به گزارش اقتصادنیوز تکرار اشتباهات محصول ندانستن‌ها است،اگر از گذشته اطلاع داشته باشیم شاید از آن درس بگیریم و مسیرهای اشتباه را تکرار و تجربه نکنیم.یکی از حوزه هایی که می تواند ماشین زمان به آن سفر کند اقتصاد است، اقتصاد ایران در نیم قرن گذشته همچون سایر حوزه های حیات اجتماعی با فراز و فرود های بسیاری روبرو شده است.
اتفاقات مشابهی بر اقتصاد ایران رفته و تصمیمات متفاوتی برای آن گرفته شده است اما به نظر می رسد با نتایج یکسان روبرو هستیم.«در نیم قرن با اقتصاد ایران» اخبار مهم اقتصادی ایران و جهان را مرور می کنیم.سال اول هر دهه را به عنوان نقطه بررسی تاریخ اقتصادی قرار داده ایم.این مطلب با عنوان نیم قرن با اقتصاد ایران منتشر می شود،در طول بررسی تاریخ اقتصادی پنج دهه گذشته ممکن است به حوادث مهم و اثر گذار برخورد کنیم که این اخبار و وقایع را نیز منتشر می کنیم.روزنامه اطلاعات به دلیل سابقه 90 ساله آرشیو قوی و رویکرد صرف خبری در بازتاب وقایع پایه این بررسی قرار گرفته است.
امروز گفته شد اولین قسمت از ماشین‌آلات ساخت سیگارهای خارجی به‌زودی به تهران می‌رسد و در کارخانه دخانیات نصب خواهد شد. با نصب این ماشین‌آلات انتظار می‌رود اوایل سال آینده سیگارهای وینستون و مارلبرو ساخت ایران به بازار عرضه شود.
ضمنا یک ماشین دیگر تولید سیگارهای فیلتردار خریداری‌شده که به‌زودی بهره‌برداری از آن آغاز خواهد شد و کمبود میزان تولید سیگارهای فیلتردار را که باعث بازار سیاه این نوع سیگار در بازار شده است جبران خواهد کرد.
فعلا با اضافه کردن نوبت کار تا اندازه‌ای این کمبود جبران شده است.
براساس آماری که انتشار یافته است، دخانیات ایران ظرف 9 ماه اول سال‌جاری بیش از 952 میلیون ریال ا ضافه درآمد نسبت به مدت مشابه سال قبل داشته و فروش انواع سیگار و توتون و تنباکوی داخلی و صادراتی از اول سال‌جاری تاکنون به 6.740 میلیارد ریال رسیده است.
وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: بخش‌های خصوصی، دولتی، تعاونی پیش‌بینی شده در قانون اساسی با الگوهای موجود در کشورهای سرمایه‌داری مشابه نخواهد بود. وی افزود: دولت برنامه‌های مشخص برای افزایش درآمد ارزی و کاهش نیاز ارزی تنظیم خواهد کرد. با پایا کار کمیته تدوین برنامه‌ریزی هم‌اکنون کشور ما دارای برنامه‌ریزی شده است.
دکتر بانکی ابتدا پیرامون این نکته که لازمه تدوین هرگونه برنامه درازمدت و کوتاه مدت، روشن شدن مساله حاکمیت است و با توجه به مبهم بودن فعلی این مساله چگونه امکان برنامه‌ریزی وجود دارد، گفت: این یکی از اساسی‌ترین مسائل موجود ماست و دولت ضمن توجه کامل به این مساله، تحقیق و پیگیری در زمینه دو مساله مجزای تدوین روابط اقتصادی حاکم بر جامعه ایران و تدوین نظام برنامه‌ریزی برای توسعه کشور را به موازات یکدیگر آغاز کرده است.
وی افزود: البته به علت اینکه اولین بار است که برنامه‌ریزی اقتصادی اسلامی در کشوری به نام جمهوری اسلامی ایران در جهان مطرح می‌شود و نیز برای غنی کردن محتوای تئوریک، دولت سعی کرد با کمک نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جهان مطرح می‌شود و نیز برای غنی کردن محتوای تئوریک، دولت سعی کرد با کمک نمایندگان مجلس شورای اسلامی و ترتیب جلسات هفتگی در خدمت آیت‌الله مهدوی‌کنی و همچنین مشورت و هماهنگی با آیت‌الله نوری نماینده فقیه عالیقدر آیت‌الله منتظری این نقایص را به حداقل رسانده و در صورت امکان رفع کند.
دکتر بانکی در زمینه نحوه کار کمیته‌های دهگانه گفت: این کمیته‌ها ابتدا روش کار و اصول مبنا را تدوین کرده و به شورای اقتصاد و آیت‌الله کنی و آیت‌الله نوری ارائه می‌دهند و با هماهنگی آنها عملا به کار طرح‌ریزی می‌پردازند.
دکتر بانکی ادامه داد: منظور ما از بخش‌های تعاونی؛ خصوصی و دولتی به هیچ وجه الگوهای موجود در کشورهای سرمایه‌داری نیست. به‌طور مثال بخش خصوصی به‌رغم آزادی عمل، براساس منافع شخصی افراد هدایت نمی‌شود بلکه فعالیت این بخش در چارچوب منافع جمهوری اسلامی قرار خواهد گرفت.
برای تامین نیروی کشش واگن‌های راه‌آهن خرید 120 دستگاه لکوموتیو با کانادا منعقد شده است که حداکثر سال آینده تحویل خواهد شد.
ابوالقاسم سعیدی، معاون بازرگانی و امور اقتصادی راه‌آهن اعلام کرد: در حال حاضر برای 20 دستگاه از این لکوموتیوها گشایش اعتبار شده است که از اوایل سال آینده تحویل راه‌آهن خواهد شد و برای 40 دستگاه دیگر نیز در حال گشایش اعتبار هستیم.
5 هزار دستگاه کامیون «ایوکو» در ایران مونتاژ می‌شود
شرکت «ایوکو» وابسته به صنایع فیات ایتالیا تا پایان سال میلادی جدید قطعات 5 هزار دستگاه کامیون سنگین را برای مونتاژ به ایران صادر خواهد کرد.
طبق توافقنامه «ایوکو» و شرکت «زامیاد» ایران این قطعات در تاسیسات جدیدی که از چندی پیش کار خود را در ایران آغاز کرده است، مونتاژ خواهد شد.
ارزش این قطعات 415 میلیارد لیر (حدود 345 میلیون دلار) اعلام شده است. براساس این گزارش «ایوکو» تاکنون قطعات کامل هزار دستگاه کامیون سنگین را به ایران ارسال کرده است.شرکت ایتالیایی ایوکو پیش از این نیز توافقنامه‌ای برای مونتاژ مینی‌بوس با یکی از شرکت‌های تحت‌پوشش وزارت صنایع سنگین امضا کرده است.
حذف ارز دولتی
دکتر کاشان، معاون ارزی بانک مرکزی ضمن تاکید بر یک‌نرخی شدن ارز گفت: انتظار می‌رود از سال آینده ارز دولتی حذف و تا پایان برنامه پنج ساله اول، سیستم یک نرخی ارز به اجرا گذاشته شود.وی افزود: مسلما نرخ ارز در سیستم تک‌نرخی بسیار کمتر از نرخ ارز شناور خواهد بود.
وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: مشکلات موجود در اقتصاد کشور ذاتی نیست، بلکه حاصل سیاست‌های نادرست اقتصادی است که با اطلاع آنها می‌توان بر این مشکلات فائق آمد.
طهماسب مظاهری افزود: بخشی از این اصلاحات به بازنگری در سیاست‌های مالیاتی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تشویق سرمایه‌گذاری داخلی مربوط است که تغییر مقررات و قوانین مربوطه با سرعت خوبی در دست انجام است.
وی در مورد سیاست تک‌نرخی شدن ارز در سال آینده گفت: برای تک نرخی شدن می‌توان دو جهت‌گیری کرد که یکی از آنها بازگذاردن سیستم عرضه و تقاضا برای روشن شدن نرخ متوسط موزون است که این نرخ پایین‌تر از نرخ ارز آزاد و بالاتر از نرخ ارز دولتی است. وی افزود: جهت‌گیری دوم اتخاذ سیاست‌های جلوگیری از ایجاد تنش و التهاب در هنگام تک‌نرخی شدن ارز است.
بر همین اساس دولت در بودجه سال آینده به‌عنوان یک تدبیر مابه‌التفاوت نرخ ارز 175 تومانی تا ارز 770 تومانی که برای کالاهای اساسی تخصیص می‌یابد و مبلغ آن 5.3 میلیارد دلار است را به ارزش 33 هزار میلیارد ریال در نظر گرفته است.
وی گفت: اگرچه این کار موجب افزایش نقدینگی خواهد شد که اثر تورمی دارد، اما در عین حال رونق تولید و مصرف داخلی را به همراه می‌آورد که اثر آن ضدتورمی است.
وی در مورد کاهش احتمالی بهای نفت گفت: در این صورت طبق ماده 60 برنامه از آن حساب ذخیره ارزی استفاده خواهیم کرد.
عرضه بنزین بدون سرب در 15 جایگاه تهران
در آستانه فرا رسیدن 29 دی روز هوای پاک در مجاری عرضه شهر تهران بنزین بدون سرب عرضه خواهد شد.
به‌منظور حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی هوا، جایگاه‌های سطح شهر تهران در آستانه فرا رسیدن 29 دی‌ماه روز هوای پاک با اقدام «با پروازی سبز به سوی آسمان آبی» بنزین بدون سرب عرضه می‌کند.
بر پایه این گزارش طرح مذکور از سال 79 شروع شده و تاکنون طی 7 مرحله 64 جایگاه بنزین بدون سرب عرضه می‌کند و تا پانزدهم دی‌ماه 15 جایگاه دیگر به این تعداد افزوده می‌شود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت با بیان اینکه در حال حاضر کشور در موقعیت حساسی قرار دارد، گفت: هرچند تحریم نفت ایران به‌صورت غیررسمی و غیرعملی از جانب غرب وجود دارد، اما نیاز شدید بازارهای غرب به نفت به‌گونه‌ای است که نفت ایران به قیمت جهانی در بازارها خریداری می‌شود و هیچ دلیلی برای ارزان‌فروشی نفت برای مقابله با این تحریم‌ها وجود ندارد.
احمد قلعه‌بانی تاکید کرد: هیچ ارزان‌فروشی در زمینه نفت نداشته‌ایم، چراکه در این صورت دیوان محاسبات مجلس نخستین نهادی بود که به آن اعتراض می‌کرد. به گفته وی، در حال حاضر تقاضای فروش نفت داریم، ولی نفت کافی برای فروش نداریم و آن چیزی که در برخی رسانه‌ها مبنی‌بر ارزان‌فروشی به‌دلیل تحریم اعلام می‌شود را تایید نمی‌کنم.
در همین حال محسن قمصر، معاون امور بین‌الملل شرکت ملی نفت نیز با اشاره به اظهارنظر سفرای ژاپن و هند مبنی‌بر گران بودن نفت ایران، گفت: اخیرا سفیر ژاپن و هند از اینکه نفت ایران نسبت به قیمت‌های بازار گران‌تر است، شکایت داشتند. این نشان می‌دهد که ایران هیچ وقت ارزان‌فروشی نفت نداشته‌ایم.
بهمنی برای کنترل بازار ارز خواستار آزادی عمل بانک مرکزی شد
یک مقام آگاه گفت: محمود بهمنی، رئیس‌کل بانک مرکزی ادامه فعالیت خود را در این بانک به همکاری دستگاه‌های مرتبط و آزادی عمل در تعیین سیاست‌های بانک مرکزی مشروط کرده است.
به گفته وی، ادامه مدیریت بازار پول و شبکه بانکی کشور با شرایط ایجادشده و با وجود نوع نگرش دستگاه‌های تاثیرگذار در سیاست‌های پولی برای رئیس‌کل بانک مرکزی بسیار مشکل است.
ارز مسافری نصف شد
بانک مرکزی در تازه‌ترین اقدام برای کنترل بازار ارز و کاهش سوداگری بازار ارز سقف عرضه ارز مسافرتی را تا 1000 دلار برای سفرهای هوایی (غیر از سوریه و عراق) کاهش داد. میزان ارز قابل ارائه برای مسافرت به کشورهای سوریه و عراق نیز به 400 دلار کاهش یافت.
تا قبل از این ابلاغیه میزان ارز مسافرتی برای مسافرت‌های هوایی غیر از سوریه و عراق معادل 2000 دلار و برای این دو کشور معادل 500 دلار یک بار در سال بود.
آشفته بازار خودروهای وارداتی
با تداوم سرکشی‌های «دلار» نظم بازار خودروهای وارداتی نیز بیش از پیش از هم گسیخته شد تا در کنار دلال‌ها، واردکنندگان نیز «دلالی» را تجربه کنند و نفس بیشتری به آتشی که دلار به جان این بازار انداخته، بدمند.
در حال حاضر بی‌ام‌و 320 میلیونی را 350 میلیون هم نمی‌توان خرید و یا اوریون را با قیمت 75 میلیون تومان نیز نمی‌فروشند.
هم‌اکنون لکسوس RX قیمتی برابر با 156 میلیون تومان دارد که این موضوع از گرانی 9 میلیون تومانی آن حکایت می‌کند. به جز RX، تویوتا لندکروز نیز رکوردشکنی کرده و قیمت آن با جهشی هشت میلیونی به 130 میلیون تومان افزایش یافته است.همچنین تویوتا کرولا 56 میلیون تومان به فروش می‌رسد و کمری نیز قیمتی برابر با 61 میلیون تومان دارد.
