فناوری های نوظهور در تازه ترین میعادگاه پژوهشگران

به گزارش خبرنگار مهر، بیست و دومین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن‌بازار برخلاف سال گذشته که به دلیل شیوع کرونا به صورت مجازی برگزار شد، امسال در دو شکل حضوری و مجازی در هفته پژوهش برپا شد.

۱۹ دانشگاه، ۱۷ پژوهشگاه، ۲۸ پارک علم و فناوری و مرکز رشد و یک مرکز بخش خصوصی در نمایشگاه امسال حضور فیزیکی دارند.

در این دوره از نمایشگاه علاوه بر ارائه ۱۵ دستاورد جدید در بخش نمایشگاه تجهیزات آزمایشگاهی، از ۴۱ فناوری رونمایی شد.

همزمان با بیست و دومین نمایشگاه دستاوردها، نهمین نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ایران ساخت نیز برگزار شد؛ مسولان وزارت علوم برگزاری همزمان این دو نمایشگاه را پاسخی روشن به دغدغه مسئولان عالی‌رتبه و مطالبات و منویات مقام معظم رهبری با توجه به دغدغه علمی و اقتصادی رهبری عنوان می کنند.

امسال یک بخش جدید به نمایشگاه دستاوردها تحت عنوان «فناوری‌های نوپدید» اضافه شده که در این بخش، نوآوری‌ها و فناوری‌های نوپدید برای حل مشکلات و چالش‌های کشور در ۵ سال آینده به نمایش در می‌آید.

خبرنگار مهر به منظور معرفی جدیدترین فناوری ها و دستاوردهای پژوهشی فناوران و محققان کشور روز گذشته در نمایشگاه حضور یافت و در گفتگوهای مجزا با محققان دانشگاه ها، شرکت های دانش بنیان و پارک های علم و فناوری در جریان جزییات این دستاوردها، نحوه ساخت و کابردهای آن قرار گرفته است که مشروح آن را در این گزارش می خوانید؛

موتور توربوجت برای نخستین بار در ایران ساخته شد

یکی از محصولات مهمی که در عرصه هوایی و فضایی در این نمایشگاه رونمایی شد موتور توربوجت است که حاصل تلاش محققان پارک علم و فناوری گیلان است. این محصول که برای نخستین بار در ایران تولید شده، یکی از موتورهای پرکاربرد در صنایع هوایی و فضایی است و برای توسعه صنعت هواپیماسازی با سرنشین و بدون سرنشین کاربرد دارد.

پیش از این با توجه به تحریم های صورت گرفته تامین این موتور غیرممکن بود.

محققان کیت تشخیص پارگی کیسه آب جنین ساختند

در بخش فناوری های نوپدید، یک کیت تشخیصی برای زنان باردار رونمایی شد که به همت پژوهشگران شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان طراحی و ساخته شده است. به گفته محققان، کاربرد «کیت تشخیص پارگی کیسه آب جنین» در بیمارستان های زنان، آزمایشگاه ها و حوزه بارداری است. بدین وسیله نمونه گیری ابتدا به وسیله سواب استریل انجام می شود و به سادگی پاسخ تشخیص پارگی کیسه آب جنینی در چند دقیقه آماده می شود. در صورت مثبت شدن تست، دیگر لازم نیست برای تاییدیه نهایی از آزمایش دیگری استفاده کرد.

یکی از محققان حاضر در نمایشگاه در توضیح بیشتر درباره این کیت تشخیصی به خبرنگار مهر می گوید: در حال حاضر فضای مورد نیاز برای انجام این پروژه تامین شده و شرکت در نظر دارد با جذب سرمایه در این قسمت، تولید و خرید مواد اولیه و دستگاه های لازم تولید این کیت را به حداکثر رسانده و وارد بازارهای جهانی کند. این کیت در واقع به دلیل تکنولوژی بالای تولید رپید تست و کنژوگاسیون و کوت آنتی بادی از ارزش بالای علمی برخوردار است.

ساخت نسل جدید جلیقه ضدگلوله فوق سبک/قیمت ارزان تر نسبت به نمونه های خارجی

یکی از فناوری های جدید ارائه شده در بیست و دومین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی در حوزه امنیتی، ساخت نسل جدید جلیقه ضدگلوله سبک است؛ آنطور که میلاد بداغی آراسته فناور پارک علم و فناوری همدان به خبرنگار مهر می گوید حوزه کاربردی این جلیقه در تمامی یگان های نظامی، امنیتی بسیج، سپاه پاسداران، مرزبانی، ناجا، نیروهای حفاظت و محیط بانان و ... است. تولید این محصول برای نخستین بار در کشور موجب پوشش نیاز داخلی و قطع وابستگی به خارج شده و نکته جالب اینکه این محصول نسبت به نمونه های تولید شده در ایالات متحده تا ۴۰ درصد وزن کمتر و تا ۵۰ درصد قیمت کمتری دارد.

ژنراتور هیدروژن جایگزین کپسول های پرخطر هیدروژن می شود

در بخش دیگری از نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی محصولی ارائه شده که آزمایشگاه ها و شرکت های داروسازی را بی نیاز از کپسول های هیدوژن که هر لحظه احتمال انفجار آن وجود دارد، می کند.

محمد ژیانی، عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان محقق دانشگاه صنعتی اصفهان درباره طرح فناورانه خود به خبرنگار مهر توضیح می دهد و می گوید: ژنراتور هیدروژن مدل PM امسال برای نخستین بار وارد بازار شده و این سیستم می تواند از آب دیونیزه (آبی حاصل از فرآیند یون زدایی)، هیدروژن با گرید ۵۹۹۹۹۹ در فشار ۵ بار با ظرفیت ۳۰۰ سی سی بر دقیقه تولید کند که می تواند مورد نیاز بسیاری از صنایع، آزمایشگاه های تحقیقاتی، شرکت های داروسازی و آزمایشگاه هایی که از دستگاه های کروماتوگرافی استفاده می کنند، باشد.

وی با اشاره به اینکه این دستگاه می تواند جایگزین خوبی برای کپسول های پرخطر هیدروژن باشد، گفت: تاکنون همه ژنراتورهایی که در ایران استفاده شده کاملا وارداتی بوده و این نخستین بار بود که با سرمایه گذاری ستاد نانو و سرمایه گذاری یک شرکت خصوصی آماده ساخت شد.

ساخت زیردریایی بدون سرنشین با قابلیت رادار گریز

اسماعیل حق گو از دانشگاه فنی و حرفه ای استان گیلان یکی از شرکت کنندگان در نمایشگاه امسال است که موفق به طراحی و ساخت یک نوع «زیردریایی بدون سرنشین» رادار گریز شده است.

حق گو در تشریح جزییات این فناوری به مهر می گوید: بدنه این زیردریایی از کامپوزیت کربن بوده و رادار گریز است؛ همچنین در این زیردریایی از یک موتور ۳ هزار وات استفاده شده که تغییر دور می تواند داشته باشد و باتری که داخل آن استفاده شده باتری لیتیومی ۷۲ ولت است که دو ساعته شارژ می شود و ۸ ساعت توان کاری دارد.

وی افزود: یکی از نوآوری هایی که این زیر دریایی دارد این است که باتری داخل آن می تواند زیر آب به مدت یکسال خاموش بماند و بعد از یکسال به بالای آب بیاید. این زیردریایی بیشتر حالت اکتشافی دارد و کارهای تحقیقاتی بسیاری را می توان به واسطه آن انجام داد.

این پژوهشگر در ادامه گفت: سیستم کنترلی این زیردریایی از راه دور و به وسیله نرم افزار قابل نصب بر روی کامپیوتر بوده و قابلیت کنترل از راه دور تا عمق ۵ متر زیر آب و بدون سیم را دارد؛ همچنین یک دوربین قابلیت انتقال اطلاعات زیر آب را به کامپیوتر دارا است.

نخستین نوشت افزار هوشمند ایرانی ساخته شد

یکی دیگر از دستاورهای ارائه شده در نمایشگاه امسال نخستین «نوشت افزار هوشمند ایرانی» است که از سوی پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان ارائه شده. محمد حسین داورپور سازنده این نوشت افزار در گفتگویی که با مهر داشت، می گوید: این محصول یک مدل مفهومی جدید از نوشت افزار است که با همراه کردن انواعی از فناوری (هوش مصنوعی، واقعیت افزوده، ذخیره سازی ابری، نرم افزار یعنی تلفن همراه و ...) تعریف جدیدی از این مفهوم ارائه داده است. در این نوشت افزار، نرم افزار یا همان موبایل با صفحات کاغذ ارتباط برقرار می کند و می تواند در ارتباط با این صفحات، کاری را انجام دهد.

وی افزود: مثلا طراحی که هر صفحه دارد به ترتیبی است که هر صفحه می تواند روز ماه و یک دسته بندی موضوعی برای صفحه توسط استفاده کننده آن علامت زده شود.

این محقق پارک علم و فناوری دانشگاه سمنان به کاربرد این نوشت افزار در ادارات، مدارس، دانشگاه ها و برای دانش آموزان، دانشجویان و مدیران اشاره کرد و گفت: وقتی نرم افزار روی صفحه قرار می گیرد، خودش صفحه را اسکن می کند و اطلاعات را از جمله روز و ماه را بیرون می کشد و می تواند براساس آن جستجو انجام دهد. این دسته بندی می تواند صورت جلسه، حساب کتاب مالی، ایده، خاطره، اخبار، جزوات و .. باشد. به این ترتیب، در صورت درخواست استفاده کننده این نوشت افزار می تواند مثلا همه صورت جلسات سال ۹۸، خبرهای فرهنگی و یا جزوات یک استاد را ارائه دهد.

تعیین وضعیت تومور سرطان سینه زیر ۶۰ ثانیه با یادگیری ماشینی

از دیگر دستاوردهای پژوهشی محققان در بیست و دومین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش و فناوری، می توان به طراحی سیستمی برای «تشخیص هوشمند سرطان سینه» اشاره کرد که میثاق ملک محمدی دانشجوی ارشد آی تی دانشگاه آزاد زنجان پژوهشگر و محقق درباره این دستاورد به مهر می گوید: به کمک الگوریتم های یادگیری ماشین، تصاویر سی تی اسکن و تصاویر ماموگرافی را به سخت افزاری که طراحی کردیم می دهیم و تصاویر به کمک الگوریتم های هوش مصنوعی و یادگیری عمیق، پردازش می شود. این سیستم قادر است زیر ۶۰ ثانیه با دقت بالای ۹۰ درصد، میزان خوش خیم و یا بدخیم بودن تومور را نشان دهد.

دانشجوی ارشد آی تی دانشگاه آزاد ضمن بیان این مطلب که این سیستم برای اولین بار در ایران طراحی شده است، افزود: البته این سیستم در دنیا اجرا شده ولی به صورت پردازش ابری بوده در ایران به دلیل کمبود زیرساخت های ارتباطی و پروتکل های وزارت بهداشت که تاکید دارند اطلاعات محرمانه بیمار تحت هیچ شرایطی نباید از آزمایشگاه خارج شود، ما از دستگاه پردازش لبه استفاده کردیم. بنابراین به واسطه این دستگاه، تمامی پردازش ها در داخل کلینیک انجام می شود و لازم نیست اطلاعات به بیرون منتقل شود.

راهکار جدید برای درمان انعقاد خون در بیماران هموفیلی

در بخش دیگر نمایشگاه، پژوهشگران پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری شرکت کرده اند و محصولی ارائه داده اند که برای درمان انعقاد خون در بیماران هموفیلی مناسب است.

کارشناس علمی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری درباره این دستاورد توضیح می دهد و می گوید: در حال حاضر برای درمان ژنی بیماران هموفیلی و جلوگیری از انعقاد خون، فاکتور ۸ به صورت مستقیم به این بیماران تزریق می شود؛ محققان این پژوهشگاه به روشی دست یافته اند که می توان به جای تزریق فاکتور ۸، ژنی را به بدن فرد بیمار تزریق کرد که این ژن باعث عدم خونریزی در صورت جراحت فرد و یا عدم بیماری انعقاد خون می شود.

وی ضمن اشاره به اینکه این تحقیق یک کار پایه و علمی بوده که ابتدا به روش کریسپر بر روی موش ها آزمایش شده است و بعد از آن بر روی انسان مورد آزمایش قرار خواهد گرفت، گفت: این روش برای اولین بار در ایران اجرایی شده است.

دستگاه اندازه گیری نشت گاز طبیعی

مجتبی نجفیان محقق پروژه دستگاه «اندازه گیری نشت گاز طبیعی بر حسب دبی جرمی» است که می گوید با حمایت شرکت گاز استان خراسان شمالی و با عقد قرارداد ۴۵۰ میلیارد تومانی این پروژه به سرانجام رسیده است. او به خبرنگار مهر می گوید: طراحی و ساخت این دستگاه حدود ۲ سال زمان برده و ۲ مشخصه اصلی دارد؛ نخست اینکه غلظت گاز را اندازه می گیرد و دوم اینکه قادر به نشت یابی و اندازه گیری خروجی گاز در قالب واحد حجم استاندارد براساس دبی جرمی است.

این پژوهشگر ادامه داد: یعنی ما به واسطه این دستگاه قادر به اندازه گیری میزان نشتی گاز از تاسیسات، علمک های گاز، کنتر، رگلاتور و تاسیسات خطوط توزیع تولید و انتقال گاز خواهیم بود.

وی می افزاید: این دستگاه برای اولین بار در ایران بومی سازی و در مقیاس جهانی نیز کلا یکی دو دستگاه در آمریکا تولید شده اما نواقص متعددی داشتند و از رده خارج شدند. همچنین ما توانستیم چند نوآوری به این دستگاه اضافه کنیم از جمله اینکه پاسخ دهی سنسورهایمان سریع تر است و در نبود اکسیژن نیز می تواند کار کند.

یک فناوری جدید برای از بین بردن بافت های مرده

امین ورشوساز و رضا ورشوساز فناوران پارک علم و فناوری خوزستان موفق به طراحی و ساخت آرگون پلاسما شده اند؛ این فناوری برای انعقاد حرارتی سطوح بافتی جهت هموستاز خونریزی سطحی و از بین بردن بافت های مرده مناسب است. از این دستگاه می توان در برش بافت با گاز آرگون استفاده کرد.

فناوری ساخت نیروگاه برق آبی کوچک بومی شد

یکی دیگر از فناوری های ارائه شده در این نمایشگاه، ساخت پکیج کامل نیروگاه برق آبی کوچک است که محمود جورابیان پژوهشگر دانشگاه شهید چمران طراح این محصول فناورانه است.

با توجه به اینکه نیروگاه های آبی کوچک یکی از مناسب ترین گزینه ها در استفاده از انرژی های نو بالاخص انرژی برق آبی هستند، لذا با ساخت ژنراتور و توربین متناسب با پتانسیل های موجود در ایران فناوری تولید این گونه تجهیزات در کشور بومی شده و گام بلندی در راستای ارتقا صنعت برق برداشته خواهد شد.

هدف از طرح پیشنهادی طراحی و ساخت نمونه آزمایشگاهی و سپس نمونه نیمه صنعتی یک نیروگاه برق آبی کوچک برای استفاده به صورت متصل به شبکه است. این فناوری در صنعت برق و تولید انرژی الکترونیکی قابل استفاده است.

به گزارش مهر، فناوران حاضر در نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی، این دوره از نمایشگاه را در مقایسه با سال گذشته به لحاظ فناوری های ارائه شده و نوآوری در سطح خوبی ارزیابی کردند؛ آن ها همچنین رضایت نسبی خود را نسبت به نحوه برگزاری، امکانات و همچنین بازدیدکنندگان مقامات و مسئولان حوزه علمی و فناوری از دستاوردهای آن ها اعلام کردند.

از طرفی برخی فناوران و پژوهشگران حاضر در این نمایشگاه به خصوص آن هایی که محصولاتشان به مرحله تجاری سازی نرسیده، خواستار حمایت سرمایه گذاران و همچنین کاهش میزان بروکراسی در سازمان ها و نهادهای متولی جهت حضور در بازار هستند.