به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، ۱۳ تیرماه سال ۸۷ نخستین اثر طبیعی ایران یعنی کوه دماوند با مساحتی بالغ بر ۲۹۵۰ هکتار در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید، اما بحث ثبت جهانی آن به دلیل به بهره برداری از پوکه معدنی با مشکل مواجه شد.
برای رفع این مانع بزرگ، آیت الله آملی لاریجانی رئیس وقت قوه قضائیه طی دستوری در تاریخ ۱۱ مرداد ماه سال ۹۳ از رئیس کل دادگستری استان مازندران خواست تا از فعالیت این معادن جلوگیری کند و با این دستور، به نوعی موافقت خود را با ثبت جهانی دماوند اعلام کرد.
لوت ثبت شد، دماوند جا ماند
پس از این ماجرا، در سال ۲۰۱۶ کوه دماوند و کویر لوت به عنوان نامزد ایران برای ثبت در فهرست جهانی آثار طبیعی یونسکو قرار گرفتند، پس از بررسی های صورت گرفته و بازدید ارزیابان یونسکو سرانجام در ۲۷ تیرماه سال ۹۷ کویر لوت ثبت جهانی شد اما کوه دماوند به دلیل مشکلاتی همچون سهمیه محدود برای ثبت، از این قافله بازماند.
مشکلات بر سر راه دماوند همچون نبود یک پایگاه دائمی باعث شد تا دبیرکل یونسکو عنوان کند که این اثر از فهرست آثار در انتظار ثبت جهانی خارج شده، اما محمدحسن طالبیان، معاون وقت میراث فرهنگی در مراسم سمپوزیوم دماوند «۲۰۱۸» از تلاش ایران برای ثبت جهانی دماوند خبر داد و عنوان کرد که مطالعات پیرامون این پرونده به پایان رسیده است.
لزوم راه اندازی یک پایگاه دائمی
با توجه به اهمیت دماوند چه از لحاظ اسطورهای و چه از لحاظ تاریخی، تلاش ها برای ثبت جهانی این اثر ادامه داشت و از آنجایی که تمامی آثار طبیعی، تاریخی و معنوی که به ثبت جهانی می رسند باید ابتدا و پیش از ارائه پرونده به سازمان یونسکو دارای پایگاه دائمی باشند تا پرونده و طرح های ثبتی در آن پایگاه تکمیل و سپس ارسال شود، سال گذشته معاون میراث فرهنگی مازندران عنوان کرد که درخواست برای اهدای بخشی از ساختمان زندانی متروکه در شهر رینه لاریجان آمل برای ایجاد پایگاه با مخالفت شورای شهر رو به رو شده است.
به طور طبیعی بدون ایجاد پایگاه دائمی برای ثبت جهانی قله دماوند هیچگاه این پرونده قابل تکمیل، ارسال و حتی پذیرش از سوی سازمان یونسکو نبوده و از طرف داوران بین المللی مردود شمرده میشود.
طلسم «پایگاه دائمی» شکست
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران با ابرازی امیدواری مبنی بر ثبت جهانی دماوند در آینده ای نزدیک، گفت: موضوع ثبت جهانی دماوند دو هفته پیش در «رینه» و با حضور رضا حاجی پور نماینده آمل در مجلس شورای اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
ثبت دماوند در آینده ای نزدیک
سیف الله فرزانه افزود:ما در حال راه اندازی پایگاه دائمی هستیم اما همچنان موانعی را رو به روی خود می بینیم، در حال حاضر فدراسیون کوهنوردی در این منطقه در حال فروش بلیت و دریافت ورودی از گردشگران است اما زباله ها را شهرداری رینه باید جمع آوری کند، این بحث زباله و حضور گردشگران غیرحرفهای به معضلی جدی تبدیل شده است.
وی افزود: ما معادن را به طور کامل حذف کردیم و در حال تهیه پکیجی هستیم تا همزمان با سفر رئیس جمهوری موضوع ثبت جهانی را مطرح کنیم، گمان می کنم اگر به همین منوال پیش برویم و همکاری دستگاه های ذیربط را داشته باشیم، پرونده ثبت جهانی دماوند به زودی به نتیجه خواهد رسید.