توان رد کرد و این پیشنهادها بر اساس بندهای توافق سال ۲۰۱۵ هستند، از ارائه پیشنهاد سومی هم خبرداد که قرار است پس از موافقت قدرت‌های جهانی با دو پیشنهاد اولیه، بلافاصله از سوی ایران ارائه شود. باقری همچنین در مصاحبه با المیادین گفت: «از زمانی که دو پیش‌نویس را ارائه کرده‌ایم، با دیگر طرف‌ها در اروپا چند نشست برگزار کردیم. ما انتظار داریم که دیگر طرف‌ها پاسخ حقوقی و ادله منطقی خود را به پیشنهادهای ما ارائه کنند. ما در حال مذاکره برای دست‌یابی به یک توافق کلی هستیم تا شرایط برای بازگشت عضو خارج شده از توافق فراهم شود. سعی ما بر آن است که تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی آمریکا را رفع کنیم و اگر طرف مقابل اقدامات ناقض توافق را لغو کند، ما برای تعلیق اقدامات جبرانی خود آماده هستیم.»
روزنامه قطری «العربی الجدید» نیز به نقل از شخصی که او را مشاور هیئت مذاکراتی ایران در وین خوانده، نوشت: «پیشنهادهای جدید ایران شامل اصلاحات پیش‌نویس‌های دوره‌های پیشین است. مذاکرات به صورت حرفه‌ای جریان دارد.» وی اضافه کرد: «پیشنهادها بر لزوم رفع عملی تحریم‌های آمریکا تأکید دارد. موضع آمریکا همچنان مانعی بر سر دست‌یابی به یک توافق است». العربی الجدید در ادامه به نقل از این منبع نوشت: «آمریکا می‌خواهد بخشی از تحریم‌های اصلی را حفظ کند. طرف‌های اروپایی منطق طرف ایرانی را درک کرده‌اند؛ اما آن‌ها با فشار آمریکا مواجه هستند.»
رفع تحریم‌ها گام به گام نیست
معاون سیاسی وزیر خارجه کشورمان همچنین در گفت و گو با خبرگزاری کیودوی ژاپن در پاسخ به این سوال که در دو سند ارائه شده از سوی ایران به طرف‌های مقابل، آیا موضوع رفع تحریم‌ها گام به گام خواهد بود یا به صورت یک جا؟ خاطرنشان کرد: «رفع تحریم‌ها گام به گام نیست.» باقری همچنین درباره مدت زمان راستی آزمایی بیان کرد: «سه سند داریم که هنوز سند سوم به طرف مقابل تحویل داده نشده است. وی درباره بازخورد دو سندی که به طرف مقابل ارائه شد نیز گفت که هنوز در حال گفت و گو هستیم.» باقری در مصاحبه با وبگاه انگلیسی «میدل ایست آی» نیز تصریح کرد که مسئولیت آمدن پای میز مذاکرات برعهده آمریکا و نه ایران است. این رسانه انگلیسی در ادامه نوشت که علی باقری در این مصاحبه گفته که ایران تحت هیچ‌گونه فشاری حاضر به توافق درباره برنامه غنی‌سازی هسته‌ای خود نیست و این که توپ دقیقاً در «زمین آمریکاست». آن طور که این رسانه نوشته، معاون سیاسی وزیر خارجه تأکید کرده است که هم‌اکنون بازگشت به پایبندی کامل به برجام و رفع تحریم‌های جمهوری اسلامی به «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا بستگی دارد زیرا واشنگتن اولین طرفی بود که به صورت یک جانبه در سال ۲۰۱۸ از این توافق خارج شد.
طرح «کمتر در برابر کمتر» یا «برجام پلاس» در کار نیست
بر اساس آن چه که این وبگاه انگلیسی توضیح داده، مذاکره کننده ارشد ایران در مذاکرات وین پیشنهادهای اخیر را مبنی بر اقدام ایران در بررسی یک توافق موقت موسوم به طرح «کمتر در برابر کمتر» یا بررسی طرح «برجام پلاس» که شامل آغاز مذاکرات درباره برنامه موشک بالستیک و فعالیت‌های منطقه‌ای می‌شود، رد کرد. باقری با رد هشدارهای مقام‌های آمریکایی تأکید کرد که ایران هیچ‌گونه فشاری را احساس نمی‌کند. وی تأکید کرد که پیش‌نویسی که پس از شش دوره قبلی تهیه شد و گفته می‌شود حاوی چنین عناصری بوده، «پر از پرانتز» بود و توافق نبوده است.
امیرعبداللهیان خطاب به بورل: مذاکرات خوب اما کند است
روز گذشته غیر از اخبار وین، تماس تلفنی مهمی هم بین امیرعبداللهیان وزیرخارجه کشورمان و جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برقرار شد. براساس اخبار رسمی منتشر شده از این تماس تلفنی، امیرعبداللهیان در گفت‌وگوی تلفنی با بورل گفت: «غرب ابتکار عمل واقعی خود را در خاتمه دادن به تحریم‌ها ارائه و به تکرار شعارهای قبلی و ناقض حقوق و منافع ملت ایران پایان دهد.» جوزف بورل هم این رویداد را که اکنون همه هیئت‌های مذاکره کننده با جدیت برای رسیدن به تفاهم در وین تلاش می‌کنند، مهم خواند و افزود: «به انریکه مورا تاکید کرده‌ام که در ارتباط سازنده و فعال با مذاکره کننده ارشد ایرانی و همه هیئت‌ها برای رسیدن به توافق تلاش کند.» وی خواستار انعطاف همه طرف‌ها در ادامه مذاکرات شد. امیرعبداللهیان نیز تاکید کرد: «در هر مذاکره و اقدامی پایان دادن کامل به تحریم‌های ناقض برجام هدف مشارکت ماست.»
گروسی: ایران غنی‌سازی ۹۰درصد ندارد
اما به موازات مذاکرات هسته‌ای در وین، اولین دیدار علی باقری با رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی هم در این شهر برگزار شد و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در گفت‌وگو با شبکه «فرانس ۲۴» در خصوص ادعاهای اخیر صهیونیست‌ها درباره غنی‌سازی اورانیوم در ایران با غنای ۹۰ درصد گفت: «خیر، ما چنین اطلاعاتی نداریم. یادآوری می‌کنم که تنها نهاد حاضر در تأسیسات هسته‌ای ایران، آژانس است. هم اکنون هیچ غنی‌سازی ۹۰ درصدی در جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد. ما غنی‌سازی ۵ درصد (در ایران) داریم، غنی‌سازی ۲۰ درصد داریم، غنی‌سازی ۶۰ درصد داریم که بسیار بالاست و بین ۶۰ درصد تا ۹۰ درصد، اندکی فاصله وجود دارد و نگرانی‌هایی در این خصوص وجود دارد اما ما هیچ اطلاعاتی درباره غنی‌سازی اورانیوم با غلظت ۹۰ درصد نداریم.» وی در خصوص دسترسی بازرسان به تأسیسات هسته‌ای ایران تأکید کرد: «بسیار مهم است که ایران به بازرسان ما دسترسی آزاد و بدون محدودیت بدهد. اگر دسترسی ما را محدود کنند، قطعاً به مشکل برمی‌خوریم. ما خواهان دسترسی به این سایت خاص (فردو) و دیگر مکان‌ها هستیم».
اما در سوی مقابل «آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه آمریکا که کشورش به عنوان عضو اخراجی و متهم اصلی برهم خوردن برجام حالا مجبور است به صورت غیر مستقیم و در مکانی دیگر و با واسطه مذاکره کند، بعد از دیدار با همتای روسیه‌ای خود درباره مذاکرات با ایران مدعی شد: «برای این که ایران در گفت‌وگوها «تعامل معنادار» کند دیر نیست. همین کش‌دار کردن مذاکرات است. »
جیغ رئیس موساد هم بلند شد
در ادامه لفاظی‌ها و شلوغ کاری‌های مقامات صهیونیست علیه ایران همزمان با مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین، «دیوید بارنیع» رئیس سازمان موساد نیز که معمولا به صورت عمومی سخنرانی نمی‌کند، درباره برنامه هسته‌ای ایران مدعی شد که تل آویو هرکاری لازم باشد می‌کند تا مطمئن شود که ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت. این اظهارات درحالی مطرح می‌شود که ایران بارها تاکید کرده هرگز به دنبال سلاح‌های کشتار جمعی نبوده و تمامی فعالیت‌های هسته‌ای این کشور در جهت صلح‌آمیز و زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. وی در ادامه ادعا کرد، ایران به اورانیوم ۶۰ درصدی برای اهداف غیرنظامی نیازی ندارد، یا به سه سایت با هزاران سانتریفیوژ مگر این که به دنبال بمب اتمی باشد.
