به گزارش ایرنا، کشاورزی و زیر مجموعه های آن از جمله اصلی‌ترین و کلیدی‌ترین صنایع هر کشور به شمار می‌رود که نقش بسزایی در قدرت آن ملت و میزان سرمایه و درآمدزایی دارد.
صنعت پر رونق کشاورزی گام مهمی در توسعه کشور، افزایش سلامتی مردم و رفاه اجتماعی ایفا می‌کند و در صورت نبود قدرت کافی در این صنعت مردم آن سرزمین با مشکلات عدیده ای روبرو می‌شوند.
ایران در صنایع مختلف کشاورزی در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی دست پیدا کرده و البته در بخشهایی از آن نیازمند توسعه و پیشرفت بیش از گذشته است.
بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، رشد اقتصادی رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی در ۶ ماهه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، مثبت ۱.۷ درصد ثبت شد، ۶ ماه نخست امسال رشته فعالیت های گروه کشاورزی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، رشد اقتصادی ۱.۷ درصدی را نشان می‌دهد.
براساس این آمار، در این مدت رشد اقتصادی در بخش صنعت و معدن افت ۰.۷ درصد و در گروه خدمات کاهش ۳.۱ درصدی دارد و این مساله ظرفیت مناسب بخش کشاورزی برای افزایش سرمایه گذاری را نشان می‌دهد.
تولید محصولات اصلی و راهبردی در جهت تامین غذای مردم از گام‌های موثری بود که در دهه‌های گذشته با برنامه‌ریزی و همت مضاعف محقق شد،
کارشناسان اقتصادی معتقدند که تامین امنیت غذایی مردم از اصلی‌ترین راهبردها در بین سیاستگذاران و مسئولان کشورها به شمار می‌رود بنابراین باید پذیرفت که توسعه کمی و کیفی صنعت کشاورزی باید جزو اولویت‌های متولیان امر باشد در غیر اینصورت واردات افزایش پیدا می‌کند و زنگ خطری برای امنیت غذایی خواهد بود.
تنوع آب و هوا در ایران از جمله مزایایی است که بکارگیری روش های مختلف کشت و کار و تولید انواع محصولات را تسهیل می‌کند، از آب و هوای مرطوب، خشک و بیابانی گرفته تا سرد و کوهستانی بستر مناسبی برای تولید انواع محصولات با کیفیت‌های بالا روانه آن به بازار است.
رتبه‌های برتر کشوری برغم خشکاندن زاینده رود
اصفهان از جمله مناطق اصلی صنایع مختلف کشاورزی در کشور محسوب می‌شود و نقش بسزایی در تولید انواع محصولات ایفا می کند، این دیار در سال‌های قبل و به ویژه در هفت سال گذشته در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به موفقیتهای روز افزونی در بخش‌های مختلف کشاورزی دست پیدا کرد.
اگرچه استان اصفهان در منطقه خشک و نیمه خشک کشور واقع شده و خشکاندن هر چند وقت یکبار و طولانی مدت رودخانه زاینده‌رود به عنوان منبع اصلی آبیاری آسیب جدی به محیط زیست و کشاورزی وارد کرده اما با درآید برنامه ریزی، تلاش و اقدامات مفید سبب شده که رتبه‌های برتر ملی در اختیار این استان باشد.
این استان با داشتن ۵۶۳ هزار هکتار اراضی کشاورزی معادل ۵ درصد از مساحت استان و ۳.۵ درصد از اراضی کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است و با برخورداری از شرایط متنوع آب و هوایی، استعداد تولید انواع محصولات کشاورزی را دارد، به‌گونه‌ای که در مناطق گرم و خشک آن خرما، انار و پسته و در مناطق سرد و کوهستانی‌اش بادام و گردو و در مناطق معتدل و معتدل سرد، انواع محصولات دانه‌دار و هسته‌دار کشت می‌شود.
مجموع اراضی زراعی استان اصفهان حدود ۴۸۶ هزار هکتار است که در سال‌های طبیعی از حیث بارندگی حدود۷۰ درصد آن به کشت محصولات زراعی مانند انواع غلات، حبوبات و محصولات علوفه‌ای، جالیزی و انواع سبزی و صیفی و گیاهان زینتی اختصاص می‌یابد و تولید سالانه محصولات زراعی استان در شرایط عادی حدود چهار میلیون و پانصد هزار تُن برآورد می‌شود.
مجموع اراضی باغی این دیار نیز حدود ۸۰ هزار هکتار است و بطور عمده شامل انواع سیب درختی، انار، به، انگور، بادام، پسته، گلابی و زردآلوست و مجموع تولیدات باغی و گلخانه‌ای استان در شرایط عادی حدود ۸۰۰ هزار تُن برآورد می‌شود.
از تولیدات شاخص محصولات کشاورزی استان می‌توان به شیرخام با تولید یک هزار و ۴۴۳ تُن(رتبه اول کشور)، گوشت مرغ با تولید حدود ۲۰۰ هزار تُن و تخم مرغ ۱۰۵ هزار تُن در سال(رتبه دوم)، گوشت قرمز با تولید ۷۰ هزار تُن در سال(رتبه پنجم)، عسل هفت هزار و سیصد تُن در سال(رتبه سوم)، گوشت بوقلمون ۱۰ هزار تُن(رتبه اول) و شترمرغ با تولید هزار تُن در سال(رتبه دوم) در سال اشاره کرد.
همچنین در بخش ماهیان زینتی با تولید ۶۷ میلیون و پانصد هزار قطعه در سال(رتبه اول)، محصولات گلخانه‌ای با تولید سالیانه ۳۰۲ هزار تُن(رتبه سوم)، پیاز با تولید سالیانه ۳۹۰ هزار تُن(رتبه دوم) و سیب زمینی با تولید سالانه ۵۲۸ هزار تُن(رتبه سوم) و سیب درختی با تولید سالیانه ۲۷۷ هزار تُن(رتبه چهارم کشور) و قارچ با تولید سالیانه ۱۳ هزار تُن(رتبه سوم) به این خطه اختصاص دارد.
رشد در ۲۹ زیرمجموعه و بخش کشاورزی اصفهان
بر اساس آمار و ارقام اخذ شده از سازمان جهاد کشاورزی اصفهان، تمامی ۲۹ مورد از زیرمجموعه ها و تولیدات مرتبط با این صنعت از محصولات زراعی تا گلخانه‌ای گرفته تا تولید گوشت قرمز و طیور و آبزیان در هفت سال اخیر رشد محسوسی پیدا کرده است.
صنعت کشاورزی اصفهان در موارد مرتبط با فنی مهندسی و آب و خاک مانند تجهیز و نوسازی اراضی، دوره های آموزشی و ترویجی، آبیاری های جدید و تحت فشار و ضریب بهره گیری از ماشین آلات کشاورزی پیشرفت داشته است.
افزایش ۱.۳ برابری تولید محصولات راهبردی کشاورزی
برآیند آمار و ارقام تولید محصولات راهبردی و پرمصرف کشاورزی در استان نظیر گندم، سیب زمینی و پیاز در مقایسه با ابتدای فعالیت دولت در هفت سال گذشته با تلاش و برنامه‌ریزی ۱.۳ برابر افزایش داشته است.
میزان تولید گندم در این خطه در مقایسه با ابتدای فعالیت دولت تدبیر و امید افزون بر ۲۲ درصد رشد داشته است.
در سال ۹۲ بیش از ۲۲۸ هزار تن گندم در این خطه کشت شد و این میزان هفت سال بعد به بالای ۲۷۹ هزار تن رسید، به دیگر سخن در این مدت تولید این محصول مهم و راهبردی بیش از ۵۰ هزار تن بیشتر شده است.
تولید سیب زمینی دیگر محصول کشاورزی پر مصرف و اصلی در صنعت غذایی اکنون در مقایسه با سال آغاز فعالیت دولت حدود ۱۲.۸ درصد بیشتر شد، در آن زمان ۴۶۸ هزار و ۲۷۰ تن سیب زمینی در استان برداشت شد و این رقم در پایان سال گذشته ۵۹ هزار و ۹۰۹ تن افزایش پیدا کرد و به ۵۲۸ هزار و ۱۷۹ تن رسید.
برداشت پیاز دیگر محصولی که جزو نیازهای اساسی مردم به شمار می‌رود نیز با رشد ۵۹.۸ درصدی روبه رو بود، برداشت این محصول در سال ۹۲ در مزارع استان بیش از ۲۴۴ هزار تن بود و با افزایش ۱۴۶ هزار تنی به افزون بر ۳۹۰ هزار تن در سال زراعی قبل افزایش رشد پیدا کرد.
کشت نشایی و گلخانه‌ای مورد توجه کشاورزی اصفهان
کشت نشایی در این استان نسبت به سال آغاز دولت افزون بر ۱۷۸ درصد بیشتر شد، در سال ۹۲ و آغاز فعالیت دولت تدبیر و امید کشت نشایی در این منطقه در ۲ هزار و ۹۸۸ هکتار انجام می‌شد اما در پایان سال ۹۸ به هشت هزار و ۳۱۱ هکتار افزایش پیدا کرد.
افزون بر کشت نشایی، در سال‌های اخیر با رشد قابل توجه صنعت کشت گلخانه‌ای هم رو به رو بودیم بطوریکه در سال زراعی ۹۳-۹۲، افزون بر ۱۷۸ هزار تُن انواع محصولات گلخانه‌ای در استان برداشت شد و این رقم در سال زراعی قبل به ۳۰۱ هزار و ۶۳۱ تُن رسید.
خیار، گوجه، فلفل دلمه‌ای رنگی، بادمجان، توت فرنگی، سبزی برگی و غده‌ای و همچنین گل زینتی، تولیدات گلخانه‌ای در این منطقه را تشکیل می‌دهد.
رشد ۱۵، ۳۶ و ۲۰ درصدی تولید گوشت قرمز، طیور و تخم مرغ
تولید انواع گوشت قرمز در این استان در بازه زمانی هفت سال گذشته حدود ۱۵ درصد رشد داشته است، تولید انواع گوشت قرمز این استان در پایان سال گذشته به ۷۰ هزار تُن رسید در حالی که در سال ۹۲ این رقم ۶۱ هزار تن بود.
این مقدار در مقایسه با یک سال قبل هم بیشتر بود به این ترتیب که در پایان سال ۹۷، ۶۸ هزار و ۹۰۰ تن انواع گوشت قرمز تولید شد و سال بعد از آن این رقم یک هزار و ۱۰۰ تن افزایش پیدا کرد.
همچنین تولید گوشت طیور در این استان نسبت به سال آغاز فعالیت دولت تدبیر و امید ۳۹ درصد رشد یافت، میزان تولید انواع گوشت طیور در این استان در پایان سال ۹۸ به ۲۱۶ هزار تن رسید در حالی که این رقم در سال ۹۲ حدود ۱۵۶ هزار تن بود و از افزایش ۶۰ هزار تنی در طول این مدت حکایت دارد.
افزایش ۱۰۰ هزار تن انواع محصولات لبنی
از سال ۹۲ و با آغاز فعالیت دولت یازدهم و با برنامه ریزی، تلاش تولیدکنندگان و فعالان این عرصه و حمایت های صورت گرفته سالانه حدود ۱۰۰ هزار تن به تولید محصولات شیر و لبنیات استان اضافه شده است و این روند همچنان ادامه دارد.
سال ۹۸ یک میلیون و ۴۳۰ هزار تُن انواع محصولات لبنی مانند شیر خام، شیرخشک، خامه، ماست، دوغ و کره تولید شد و امسال پیش بینی می شود این رقم به یک میلیون و پانصد و ۱۸ هزار تن افزایش پیدا کند.
بزرگترین مجموعه‌های تولید شیر و محصولات لبنی و همچنین شیر خشک در استان اصفهان قرار دارد و این منطقه را به عنوان منطقه منحصر به فرد در سراسر کشور معرفی کرده است و در زمینه‌ی فناوری‌ها و دانش رتبه برتر را داراست.
پرورش ماهی از صنایع مورد توجه
اصفهان در هفت سال فعالیت دولت در تولید انواع آبزیان خوراکی در منطقه با رشد افزون بر ۱۰۹ درصدی روبه‌رو بوده به این شرح که در سال ۹۲ و در ابتدای فعالیت دولت چهار هزار و ۸۸۶ تن انواع آبزیان خوراکی در استان به دست آمد و این رقم در سال گذشته به ۱۰ هزار و ۲۲۰ تن افزایش پیدا کرد.
پرورش ماهیان سردآبی در استان اصفهان با افزایش ۱۷۶ درصدی روبه‌رو بود به این ترتیب که در سال ۹۲ سه هزار و ۵۵ تن از این نوع ماهی در استان پرورش داده شد و این میزان در سال گذشته به هشت هزار ۴۳۴ تن افزایش یافت.
بررسی آمار و ارقام مربوط به تولید ماهیان گرم‌آبی در استان اصفهان نشان می‌دهد که سال گذشته بیش از یک هزار تن انواع نوع ماهی پرورش داده شد که در مقایسه با گذشته بیشتر بوده است.
جهش ۲۵ درصدی تولید ماهیان زینتی و آکواریومی در ۱۱ شهرستان
تولید ماهیان زینتی و آکواریومی در اصفهان طی هفت سال اخیر ۲۵ درصد رشد داشته و بر اساس آمار موجود اکنون به بیش از ۶۷ میلیون قطعه رسیده است.
در ارتباط با تولید ماهیان آکواریومی و بطور کلی زینتی در این استان، در پایان سال گذشته ۶۷ میلیون و ۵۰۰ هزار قطعه از انواع این ماهیان در ۱۱ شهرستان استان تولید شد که در مقایسه با سال ۹۲، ۲۵ درصد جهش تولید داشت، افزایش ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار قطعه ماهی طی هفت سال نشان از حمایت، جدیت، پشتکار، مشارکت، برنامه ریزی، همکاری و حضور چشمگیر بخش خصوصی دارد.
طعم شیرین افزایش تولید عسل در نصف جهان
میزان عسل تولیدی در پایان سال گذشته هفت هزار و ۳۰۰ تُن بود در حالی که سال ۹۲ حدود سه هزار و ۳۰۰ تُن از این محصول در استان تولید شد.
در سطح استان، نجف آباد بیشترین تولید عسل را به خود اختصاص داده پس از این شهرستان، اصفهان، شهرضا، خمینی‌شهر و خوانسار در رده های بعدی قرار دارند.
بر پایه آخرین سرشماری در مهر ماه سال ۹۸، حدود ۹۸ هزار زنبورستان و نزدیک به ۱۰ میلیون و ۶۰۰ هزار کلنی زنبور عسل در کشور موجود است، میانگین تولید عسل در هر کندو را حدود ۱۱ کیلوگرم و میزان رشد تولید این محصول در سال ۹۸ نسبت به سال ماقبل ۲۴ درصد برآورد می‌شود.
در این ارتباط رییس سازمان جهاد کشاورزی اصفهان گفت: از جمله دلایل افزایش تولید در بخش‌های مختلف صنعت کشاورزی در این استان برنامه ریزی مناسب، همکاری دستگاه‌های مختلف، مشارکت چشمگیر بخش خصوصی و ورود بیشتر علم به این عرصه بوده است.
دانش و بخش خصوصی نیاز ضروری برای جهش تولید کشاورزی
مهرداد مرادمند در گفت و گو با ایرنا خاطرنشان کرد: سهم هرچه بیشتر سرمایه و فعالان اقتصادی بخش خصوصی از نکات کلیدی است که باید برای توسعه کشاورزی استان و جهش تولید به آن توجه شود و از سوی دیگر فناوری و دانش را برای پیشرفت این صنعت باید بیش از قبل مد نظر قرار داد.
وی به لزوم حمایت‌های بانکی اشاره و تصریح کرد: صنع کشاورزی بخصوص در گسترش روش های نوین کشاورزی مانند کشت گلخانه‌ای و آبیاری‌های جدید نیازمند تسهیلات بانکی و وام های کم بهره است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی اصفهان افزود: رفع موانع صادراتی که به درآمدزایی بیشتر منتهی می‌شود از دیگر راهکارهایی است که بر توسعه کشاورزی و اشتیاق بیشتر تولیدکنندگان تاثیر می‌گذارد.
توسعه کشاورزی با رفع موانع صادرات
در ارتباط با راهکارهای توسعه کشاورزی در استان، عضو هیات علمی و استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان معتقد است که مباحث علمی و دانش به روز باید بیش از گذشته به این عرصه وارد شود تا همپا با کشاورزی جدید دنیا حرکت کرد.
سیدعلی محمد میرمحمدی میبُدی در گفت و گو با ایرنا ادامه داد: در این راه می‌توان از دانش آموخته های کشاورزی و پژوهشگران این زمینه بهره برد و تحقیقات علمی را در مباحث عملی و کاربردی پیاده سازی کرد.
وی تسهیل در صدور کالا به سایر کشورها را ضروری خواند و اضافه کرد: پیدا کردن بازارهای هدف مناسب و رفع موانع صادرات که البته مشارکت تمامی دستگاه های مرتبط را می طلبد برای توسعه هرچه بیشتر کشاورزی ضرورت دارد.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: تغییر الگوی کشت متناسب با میزان بارش ها و آب و هوای استان را نباید از یاد برد و این مهم به برنامه ریزی و تحقیقات جامع نیاز دارد.
