تبعات سیاسی شدن واکسن کرونا در ترکیه

 نگاهی به مواضع احزاب و سیاستمداران مخالف یا منتقد دولت، نشان می دهد که اساساً موضوع کرونا و واکسن آن، به یک موضوع کاملاً سیاسی تبدیل شده است.

احزاب مخالف دولت، موفق شدند بر دیدگاه های بخش قابل توجهی از مردم ترکیه تاثیر بگذارند و کاری کنند که موافقین واکسن چینی تنها در حد 51 درصد باشد.

ویروس جهش یافته و یک سال نو بی سر و صدا

این روزها همزمان با آغاز سال نو میلادی در ترکیه، شاهد تدابیر سفت و سختی برای مبارزه با کرونا هستیم. اعلام ممنوعیت تردد، ممنوعیت هر گونه اجتماع و اعلام هشدارهای مداوم، کاری کرده که 2021 در ترکیه در فضایی سوت و کور آغاز شود. اما ظاهراً چاره ای نیست. چرا که بر اساس اعلام آمارهای رسمی از سوی مسئولین، ترکیه هنوز هم از حیث امکان شیوع گسترده تر ویروس کرونا، در موقعیت خطرناکی است.

بر اساس گزارش رسمی پایگاه خبری تی.آر.تی، 15 مورد ابتلا به نوع جهش ‌یافته ویروس کرونا در ترکیه ثبت شد. تاکنون 21 هزار و 93 نفر از شهروندان ترکیه به خاطر ابتلا به کرونا، جان خود را از دست داده‌اند. تعداد مبتلایان بدحال نیز 3 هزار و 891 نفر است.

فخرالدین کوجا، وزیر بهداشت ترکیه اعلام کرد:«در نتیجه آزمایش ‌های صورت گرفته بر روی  15 نفر که به انگلستان سفر کرده‌ و نتیجه آزمایش آنها مثبت اعلام شده، نوع جهش ‌یافته ویروس کرونا شناسایی شده است.»

وی در ادامه تاکید کرد: «افرادی که با 15 مبتلا به نوع جهش‌ یافته ویروس کرونا تماس داشته ‌اند، تحت قرنطینه قرار گرفتند. غربالگری گسترده‌ ای انجام شده و وضعیت تحت کنترل قرار گرفته و ورود از انگلستان به ترکیه موقتاً به حالت تعلیق درآمده است. کسانی که از انگلستان وارد ترکیه شده‌ اند، مورد آزمایش‌ های دقیق قرار می‌ گیرند. نتایج آزمایش‌ های انجام شده در سراسر ترکیه نشان می ‌دهد که به غیر از افراد سفر کرده به انگلستان، در افراد دیگر این نوع ویروس کرونا شناسایی نشده است.»

استراتژی اپوزیسیون: مخالفت با هر چه که دولت موافق آن باشد

دوقطبی سیاسی و اجتماعی و کشمکش قدرت بین دو ائتلاف بزرگ حزبی و سیاسی ترکیه، حتی در دوران شیوع کرونا نیز ادامه پیدا کرد.

احزاب مخالف دولت اردوغان، از همان روزهای نخست، تاکتیک های زیر را در دستور کار قرار دادند:

1.متهم کردن دولت به بی کفایتی و ناکارآمدی.

2.ایجاد شک و تردید در آمارهای اعلام شده توسط وزارت بهداشت.

3.ایجاد نهاد موازی ستاد مبارزه با کرونا در کلانشهرهایی که شهرداری آنها در اختیار بزرگترین حزب مخالف دولت است.

و حالا چهارمین تاکتیک، ایجاد شک و شبهه در مورد واکسن خریداری شده از کشور چین است. احزاب مخالف، در رسانه های خود بارها اعلام کرده اند که شرکت چینی، محل اعتماد نیست.

فخرالدین کوجا وزیر بهداشت ترکیه اعلام کرده که 50 میلیون دُز واکسن از چین خریداری شده و در مورد کیفیت، هیچ مشکلی وجود ندارد. اما منتقدین بر این باورند که دولت عجله کرده و به مساله مجوز واکسن، توجه چندانی نکرده است.

دکتر سردار ساواش از اطبای نامدار ترکیه در این مورد به روزنامه جمهوریت گفته است: «سینُواچ، نام آن شرکت چینی است که آقایان از آنجا واکسن خریده­ اند. همه جهان می ­دانند که این شرکت بزرگ، تاکنون چندین بار، هم در داخل و هم در خارج، برای صدور سریع مجوزها و فتح بازار، به مقامات مختلف چینی و بین ­المللی رشوه داده است. وقتی که شرکتهای پاکدست و خوب وجود دارند، چرا با متقلب­ ها کار می ­کنید؟»

در مقابل، وزیر بهداشت ترکیه نیز اعلام کرده که اساس بحث کردن در مورد ملیت شرکت تولیدکننده واکسن، یک رویکرد سیاسی و غیرعلمی است.

نظرسنجی از مردم در مورد واکسن چینی

شرکت مرتوپول از شرکت های معتبر فعال در حوزه نظرسنجی و افکارسنجی عمومی، در مورد دیدگاه های فکری مردم ترکیه درباره واکسن چینی و ارتباط این موضوع با دیدگاه حزبی آنها، یک نظرسنجی گسترده در چند استان ترکیه انجام داده است.

در نظرسنجی شرکت متروپول از مردم پرسیده اند: فرض کنید فردا واکسیناسیون کرونا در کشور آغاز می شود و واکسن چینی برای تزریق به شما عرضه می شود. آیا حاضرید از این واکسن استفاده کنید؟

پاسخ به سوال مزبور از این قرار است:

بله. موافقم و با واکسن چینی مشکلی ندارم. 51.5 درصد.

خیر. مخالفم و اجازه نمی دهم واکسن چینی به بدنم تزریق شود. 48.5 درصد.

ارتباط دیدگاه حزبی مردم ترکیه با واکسن چینی

یکی از ابعاد مهم نظرسنجی شرکت متروپول، این است که نتایج این نظرسنجی را بر اساس گرایش حزبی مردم دسته بندی کرده است.

این نتایج نشان می دهد که نظرات موافقین و مخالفین واکسن چینی کرونا بر اساس دیدگاه حزبی مردم ترکیه به این شکل است:

1.حزب عدالت و توسعه (محافظه کار) به رهبری رجب طیب اردوغان:

با واکسن چینی کرونا موافقم: 59 درصد.

با واکسن چینی کرونا مخالفم: 41 درصد.

2.حزب جمهوری خلق (سوسیال دموکرات و لائیسم – کمالیسم) به رهبری کمال کلیچدار اوغلو:

با واکسن چینی کرونا موافقم: 37 درصد.

با واکسن چینی کرونا مخالفم: 63 درصد.

3. حزب دموکراتیک خلق ها (نهاد اقماری رسمی پ.ک.ک  ) با رهبری مدحت سنجار  :

با واکسن چینی کرونا موافقم: 55 درصد.

با واکسن چینی کرونا مخالفم: 45 درصد.

4. حزب حرکت ملی  (راست افراطی ملی گرا)   به رهبری دولت باغچلی:

با واکسن چینی کرونا موافقم: 58 درصد.

با واکسن چینی کرونا مخالفم: 42 درصد.

5.حزب خوب (راست افراطی ملی گرا) به رهبری مرال آکشنر:

با واکسن چینی کرونا موافقم: 57 درصد.

با واکسن چینی کرونا مخالفم: 43 درصد.

6.حزب سعادت (اسلام گرای اربکانی) به رهبری تمل کاراملا اوغلو:

با واکسن چینی کرونا موافقم: 45 درصد.

با واکسن چینی کرونا مخالفم: 55 درصد.

7.سایر:

با واکسن چینی کرونا موافقم: 80 درصد.

با واکسن چینی کرونا مخالفم: 20 درصد.

نظرسنجی مزبور نشان می دهد که 51.5 درصد با واکسن چینی موافق و 48.5 درصد نیز با آن مخالف هستند. اما دو نکته مهم در مورد این نتایج، توجه تحلیلگران را به سوی خود جلب می کند: اول این که در میان هواداران حزب جمهوری خلق که به عنوان مهم ترین حزب مخالف اردوغان شناخته می شود؛ شمار مخالفین واکسن چینی در حد 63 درصد است که با هواداران دیگر احزاب ترکیه، فاصله معنی دار و مهمی دارد.

دوم این که، در خود احزاب اردوغان و باغچلی که ائتلاف جمهور را به وجود آورده اند، میزان مخالفین واکسن چینی، به ترتیب 40 و 42 درصد است و چنین به نظر می رسد که از سویی، تلاش مخالفین برای تاثیرگذاری بر ذهن مردم تا حدودی موفق عمل کرده و از دیگر سو، اعتماد هواداران حزب حاکم به گفته های اطمینان بخش مسئولین سیاسی و بهداشتی، در حد قابل توجهی لطمه دیده است.