تواناهای متفاوت

به گزارش ایرنا، واژه معلول در ادبیات ما معنی خصای دارد و  افرادی که با این عنوان شناخته می‌شوند خود بخود در زمینه های مختلف از جامعه متمایز شده و حتی نگاهها به این افراد متفاوت از افراد عادی است و از بسیاری از امکانات که حق طبیعی خودشان است نیز محروم هستند.

این قشر از جامعه که بین ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند همانند سایر افراد جامعه از توانایی‌ها، استعدادها و ظرفیت‌های زیادی برخوردارند حتی در بسیاری از مواقع توانمندی‌هایی دارند که از عهده افراد عادی خارج است لذا می توان این افراد را تواناهای متفاوت نام برد.

هرچند این روزها بسیاری از جوامع بخصوص کشورهای پیشرفته از عنوان معلول بر روی این افراد فاصله گرفته‌اند و آنان را با عنوان توانجویان یعنی همان افراد دارای توانمندی‌های متفاوت می شناسند و این مهم در جامعه ما نیز تا حدودی جا افتاده اما تا ایده‌آل فاصله بسیار است.

اما بسیاری از افرادی که با این مشکل مواجه هستند، عنوان معلولیت را مانعی بر سر راه پیشرفت این قشر از جامعه می‌دانند، شاید همین موضوع بر توانمندی‌های آنان تاثیر گذاشته باشد.

معلولیت محدودیت نیست اما بهانه ای برای عدم پیشرفت است

 یکی از روشندلان کردستانی که بصورت مادرزادی از ناحیه چشم نابینا بوده و امروز یکی از افراد موفق در حوزه مسائل اجتماعی است و در زمینه های مختلف بوِیژه در بحث معلولیت حرف برای گرفتن دارد معتقد است معلولیت محدودیت نمی آورد اما در جامعه ما مانع و بهانه ای برای پیشرفت این قشر محسوب می‌شود.

عبدالباقی روشنی که ۴۵ سال سن دارد و کارشناس ارشد جامعه شناسی است در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بحث معلولان همراه با برخی مسایل جهانی شده و مدام اصلاحاتی بر روی تعریف معلول، کارهایی که برای این قشر صورت گرفته و نحوه دسترسی آنان به منابع و امکانات انجام می‌شود.

وی افزود: امروز دیگر از واژه معلول برای این قشر استفاده نمی کنند و آنان را تواناهای متفاوت می نامند و این به این معنی است که با دارای توانایی های دیگری هستند و در سطح خاص خود متخصص بوده و فقط در برخی جاها به توجه نیاز دارند.

این روشندل کردستانی یادآور شد: اگر نگرش ما به این قشر صرفا افراد ضعیفی باشد که در تمام مراحل زندگی نیازمند توجه هستند و مسوولیت پذیری هایمان آینده نگرانه نباشد، همانگونه که در بسیاری مسایل مشکل داریم در این زمینه نیز پیشرفتی حاصل نخواهد شد.

جامعه ما معلول پذیر نیست

وی در ادامه گفت: در برخی از جوامع بوِیژه جوامع پیشرفته تغییر دیدگاه هایی در رابطه با قشر معلول یا همان توانجو صورت گرفته اما جامعه ما با این تغییر دیدگاه مشکل دارد و هرچند تا حدودی در این مسیر حرکت کرده اما بسیار کندتر جلو رفته و تا ایده آل و حتی متوسط فاصله زیادی دارند.

روشنی با اشاره به اینکه جامعه ما معلول پذیر نیست و هنوز به این افراد نگاه پزشک و بیمار را دارند، گفت: در اینگونه جوامع باید مسوولان و دولت بیشتر ورود پیدا کرده و در زمینه شکل دادن به دیدگاهها و نادیده نگرفتن توانمندی‌های این قشر تلاش کنند.

وی یادآور شد: توانمندسازی معلولان به توانمندسازی جامعه جهانی کمک می کند و برای رسیدن به توسعه پایدار، تا سرمایه اجتماعی و فرهنگی تقویت نشود همچنان اقشاری از پیشرفت طرد می شوند.

این روشندل اظهار داشت: وقتی چند درصد از جامعه را قشر معلول و یا همان تواناهای متفاوت تشکیل می دهند باید بستر برای نقش آفرینی آنان در جامعه فراهم شود و قطعا نداشتن دغدغه روحی و روانی قشری از جامعه به پیشرفت آن جامعه می انجامد.

دسترس پذیری مشکل جامعه معلولان

روشنی دسترس‌پذیری را یکی از مشکلات عمده و کلان این قشر از جامعه اعلام کرد و گفت: دسترس پذیری یعنی تمام افراد جامعه معلول و غیر معلول باید به امکانات، فرصت ها و منابعی که در جامعه وجود دارد به یک اندازه دسترسی داشته باشند.

وی با بیان اینکه در استان و کشور اقداماتی در زمینه دسترس پذیری انجام شده اما جسته و گریخته بوده است، تاکید کرد: در زمینه دسترس پذیری در تمام زمینه ها باید تسهیل گری برای معلولان انجام شود و تمام ادارات و ارگان ها و مسوولان درگیر آن باشند.

روشنی یادآور شد: این قشر از جامعه در زمینه های مختلف دیگری همانند مسکن، اشتغال و ازدواج و البته معیشت نیز با مشکل مواجه هستند که انتظار می رود در این زمینه مسوولان و متولیان امر جدی تر ورود پیدا کرده و راه را برای پیشرفت آنان هموار کنند.

مناسب سازی ذهنی جامعه  

وی یادآور شد: در حال حاضر یکی دیگر از مشکلات قشر معلول جامعه عدم مناسب‌سازی معابر، ادارات و ارگان‌ها و حتی سیما، منظر و فضای سبز شهری است و این قشر گاهی حتی برای انجام یک کار اداری نمی‌توانند تنهایی و بدون کمک کسی وارد یک اداره شوند.

روشنی افزود: بنده به عنوان عضوی از جامعه معلولان عقیده دارم که برای جبران مناسب سازی معابر و دیگر امور، حداقل ذهن‌ها مناسب‌سازی شود و بی شک اگر ذهن برخی از مسوولان مناسب‌سازی شود می‌توانند در جاهایی راه را برای رفع مشکلات قشر معلول باز کرده و آنان را بیشتر مورد حمایت قرار دهند.

وی اظهار داشت: هم‌اکنون اکثر معلولان با توجه به مناسب نبود فضای جامعه در انجام کوچکترین کارهای شخصی خود همانند خدمات بانکی یا قضایی به یک همراه یا امین نیاز دارند که مسوولان می‌توانند با انجام برخی اقدامات همانند، امضای الکترونیک و غیره کار این قشر را آسانتر کنند.

این روشندل کردستانی افزود: برخی از خانواده ها معلولانی دارند که ایزوله هستند و این خانواده‌ها با مشکلات زیادی مواجه‌اند که لازم است مسوولان از راههای مختلف آنان را مورد حمایت قرار دهند. 

قانون جامع حمایت از معلولان گام بلندی برای رفع مشکلات این قشر

وی در ادامه به قانون جامع حمایت از معلولان اشاره کرد و گفت: این قانون قدمت ۱۴ تا ۱۵ ساله دارد و در بحث‌های مختلفی از جمله مسکن، اشتغال و بیمه حامی افراد معلول است و در صورت اجرا شدن گام بلندی برای رفع مشکلات این قشر است.

این روشندل کردستانی اظهار داشت: اگر این قانون اجرایی شود بخصوص بحث سه درصد سهمیه استخدامی دستگاه‌های اجرایی که به معلولان اختصاص یافته است(البته در استان ما خیلی رعایت نمی شود) کمک خوبی به جامعه معلولان خواهد بود.

نمایندگان مجلس از حق معلولان دفاع کنند

مشاور مدیرکل بهزیستی کردستان در امور معلولان که خود از این قشر است هم معتقد است‌: تورم اقتصادی و افزایش قیمت کالاها و وسایل توانبخشی موجب شده در تامین این اقلام جامعه معلولان دچار مشکل جدی باشند.

صادق حسین‌زاده افزود: قانون جامع حمایت از معلولان در سال ۱۳۹۷ در مجلس تصویب شده اما در زمینه اجرا و عملیاتی شدن آن به درستی عمل نشده است.

وی با بیان اینکه نداهایی در زمینه کاهش بودجه بهزیستی مطرح است، اظهار داشت:  انتظار می‌رود نمایندگان مجلس در این زمینه با مطرح کردن مشکلات و دغدغه‌های  معلولان از این قشر دفاع کنند.

مشاور مدیرکل بهزبستی کردستان در امور معلولان یادآور شد: بیش از ۷۰ سازمان و NGO در سطح استان در راستای خدمت به جامعه معلولان در حوزه‌های مختلف فعالیت می‌کنند.

وی با بیان اینکه ۲ هزار واحد مسکن برای معلولان در سطح استان احداث شده است، افزود: ۴۵۰ واحد مسکونی دیگر هم برای این قشر در دست احداث است که اتمام آنها نیازمند حمایت جدی از سوی خیرین است.

امید می رود مسوولان و متولیان امر و تمام اقشار مختلف جامعه خود را در قبال افراد معلول و کم توان مسوول بدانند و با برنامه‌ریزی مناسب، زمینه استفاده از فرصت‌های برابر و حضور هر چه بیشتر این قشر در جامعه را فراهم کنند.

سوم دسامبر (۱۲ آذر ماه) به عنوان روز جهانی معلولان با هدف افزایش آگاهی عمومی، درک و پذیرش افراد دارای معلولیت و تجلیل از دستاوردها و مشارکت‌های این جمعیت در تقویم رسمی کشور به ثبت رسیده است.