به گزارش ایرنا، آبخیزداری (Watershed Management) علم و هنر برنامه ریزی مستمر و اجرای اقدامات لازم برای مدیریت منابع عرصههای آبخیز اعم از طبیعی، کشاورزی، اقتصادی و انسانی بدون ایجاد اثرات منفی در منابع آب و خاک است که میتواند به صورت مکانیکی یا بیولوژیکی باشد.
بر اساس اطلاعات موجود مرتبط با اجرای طرحهای مرتبط با منابع طبیعی، پروژههای توسعه آبخیزداری و آبخوان داری تاکنون در بیش از ۲۵ میلیون هکتار از اراضی ملی کشور انجام شده است و باید بیش از ۱۲۵ میلیون هکتار نیز باید طرح آبخیزداری در کشور انجام شود تا بتوان از حرکت روان آبها و سیلابها و آثار منفی آنها جلوگیری کرد.
اصفهان مستعد وقوع سیلاب، نیازمند اجرای طرحهای آبخیزداری
در استان اصفهان به عنوان یکی از استانهای بزرگ کشور با مناطق مختلف اجرای طرحهای آبخیزداری اهمیت دارد بهویژه اینکه این استان دارای نواحی بیابانی و کوهستانی است و خطر وقوع سیلاب بر اثر بارشها در آن به دفعات مطرح شده است و سیلابها بهار سال ۹۸ بر این فرضیه صحه میگذارد.
آنچنان که تحقیقات نشان میدهد مناطقی مانند کاشان و آران و بیدگل، اردستان، شرق اصفهان، خور و بیابانک، تودشک، سگزی، حاشیه تالاب بین المللی گاوخونی و نایین در اواخر زمستان و اوایل بهار مستعد وقوع سیل و سیلاب هستند و اجرا و افزایش پروژههای آبخیزداری در آنها ضروریست.
اجرای ۷۰ هزار هکتار طرح آبخیزداری در ۱۰ شهرستان استان اصفهان
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان دراین پیوند اظهارداشت: برای امسال بالغ بر ۷۰ هزار هکتار طرح آبخیزداری در استان پیش بینی شده است که در نواحی مختلف شامل ۱۰ شهرستان قرار دارد.
ابوطالب امینی در گفت و گو با ایرنا افزود: این پروژه ها بیشتر در شهرستانهای کاشان، سمیرم، فریدونشهر و شرق اصفهان اجرا میشود و بیشتر شامل بند سنگی ملاتی، پخش سیلاب، بند خاکی است.
مهار ۱۲ میلیون متر مکعب سیلاب
امینی با اشاره به اهمیت کنترل سیلاب در این نواحی اضافه کرد: این پروژههای توسعه آبخیزداری و آبخوانداری به کنترل و مهار ۱۰ تا ۱۲ میلیون متر مکعب سیلاب میانجامد و شمار زیادی از شهرها و روستاها را از خطر سیل در امان می دارد.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان با بیان اینکه ۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای طرحها مصوب شده است تصریح کرد: برای اجرای کامل آنها به تخصیص کامل نیاز داریم زیرا اکنون حدود ۳۰ درصد از اعتبار تخصیص داده شده است.
انجام مطالعات آبخیزداری ۲.۵ میلیون هکتار از عرصههای طبیعی استان اصفهان
امینی اضافه کرد: در سالهای اخیر انواع مطالعات آبخیزداری و آبخوانداری در سطح ۲.۵ میلیون هکتار از عرصههای طبیعی استان انجام شده و عملیات اجرایی و اتمام پروژه های آنها به اعتبار کافی نیازمند است.
در جدیدترین طرحهای آبخیزداری استان اصفهان تکمیل مرحله دوم پروژه پخش سیلاب شهید طباطبایی نسب در روستای نیسیان شهرستان اردستان در کمترین زمان ممکن انجام شد و ۱۲ آذر در پی سفر مسعود منصور معاون وزیر و رییس سازمان جنگلها، مراتع وآبخیزداری کشور به این خطه افتتاح شد.
اثربخشی این طرح کنترل و کاهش خسارتهای ناشی از سیلاب، افزایش و توسعه پوشش گیاهی و تغذیه هفت رشته قنات در زیردست خواهد بود.
بر مبنای اعلام مسوولان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان اعتبار قرارداد طرح یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان از صندوق توسعه ملی، زمان آغاز عملیات تیر سالجاری و حجم خاکبرداری در حوضچهها ۳۰ هزار متر مکعب بوده است.
حجم سنگ کاری ۲ هزار و ۵۰۰ متر مکعب، افزایش حجم کنترل سیلاب و بهره برداری ۴۰ هزار متر مکعب، طول حوضچه ۴۶۰ متر، عرض پایین هفت متر، عرض بالا ۱۹ متر و میانگین ارتفاع سه و نیم متر اعلام شده است.
نگاهی به وضعیت عرصه های طبیعی اصفهان حاکیست که این خطه با ۲۴ شهرستان، مساحتی معادل ۱۰.۷ میلیون هکتار دارد که بیش از ۹۰ درصد از آن را معادل حدود ۹.۸ میلیون هکتار عرصههای منابع طبیعی و ملی و از این میزان حدود ۴۰۳ هزار هکتار را جنگل معادل (۴ درصد)، ۶ میلیون هکتار مرتع معادل (۶۴ درصد) و سه میلیون هکتار بیابان معادل (۳۲ درصد) در بر گرفته است.
جنگلهای استان اصفهان بهطور عمده در ۲ شهرستان فریدونشهر با ۴۰ هزار هکتار و سمیرم با ۲۵ هزار هکتار قرار دارند.
استان اصفهان از نظر تقسیم بندی نواحی رویشی در ۲ ناحیه رویشی زاگرسی و ایران تورانی قرار گرفته است که ناحیه رویشی زاگرسی غرب و جنوب استان را شامل میشود و بقیه مناطق جزو ناحیه رویشی ایرانی تورانی به شمار میرود.
این استان واقع در مرکز کشور اقلیم خشک و نیمه خشک دارد و از این پهنه ۳.۲ میلیون هکتار معادل ۳۲ درصد سطح استان را اراضی بیابانی و شنزار تشکیل میدهد که بطور عمده در بخشهای شمالی و شرقی آن پراکنده است.