به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، امیرحسین گرکانی اظهار کرد: تأثیر وقوع مخاطرات و سوانح طبیعی در حیات روستاها و تشدید مهاجرت روستاییان باعث شده تا دولت به دنبال راهکاری مناسب برای ایمن سازی خانه‌های روستایی باشد.
وی افزود: بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به عنوان متولی ساخت، توسعه و نوسازی مساکن روستایی در همین راستا ضمن حمایت از طرح‌های پژوهشی برای بهسازی روستاها، از تحقیقات انجام شده برای ارتقای ایمنی واحدهای مسکونی در مقابل مخاطرات طبیعی استفاده خواهد کرد.
رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی (وابسته به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی) در جریان سومین گردهمایی معاونان عمرانی استانداری‌های سراسر کشور با اشاره به ضرورت برنامه ریزی استان‌ها برای کاهش مخاطرات و سوانح طبیعی و ارتقای ایمنی ساخت ساز واحدهای مسکونی گفت: ایران از نظر مخاطرات و سوانح طبیعی جزو ۱۰ کشور اول دنیاست و از ۴۴ سوانح مهم شناخته شده تاکنون ۳۳ مورد در ایران تجربه شده اند.
وی گفت: بیشترین خسارات ثبت شده در ایران مربوط به سیل، زلزله و توفان است و تغییرات جدید اقلیمی نیز باعث شده تا خطر خشکسالی حیات روستاهای ایران را تهدید کند.
رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی کشور افزود: اکنون ۴۵ درصد از پهنه ایران در معرض خشکسالی حاد قرار گرفته که عمده مناطق درگیر با خشکسالی دارای جمعیت روستایی هستند.
به گفته وی در راستای تدوین سند کاهش مخاطرات طبیعی، از این پس تمامی طرح‌های عمرانی کشور باید پیوست کاهش خطر و سوانح طبیعی داشته باشند. یعنی برنامه‌های عمرانی باید حتماً به مقاومت در برابر سوانح طبیعی توجه داشته و ضریب ایمنی بالایی در برابر مخاطرات پیرامون داشته باشند.
گرکانی ادامه داد: در قالب این سند، تمامی اموال منقول و غیر منقول دستگاه‌های اجرایی کشور باید بیمه شوند. از سوی دیگر به زودی برنامه ویژه ای برای ورود، حمل، نگهداری و امحای مواد خطرناک از سوی هیئت دولت مورد بررسی قرار می‌گیرد تا ضریب مقاومت مناطق شهری و روستایی در برابر مخاطرات انسان ساز افزایش یابد.
وی تصریح کرد: تاکنون ۵۶ نوع مخاطره انسان ساز در ایران شناسایی شده است که باید برای مقاومت در برابر آنها برنامه ریزی کنیم.
محمدجواد بلورچی پژوهشگر مخاطرات طبیعی نیز در این گردهمایی با اشاره به انواع سوانح طبیعی در ایران گفت: هم اینک ۹۷ درصد از پهنه ایران دارای گسل‌های خطرناک و مستعد بروز زلزله است. همچنین تقریباً تمامی ایران با خطر بروز سیلاب قرار دارد ولی جدیدترین خطر زیست محیطی که حیات کانون‌های جمعیتی در ایران را تهدید می‌کند، خطر فرونشست زمین است.
بلورچی ادامه داد: بالغ بر ۴۲۰ دشت ایران دچار فرونشست حاد شده اند که اغلب آنها در کنار تأسیسات شهری و برون شهری هستند.
وی افزود: بیش از ۶۰ دریاچه و تالاب ایران در سال‌های اخیر یا خشک شده اند و یا در معرض خشکسالی قرار دارند. از سوی دیگر سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی باعث بروز پدیده بسیار خطرناک خودسوزی زمین در برخی مناطق فلات مرکزی ایران شده است.
بلورچی یادآور شد: در شرایطی که بروز ۴ میلی متر فرونشست زمین در دنیا یک بحران طبیعی محسوب می‌شود، تهران سالانه ۱۷ تا ۳۶ سانتی متر نشست می‌کند. در مشهد نیز شدت فرونشست زمین به ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر در سال رسیده و فرونشست زمین در اطراف نیشابور باعث ایجاد ترک‌های عمیقی به طول ۴۰ کیلومتر روی سطح زمین شده است.
این پژوهشگر گفت: رفسنجان در استان کرمان که روزی قطب تولید پسته ایران بود اکنون به دلیل فرونشست ۳۰ سانتی متری زمین در سال به کانون تولید زغال پسته تبدیل شده است. دشت قزوین نیز هم اینک سالانه حداقل ۲۵ سانتی متر نشست می‌کند و همه این موارد به دلیل برداشت بی رویه آب از منابع زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و صنعتی است.
وی با هشدار نسبت به تأثیر فرونشست زمین روی ابنیه روستایی و شهری گفت: اگر قبلاً نگران ریزش ساختمان‌ها در زمین لرزه‌هایی با شدت ۶ ریشتر و بیشتر بودیم، اکنون ترک‌های ایجاد شده از محل فرونشست زمین روی ابنیه روستایی و شهری باعث شده تا نگران بروز زلزله‌هایی با شدت ۴ ریشتر باشیم تا ساختمان‌ها فرو نریزند.
بلورچی خواستار توجه استانداری‌ها به ممانعت از برداشت بی رویه آب از منابع زیرزمینی و هماهنگی تمامی دستگاه‌های اجرایی برای ایمن سازی واحدهای مسکونی روستایی و شهری شد.
