رژیم صهیونیستی بقدری از شکل گیری هر گونه توافقی در وین نگران است که نفتالی بنت نخست وزیر این رژیم، رئیس موساد و وزیر جنگ خود را پیش از مذاکرات راهی واشنگتن کرد تا مقامات آمریکایی را به اتخاذ مواضع سخت گیرانه تری در مذاکرات غیر مستقیم با ایران ترغیب کنند.
به اذعان رسانه های رژیم صهیونیستی، نگرانی واقعی این رژیم از توافق با ایران، فاصله گرفتن آمریکا از منطقه غرب آسیا (خاورمیانه) است.
رسانه های صهیونیستی می گویند که این رژیم هنوز از دولت دموکرات جو بایدن مطمئن نیست چرا که از سویی به او وعده محدود کردن برنامه صلح آمیز هسته ای ایران را داده و از سوی دیگر از گفتن این جمله تکراری که "همه گزینه ها روی میز است" فراتر نرفته است.
مقامات آمریکایی از رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، جن ساکی سخنگوی کاخ سفید، ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه، جان کربی سخنگوی وزارت دفاع (پنتاگون) تا لوید آستین وزیر دفاع و ژنرال فرانک مک کنزی رئیس ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) همه در یک حرکت هماهنگ تبلیغاتی – رسانه ای برای تحت تاثیر قرار دادن فضای مذاکرات وین، ضمن ادعای تاکید بر رویکرد دیپلماسی از گزینه های دیگر در صورت شکست دیپلماسی سخن گفته اند؛ گزینه هایی برای اعمال فشار بیشتر بر ایران برای پایان دادن به نگرانی های ساختگی خود در خصوص برنامه صلح آمیز هسته ای ایران.
دور جاری مذاکرات وین بر سر بررسی متن پیشنهادی ایران وارد چهارمین روز خود شده و هیات آمریکایی به ریاست رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران پیش از رسیدن به وین، در لیوپورل انگلیس که اجلاس وزرای خارجه گروه هفت در حال برگزاری بوده، توقف کرده است.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا که همزمان با مذاکرات وین به انگلیس سفر کرده است، در حاشیه اجلاس وزرای گروه هفت با همتایان اروپایی خود در حال رایزنی درباره مذاکرات وین است.
روزنامه واشنگتن پست در گزارشی در این باره نوشت که مقامات سابق اسرائیل می گویند اسرائیل اگر با برجام مخالفت نکرده بود، اکنون وضعیت اینگونه نبود.
وقتی ترامپ در سال ۲۰۱۸ پای آمریکا را از توافق هسته ای ایران بیرون کشید، اسرائیل از خوشحالی در پوستش نمی گنجید اما امروز وضعیت فرق کرده است.
مقامات سابق امنیتی رژیم اسرائیل به این نتیجه رسیده اند که خروج آمریکا از برجام کاملا به ضرر این رژیم تمام شده است.
آنها می گویند که خروج ترامپ از برجام و سیاست " فشار حداکثری" و تحریمهای سختش علیه جمهوری اسلامی ایران ، نه تنها جلوی برنامه هسته ای ایران را نگرفت بلکه برعکس در تمام این مدت، کیفیت و کمیت آن را بالا برده است.
این مقامات امنیتی سابق اسرائیل، تل آویو را که با توافق ۲۰۱۵ مخالفت کرد، مستحق بوجود آمدن این موقعیت و سرزنش می دانند.
نفتالی بنت نخست وزیر اسرائیل هم همان لفاظی های شوم سلف خود بنیامین نتانیاهو را تکرار کرده و مدعی شده است که ایران دائما در وین چانه می زند تا زمان بخرد و غنی سازی را بیشتر کند و این، تاکتیک او در مذاکرات است.
مقامات سابق امنیتی اسرائیل، مقصر را نتانیاهو می دانند و می گویند او بود که با توافق ۲۰۱۵ مخالفت و ترامپ را وسوسه کرد از این توافق خارج بشود.
"راز زیمت" مشاور سابق نظامی رژیم اسرائیل در امور ایران اعتراف می کند، پرواضح است که فشار حداکثری به اهداف سیاسی اش نرسید. بلکه برعکس، شاید هم اصلا پیشرفت هستهای ایران را پرشتاب تر از همیشه کرد.
زیمت که در دانشگاه تل آویو تدریس می کند، می گوید که این اصلا مهم نیست که شما چقدر بر آنها فشار وارد می آورید، آنها هر فشاری را تحمل می کنند.
وقتی ترامپ از این توافق خارج شد، خیلی ها در اسرائیل خوشحال شدند. نتانیاهو خیلی برای این تصمیم ترامپ اعتبار قائل شد و بنت آن تصمیم را " یک روز باشکوه برای جهان آزاد" خطابش کرد.
تا سال ۲۰۱۸ تمام عملیات های اسرائیل برای ممانعت از پیشرفت هسته ای ایران در سایه بو اما بعد از سال ۲۰۱۸ این عملیات ها علنی شد.
در تابستان ۲۰۲۰ یک رشته انفجارهای مشکوک در تاسیسات حساس هسته ای ایران و یا نزدیک آن اتفاق افتاد. در نوامبر ۲۰۲۰ (آبان ۹۹)، (شهید) "محسن فخری زاده" مغز متفکر برنامه هسته ای ایران در حوالی تهران ترور و همه نگاهها متوجه اسرائیل شد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماه اوت اعلام کرد که ایران اوایل امسال اورانیوم را با خلوص ۶۰ درصد غنیسازی کرده است.
بنی گانتز وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در سخنانی در پنتاگون گفت: اسرائیل به دنبال عمیق تر کردن گفت و گو و همکاری اش با ایالات متحده در مورد ایران است. از جمله سرفصل ها، آمادگی مشترک برای مقابله با ایران است.
ایهود باراک نخست وزیر سابق اسرائیل در مطلبی در سایت خبری اسرائیلی Ynet نوشته است: اسرائیل باید از این تجربه تاریخی اش درس بگیرد که جمهوری اسلامی حتی در شرایط تحریم هم توانایی پیشبرد برنامه هستهای اش را دارد.
او تاکید کرد: دور شدن از ایالات متحده بر سر موضوع ایران و رسانه ای کردن این اختلاف یعنی همان کاری که نتانیاهو با دولت اوباما انجام داد، به هیچ وجه اهداف امنیت ملی اسرائیل را تامین نمی کند.
باراک اشاره کرد: واقعیت جدید ایجاب می کند که ما یک ارزیابی هوشمندانه از اوضاع، تصمیمات و اقداماتمان داشته باشیم. نه اینکه فقط بیاییم و در اعلانهای عمومی طرف مقابل را تهدید پوچ و توخالی کنیم فقط به خاطر آنکه بعضی از شهروندان را به هیجان بیاوریم. در حالیکه نه ایرانی ها و نه شرکای مذاکره کننده شان از این تهدیدها کَکشان نمی گزد.
پایگاه خبری تحلیلی "تروث اوت " آمریکا نیز در گزارشی نوشت که اسرائیل که عضوی از برجام نیست، با مواضع تند خود برای موفقیت مذاکرات مانع ایجاد می کند.
در گزارش این پایگاه خبری تحلیلی آمریکایی آمده است که مقامات اسرائیلی درحال ترغیب آمریکا برای انجام اقدام علیه ایران هستند.
اسرائیل در گذشته نیز اقدامات زیادی علیه ایران انجام داده است، از ترور دانشمندان هسته ای ایران گرفته تا خرابکاری در تاسیسات هسته ای اما پس از هرگونه اقدام خرابکارانه اسرائیل، ایرانی ها توانسته اند به سرعت تاسیسات خود را راه اندازی کرده و از تجهیزات جدیدتر استفاده کنند.
در نتیجه این اقدامات، مقامات آمریکایی به همتایان اسرائیلی خود هشدار داده اند که تهدید نتیجه معکوس می دهد. اما اسرائیل اعلام کرده است قصد توقف اقدامات خود را ندارد.
خروج آمریکا از برجام در دولت دونالد ترامپ به چشم انداز هسته ای شدن کشوری در خاورمیانه منتهی شده و تحریم های آمریکا علیه ایران که ابتدا در کارزار فشار حداکثری ترامپ اجرایی شده، واردات داروهای ضروری را برای ایران با مشکل مواجه ساخته است. حتی سازمان ملل در گزارش خود اعلام کرده است تحریم های آمریکا علیه ایران بر پاسخ به بیماری همه گیر کرونا تاثیر منفی گذاشته است.
اما در مذاکرات جدید، ایران نشان داده است که مذاکره کننده ای نیست که به راحتی راضی شود و اسرائیل مصمم به خرابکاری در مذاکرات است. این امر بدان معناست که امضای مجدد توافق، به دیپلماسی جسورانه و تمایل به سازش از سوی دولت بایدن نیاز دارد. امیدواریم بایدن و مذاکره کنندگانش اراده و شهامت انجام این کار را داشته باشند.
شبکه تلویزیونی سی ان ان آمریکا نیز به نقل از مقامات این کشور گزارش داد دولت جو بایدن گزینه های دیگر را به عنوان بخشی از تلاش ها برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای بررسی کرده است.
تارنمای شبکه خبری سی ان ان به نقل از این مقامات افزود که این گزینه ها برای آمادگی در شرایطی است که یک توافق چند جانبه میان آمریکا، ایران و سایر کشورها به دست نیاید.
در این گزارش آمده است که در ماه اکتبر مقامات پنتاگون به جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا در مورد مجموعه ای از گزینه ها توضیح داده اند. این اقدام به دستور جو بایدن رییس جمهوری آمریکا انجام شده است.
مقامات ارشد آمریکایی اعلام کردند که دولت بایدن همچنان معتقد است مسیر دیپلماتیک، بهترین گزینه است. اما مقامات به صورت فزاینده نسبت به امکان حفظ توافق هسته ای ایران بدبین و هشدار داده اند درصورتی که دیپلماسی شکست بخورد، آمریکا به سایر گزینه ها روی خواهد آورد.
هفتمین دور مذاکرات آغاز شده اما همزمان با از سرگیری مذاکرات، دولت آمریکا همچنین تایید کرده که هیاتی را به امارات اعزام خواهد کرد تا اجرای تحریم ها علیه ایران را تقویت کند.
جن ساکی سخنگوی کاخ سفید روز پنجشنبه گفت که اگر دیپلماسی به زودی به مسیر خود باز نگردد و برنامه هسته ای ایران همچنان به پیشرفت خود ادامه دهد ما چاره ای نخواهیم داشت تا اقدامات و تدابیر اضافی برای محدود کردن بیشتر بخش های درآمدزای ایران انجام دهیم.
سخنگوی کاخ سفید اظهار داشت که یک مقام ارشد وزارت خزانهداری هفته آینده به امارات متحده عربی سفر خواهد کرد تا در مورد پایبندی به تحریمها گفتگو کند.
روزنامه نیویورک تایمز نیز در گزارشی به بروز تنش جدید بین آمریکا و اسرائیل پرداخت و نوشت که اختلافات طولانی مدت بر سر چگونگی رفتار با برنامه هسته ای ایران به تنش های جدید بین دولت جو بایدن رییس جمهوری آمریکا و اسرائیل تبدیل شده است.
همچنانکه دو مقام بلندپایه رژیم اسرائیل که این هفته واشنگتن را ترک می کنند، نگرانند تعهد آمریکایی ها به احیای توافق هسته ای سال ۲۰۱۵، دستیابی به یک توافق ناقص را به دنبال داشته باشد.
این تنش ها در تمام طول هفته مشهود بود و دولت بایدن سعی داشت اتحاد با اسرائیل را وارد یک جبهه واحد کند.
مقامات آمریکا در تلاش برای کاهش اختلافات، این هفته اعلام کردند بایدن دو ماه پیش از جیک سالیوان مشاور امنیت ملی خود خواست طرح بازنگری شده پنتاگون را در صورت شکست تلاش های دیپلماتیک مورد بررسی قرار دهد.
مقامات دولت آمریکا همچنین محورهای کلی تلاش های جدید را برای تشدید تحریم های ایران به جای کاهش آنها ارائه و اعلام کردند تمرکز بایدن بر گزینه های دیگر و تحریم ها تلاشی است برای آنکه نشان داده شود کاسه صبر آمریکا در حال لبریز شدن است.
آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا هفته گذشته ادعا کرد به نظر نمی رسد دولت جدید ایران درباره انجام آنچه برای بازگشت به تعهدات در قبال توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ ضروری است، جدی باشد.
اما راه سخت تر، آرام کردن مقامات اسرائیلی بود که به شدت مستاصل شده اند. اگرچه آنها مشابه آنچه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر پیشین اسرائیل در دوره ریاست جمهوری باراک اوباما انجام می داد، به طور علنی از رییس جمهوری آمریکا انتقاد نخواهند کرد اما بصورت پنهانی این طور استدلال می کنند که ایرانی ها به دلیل اطمینان از اینکه آمریکا مایل به کاهش تعهداتش در خاورمیانه است و مذاکرات وین را رها نخواهد کرد، در حال پیشرفت در برنامه هسته ای خود هستند .
نفتالی بنت نخست وزیر رژیم اسرائیل به دنبال گفت وگوی تلفنی با آنتونی بلینکن که ده روز پیش انجام شد، بنی گانتز وزیر جنگ و دیوید بارنیا رئیس جدید موساد را این هفته راهی واشنگتن کرد. به رغم مذاکرات سخت تر آمریکایی ها، مقامات اسرائیل همچنان نگرانند که گشایش دیپلماتیک در قبال ایران ادامه داشته باشد.
اختلافات بر سر ایران تنها یکی از چند موضوعی است که مناسبات بایدن و بنت را تحت شعاع قرار داده است. مناسبات دو طرف آغاز خوبی داشت و بایدن چند ساعت پس از روی کار آمدن بنت در ماه ژوئن با وی صحبت کرد که می تواند نشانه حمایتش از وی باشد.
استقبال گرم کاخ سفید از بنت موجب رضایت خاطر مقامات اسرائیل شد و بایدن از بنت به دلیل اینکه در تعامل با آن شفاف تر از نتانیاهو عمل می کند، تمجید کرده است.
اما اختلاف نظر اساسی اسرائیل و آمریکا درباره چگونگی محدود کردن برنامه هسته ای ایران موضوعی است که در کانون تنش های دو طرف وجود دارد. این موضوع جدیدی نیست. دو طرف بر سر توافق سال ۲۰۱۵ که اسرائیل مخالف آن بود و باراک اوباما رئیس جمهوری وقت آمریکا آن را امضا کرد، اختلافات جدی داشتند.
آنها به تازگی نیز بر سرعاقلانه بودن خرابکاری اسرائیل دچار اختلاف شده اند، دولت بنت معتقد است این اقدام برنامه هسته ای ایران را به تعویق انداخته است اما برخی در آمریکا می گویند این اقدام تنها ایران را ترغیب می کند تاسیسات هسته ای خود را با تجهیزات کارامدتر و به روزتر بازسازی کنند.
بنا بر اعلام مقامات دو طرف، تماس تلفنی هفته گذشته همراه با تنش بود و دو طرف اختلاف نظرهای بسیاری درباره اهمیت یک توافق بازنگری شده داشتند.
به گفته یک منبع آگاه، بنت در این تماس تلفنی مدعی شد ایران در تلاش برای امتیازگیری از آمریکا است اما نگرانی از ایران هسته ای نباید موجب تسلیم شدن در برابر مطالبات ایران یا امضای توافقی عجولانه شود. برخی مقامات آمریکا معتقدند این نگرانی ها درباره امتیازات نابجاست.
اسرائیل اطمینان خاطر پیدا نکرده و به طور فزاینده ای نگران است که آمریکا سرانجام به یک توافق با تهران دست یابد و سپس در تلاش برای ممانعت از سرویس های اطلاعاتی اسرائیل از اجرای حملات مخفیانه خرابکاری برآید.
مقامات رژیم اسرائیل در نشست های این هفته تلاش کردند واشنگتن را متقاعد کنند در جهت دستیابی به توافق دیپلماتیک گام برندارد و در مقابل نسبت به تشدید تحریم ها اقدام کند. مقامات رژیم اسرائیل می گویند از این مساله نگرانند که دور جدید گفتگوها در وین در نهایت منجر به امضای توافق شود.
ویلیام برنز رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) در نشست شورای مدیرعامل روزنامه وال استریت ژورنال گرچه درباره فعالیت هسته ای ایران ابراز نگرانی کرد اما اذعان داشت آمریکا همچنان بر این باور است که ایران تصمیم به تسلیحاتی کردن برنامه هسته ای خود نگرفته است.
پایگاه خبری بلومبرگ آمریکا نیز نوشت که یک مقام ارشد اروپایی که بخاطر حساسیت موضوع خواست نامش فاش نشود، گفت که انتظار می رود هیات جدید ایرانی اول بخواهد امتیاز های سیاسی بدست آورد. اما مذاکره کنندگان اکنون به شیوه ای منطقی پیش می روند تا هفت تا هشت موضوع اصلی را حل کنند.
هماهنگ کردن لغو تحریم ها با عقب نشینی ایران از برنامه هسته ای درحال گسترش خود، یکی دیگر از موانع مهم است.
دولت بایدن روز پنجشنبه هشدار داد که در صورت شکست مذاکرات، درحال آمادگی برای دور جدیدی از تحریم ها علیه ایران است.
حتی پیش از خروج دونالد ترامپ از برجام در سال ۲۰۱۸، ایران نتوانسته بود از مزایای توافق استفاده کند زیرا شرکتها و بانکها نگران تحریم های باقی مانده بودند.
پایگاه خبری تحلیلی "نشنال اینترست" نیز در گزارشی نوشت که در حالیکه بیشتر تحلیلگران در مورد گزینه دیگر هشدار می دهند، الگو و سیاست ابهام هسته ای تل آویو می تواند منبع واقع بینانه تری برای حفظ صلح هسته ای در غرب آسیا باشد.
در حالیکه مذاکره کنندگان سعی دارند برجام را احیا کنند، همه چیز تغییر کرده است، جز متن توافقی که همه طرف ها در تلاش برای احیای آن هستند و در حالیکه بیشتر تحلیلگران در مورد گزینه های دیگر هشدار می دهند، الگوی اسرائیل می تواند منبع واقع بینانه تری برای سیاست هایی باشد که هدف آن، حفظ صلح هسته ای در خاورمیانه باشد.
اکنون به رغم همه تحلیل ها، چشم ها به مذاکرات ایران و گروه ۱+۴ در وین دوخته شده است که هیات آمریکایی به سرپرستی رابرت مالی در این مذاکرات غیر مستقیم حضور خواهد داشت و فارغ از فضای رسانه ای و تبلیغاتی، باید منتظر عملکرد تیم آمریکایی بود که آیا حاضر است با توجه به وعده های بایدن در مورد رویکرد دیپلماسی، گام های عملی برای پیشبرد مذاکرات بردارد و تحت تاثیر فضاسازی های رژیم صهیونیستی در عمل قرار نگیرد؟