روزنامه نیویورک تایمز در تحلیلی به این موضوع پرداخت که چگونه تصمیمهای اشتباه دونالد ترامپ رییس جمهور سابق آمریکا و در ادامه آن، جو بایدن رییس جمهور فعلی این کشور، به کابوسی برای واشنگتن و تل آویو تبدیل شده است.
به نوشته این روزنامه آمریکایی، در حال حاضر قضاوت کلی حاکی از آن است که تصمیم سال ۲۰۱۸ ترامپ مبنی بر خروج یک جانبه از برجام که به تشویق مایک پمپئو وزیر خارجه وقت آمریکا و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر سابق رژیم صهیونیستی انجام شد؛ یکی از احمقانه ترین، کوته بینانه ترین و غیرسازنده ترین تصمیمهای اتخاذ شده از دوره جنگ سرد به این سو بوده که در حوزه امنیت ملی آمریکا اتخاذ شده است.
در فضاحت این تصمیم همین بس که روزنامه صهیونیستی «هاآرتض» در نقل قولی از «موشه یعلون» که در زمان امضای برجام، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی بود؛ نوشت: هر اندازه که آن توافق بد بود، تصمیم ترامپ برای خروج از آنکه با تشویق نتانیاهو انجام شد، به مراتب بدتر بود. این بزرگترین اشتباه ۱۰ سال اخیر در قبال ایران تلقی میشود.
هاآرتض به نقل از «گادی آیزنکوت» از فرماندهان ارشد رژیم صهیونیستی در زمان خروج از توافق هم نوشت: این اقدام ایران را از قید همه محدودیتها آزاد کرد و برنامه هستهای آن را به سطحی به مراتب پیشرفتهتر رساند.
اکنون، ایران در جریان مذاکرات وین و برای بازگشت به تعهداتی که در واکنش به بدعهدی آمریکا و شرکای اروپایی، از آنها فاصله گرفت؛ خواهان لغو همه تحریمها، تضمین بابت عدم تکرار همان اشتباه از سوی واشنگتن و راستی آزمایی وعدههای آمریکا است.
نیویورک تایمز در ادامه مینویسد: به نظر میرسد که ترامپ و پمپئو به دلیل این خودبرتر بینی به اشتباه افتادهاند. اگر عاقل بودند دست کم به ایران پیشنهاد میدادند که به ازای رفع تحریمها، مدت توافق را به جای ۱۵ سال به ۲۵ سال افزایش دهند اما در مقابل، آنها خواستار تغییر رفتار ایران شدند و طرف مقابل هم متوجه شد که واشنگتن هرگز تحریمها را برنمی دارد. این بود که آنها گزینه فروش نفت به چین و افزایش غنی سازی را انتخاب کردند. ترامپ و پمپئو هم بر خلاف ادعاها، هیچ پلن جایگزینی در قبال ایران نداشتند.
نهایت آنکه ترامپ این اوضاع نابسامان را به بایدن سپرد و او هم به نوبه خود بد بازی کرد چرا که به جای لغو فوری تحریمهای اعمال شده از سوی ترامپ، درگیر این کشمکش بیهوده شد که چه کسی باید برای بازگشت به برجام پیش قدم شود و بعد هم مسئله خروج بی برنامه از افغانستان پیش آمد که تبعات منفی برای اعتبار دولت او داشت.
نیویورک تایمز در ادامه مینویسد: از آن سو، اسرائیل هم بایدن را ترغیب میکند که ریسک پذیری خود را به ایرانیها نشان دهد و به تهدید نظامی روی بیاورد حال آنکه رئیس جمهور دموکرات آمریکا میداند کوچترین اشارهای در این مورد، آن هم در آستانه کریسمس- تبعات سنگینی بر بازار انرژی خواهد داشت. ایران هم به ناتوانی آمریکا آگاه است و از پشت کارتهای بازی خود، به طرف مقابل که دستش خالی است؛ می خندد.
در حال حاضر، تنها امید بایدن این است که چین و روسیه را با خود همراه کند اما تا وقتی که به لفاظی درباره تایوان یا اوکراین میپردازد؛ نباید چنین انتظار بیهودهای را داشته باشد.