به گزارش ایرنا، نقطه آغاز پرستار شدن، همچون دیگر رشتههای تحصیلی است اما ماندن در این کسوت حکایتی دیگر دارد؛ شغلی که تنها با عشق میتوان در آن ماند و پایداری در این حرفه تنها با علاقه به خدمت و ارتقای سلامت جامعه رقم میخورد.
پرستار به معنی صبر، سکوت و بی خوابی و در شرایطی که ویروس هزار چهره ای به نام کرونا در قرن ۲۱ با خودنمایی عجز و ناتوانی علم انسان را ثابت کرد این پرستاران بودند که شجاعانه و ایثارگرانه با تمام وجود در خط مقدم سلامت ایستادند تا به انسانها خدمت کنند.
در شرایط اپیدمی که بسیاری از ترس جان، جرات ایستادن بر بالین عزیزان خود را ندارند، پرستاران ایفاگر نقشی پررنگ بودند، به فرشتگانی میماندند که گویی خداوند آنها را برای خدمت به بندگان خود به زمین فرود آورده تا سرچشمه ای از محبت را به زمینیان هدیه کنند.
پنجم جمادی الاول سالروز تولد حضرت زینب (س) در تقویم ما ایرانیان به نام روز پرستار نامگذاری شده و هر سال این روز به نحوی گرامی داشته میشد؛ اما در ۲ سال گذشته این روز در حالی بزرگ داشته میشود که سپید جامگان این عرصه به دلیل شیوع ویروس کرونا و به پاس حماسه آفرینی این قشر عنوان مدافعان سلامت را به خود گرفتهاند و جامعه بیشتر به نقش و جایگاه آنها واقف شدهاست، نقشی که شاید خیلی دیر به آن پی برده شد.
زهرا حیدری یکی از آن پرستارانی است که بیش از ۲۲ ماه در جبهه دفاع از سلامت در بیمارستان حضور داشته، از جان و سلامت انسانها به عنوان ارزشمندترین هدیه خداوند صیانت کرده است. از نظر او پرستار از واژه فارسی پریستار به مفهوم نگاهبان آتش و کسی است که از شعله حیات مراقبت میکند.
این مدافع سلامت بیمارستان شهدای خلیج فارس از سه پرستار شهید زهرا رگبار، محمد رضا رزمی و زهرا عبداللهی در استان بوشهر یاد میکند و میگوید: در دوران شیوع کرونا پرستاران زیادی تمام زندگی حرفه ای خود را وقف حمایت، نگهبانی و پاسداشت جان و حیات مردم کردند در حالی که میتوانستند از بخش خطر و به نوعی مرگ دور و در کنار خانواده باشند اما از نفس افتادند تا مردم و هم استانیهای خود سلامت بمانند؛ به طور یقین تاریخ ایثار این فرشتگان سلامت را به فراموشی نخواهد سپرد.
حیدری، با وجود شلوغی بخش اما با حوصله به گفت وگوی خود با خبرنگار ایرنا ادامه میدهد: حجم کار بالا، پوششهای خاص و ماهیت ویروس که بسیار مسری و خطرناک است شرایط خاصی برای پرستاران به وجود آورد بسیاری از همکاران بودند که برای حفظ سلامت خانواده به منزل نمیرفتند و از دیدن همسر، فرزندان و پدر و مادر محروم بودند.
او ادامه میدهد: در این مدت پرستارانی بودند که ۲ تا سه بار مبتلا به ویروس کرونا شدند و بدون اینکه خانواده آنها متوجه شوند در بیمارستان سِرُم به دست مشغول خدمت به بیماران بودند اما مردانه در مقابل این ویروس هزار چهره ایستادند؛ اینها تنها نمونه ای از ایثار و تعهد این فرشتگان زمینی است.
امروز با گذشت حدود ۲ سال از زمان شیوع ویروس شاخدار کرونا کاهش آمار مبتلایان و بستریها فرصتی برای نفس کشیدن کادر خسته، مضطرب و آسیب دیده مدافعان سلامت به شمار میرود که باید با هوشیاری اجازه بازگشت به شرایط بحرانی قبل را ندهیم.
این پرستار با شکرگزاری از شناختی که به مرور زمان از این بیماری حاصل شده است، ادامه میدهد: واکسیناسیون بیشتر جمعیت هدف، رعایت فاصله گذاریها و آشنایی با پروتکل ها باعث شده از اوج این بیماری کاسته شود و خانواده خسته درمان به تدریج به رسالت قبلی و پاسخ دهی به نیازهای عمومی درمانی مردم بازگردد.
رعایت پروتکلهای بهداشتی خواسته اول پرستاران از مردم
این پرستار در مرحله اول خواستار پرداخت حقوق معوقه و سایر مطالبات خود نیست بلکه از مردم میخواهد با هوشیاری و رعایت دستورالعملهای بهداشتی باعث نشوند سویه جدید "اومیکرون" روزهای سخت را برای خانواده خسته درمان و مردم بازگرداند.
نصرالله محمدی سربست یکی از پرستاران بیمارستان شهید صادق گنجی برازجان است که معتقد است این فقط عشق به حرفه پرستاری است که باعث میشود فردی با وجود همه مشکلات دست از جان خود بشوید و ایثارگرانه بسیاری از سختیها را به جان بخرد تا دیگران زنده بمانند.
این پرستار میافزاید: در اوج پیک شیوع کرونا اورژانس ۲۲ تختخوابی بیمارستان شهید گنجی تا بیش از ۶۰ تخت اضافه شد و همکاران در شیفتهای شلوغ کار میکردند.
با توجه به کاهش اکسیژن خون بیماران مبتلا به کرونا امکان لحظه ای غفلت ازآنان وجود نداشت در مقابل این شرایط تعداد پرستاران محدود و حجم کار آنها بسیار بالا که در صورت ابتلای تعدادی ازهمکاران این فشار کار مضاعف میشد اما پرستاران در این شرایط ماندند و به بیماران خدمت کردند.
تبدیل وضعیت استخدامی و پرداخت مطالبات توقع بحق پرستاران از مسئولان
محمدی سربست از مشکلات خود و همکارانش این چنین میگوید: توقع پرستاران پرداخت مطالبات بحق آنان است چون این افراد کار کردند و باید دستمزد بگیرند و تلاش ایثارگرانه آنان دیده و صدای آنها شنیده شود.
او معتقد است، ۶۰ درصد بهبودی بیمار وابسته به اخلاق پزشک و پرستار است حال پرستاری که این همه مشکل دارد باید چقدر تحمل داشته باشد که مشکلات درونی خود را بیرون نریزد.
از نظر آذر دادآیین مدیر پرستاری مرکز آموزشی درمانی قلب بنت الهدی بوشهر پرستاران جدای از جامعه نیستند اما در شرایط اپیدمی روال عادی زندگی و محدودیتهای آنها بسیار زیادتر از حالت عادی شده بود به نحوی که به دلیل شیفتهای طولانی، بدون استراحت و با پوشش سنگین توان بدنی بسیاری از آنان کاهش یافته بود.
او درباره یکی از جلوههای ایثار مدافعان سلامت مرکز آموزشی درمانی قلب بنت الهدی بوشهر این چنین گفت: در این مدت بیماران مبتلا به کووید ۱۹ که نیاز به عمل قلب داشتند کم نبودند که با تعهد، شجاعت و ایثار کادر درمان عمل آنها انجام و پس از آن کرونای سرایت یافته همه کادر اتاق عمل را بیمار کرد.
هرچند کم لطفی هایی در زمینه پرداخت حقوق و مزایای پرستاران در این مدت انجام شد اما پرستاران اجازه ندادند این کوتاهیها بر خدمات آنها به بیمارانی که به آنها نیاز داشتند، تاثیر بگذارد.
از نظر دادآیین تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی، قراردادی و طرحی و پرداخت مطالبات معوق و برقراری فوق العاده خاص کارکنان تنها خواسته پرستاران است که باید مورد توجه قرار گیرد.
کمبود نیرو مهمترین مشکل پرستاران
استانداردهای جهانی به صورت حداقلی، ۲.۵ پرستار به ازای هر تخت در بیمارستان تعیین شده که این عدد در ایران ۱.۲ و در استان بوشهر یک است و آنطور که رئیس هیات مدیره نظام پرستاری شهرستان بوشهر میگوید: این کمبود نیرو تاثیر مستقیم بر نحوه ارائه خدمات پرستاران دارد، هرچند که آنها تمام تلاش خود را برای مراقبت هرچه بهتر از بیماران دارند.
ابراهیم ابراهیمی این را هم یادآور شد: در زمان حاضر یکهزار و ۸۰۰ پرستار در بیمارستانهای استان بوشهر مشغول به کار هستند و براساس بررسی انجام شده این استان با کمبود ۴۵۰ پرستار روبرو است.
وعدهها و قولهایی درکشور برای استخدام پرستاران در ایام کرونا داده شد ولی به صورت کامل اجرایی نشده است از جمله آنها براساس دستورالعملها و بخشنامههای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کارکنان شرکتی باید تبدیل وضعیت شوند ولی تا کنون کارکنان کادر پرستاری تبدیل وضعیت نشدند و همچنان بلاتکلیف هستند این در حالی است که پرستاری شغلی حاکمیتی است و نباید در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد تا هرگونه که بخواهند با آنها برخورد شود.
شرایط کاری کنونی، باری مضاعف بر دشواری پرستاری
در شرایط کنونی به دلیل کمبود پرستار بیشتر آنان مجبور به گرفتن اضافه کار اجباری و شیفتهای سنگین هستند این درحالی است که در مقابل به طور معمول اضافه کار آنها با تاخیر چند ماهه پرداخت و همیشه این قشر مطالبات پرداخت نشده دارند.
آنطور که رئیس هیات مدیره پرستاری شهرستان بوشهر میگوید: پرستاران در شرایطی غیرمطمئن و با امینت شغلی بسیار پایین در حال خدمت هستند که از مسئؤلان در خواست میشود هرچه سریعتر به این موضوع مهم رسیدگی کنند.
این کارشناس پرستاری ادامه میدهد: قانون مشاغل سخت و زیانآور از جمله قوانینی است که وجود دارد و باید اجرا شود اما تنها پرستاران وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از این مزایا برخوردار میشوند و پرستاران شاغل در بخش خصوصی، بیمارستانها و کلینیکهای خصوصی، تامین اجتماعی، بیمارستانهای نیروهای مسلح یا پرسنل فوریتهای پزشکی ۱۱۵ مشمول این قانون نمیشوند.
ابراهیمی این را هم اضافه میکند که به دلیل ساعت کاری بالای کادر پرستاری، قانون ارتقا بهره وری مصوب شد تا ساعت کاری پرستاران به نوعی کاهش و کیفیت ارائه خدمات بهتر شود اما این قانون یا اجرا نمیشود و یا به صورت ناقص اجرا میشود.
به گفته این کارشناس پرستاری قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری یکی از قوانین مهم برای اولویتبخشی پرستار و جایگاه آن در حوزه سلامت است که بعد از ۱۴ سال از زمان تصویب هنوز اجرایی نشده است؛ مسائل بیمهای و بودجهای این قانون قابل حل است، این قانون هزینههای درمانی مردم را کاهش میدهد.
ابراهیمی معتقد است که مراجع تصمیمگیری برای پرستاری باید از کارشناسان و افراد نخبه این حوزه انتخاب شوند این درحالی است که در خیلی از سازمانها کسانی برای کادر پرستاری تصمیم میگیرند که از جنس پرستاران نیستند و از مسئولان خواست از افراد متخصص در این رشته برای تصمیم گیری استفاده کنند.
به گفته ابراهیمی قانونی وجود دارد که موظف کرده همه ادارههای دولتی از ابتدای سال جاری اضافهکاری، حق لباس و مسکن و سایر مطالبات مالی کارکنان خود را در پرداختی حقوق ماهیانه بگنجانند اما در استان بوشهر یک ماه اضافهکاری با حقوق پرداخت و دیگر پرداخت نشده است.
ابراهیمی با رد این گفته که حقوق پرستاری و کادر درمان افزایش پیدا کرده است، میگوید: افزایش حقوق مشمول همه کارکنان دولت ازجمله کادر درمان بوده و شامل کادر پرستاری نشده حتی کارانه کارکنان نیز از پارسال تاکنون پرداخت نشده این درحالی است که ساعت کاری کارکنان با اضافه کار اجباری؛ اضافه نیز شده است.
۴۰ میلیارد تومان مطالبات پرستاران بوشهری
آنطور که مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی بوشهر میگوید ماهانه چهار میلیارد تومان بابت اضافه کار و کارانه بیمارستانهای دانشگاهی باید به پرستاران پرداخت شود اما امروز به طور تقریبی ۱۰ ماه است که مطالبات آنان پرداخت نشده و ۴۰ میلیارد تومان میزان کل مطالبات آنان است.
عبدالرسول عباسی در باره فوق العاده خاص پرستاران این را هم گفت که صحبت اولیه آن شده اما سال آینده قرار است مصوبه ای در این زمینه گرفته شود و سازمان برنامه و بودجه بحث اعتباری آن را مطرح کرده که باید تامین اعتبار شود.
او به یک تصمیم عملی نشده نیز اشاره میکند که باید انجام میشد و آن، مالیاتهای حقوق پرستاران است که تا زمان کرونا باید کاهش می یافت اما عملی نشده است.
هرچند پرستاران نسبت به کار خود تعهد لازم دارند اما در این شرایط خاص اقتصادی تنها راهکار برای جبران زحمت این قشر تاثیرگذار، پرداخت مطالبات و اجرای قوانین است که امید میرود مسئولان با اتخاد تدابیری زمینه پرداخت و پاسخ به مطالبات این قشر را فراهم کنند.