قاسم صادقی بجستانی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص رویکرد دانشگاه امام رضا(ع) نسبت به پژوهش، اظهار کرد: در مرحله اول دانشگاه امام رضا (ع) باید پایگاهی برای پژوهش‌های مورد نیاز آستان قدس باشد و بتوانیم نیازهای پژوهشی و خصوصا فناوری آستان را مرتفع کنیم. سپس در مرحله بعد رفع نیازهای پژوهشی و فناورانه استان خراسان رضوی و کشور مدنظر ما است. نوع صنایع موجود در آستان قدس و تنوع آن‌ها آنقدر گسترده است که دانشگاه برای پوشش آن‌ها نیازمند فعالیت‌های گسترده پژوهشی خواهد بود.
وی ادامه داد: در مجموع، سازمان علمی و فرهنگی دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع)، تنها مجموعه علمی است که شان فناوری دارد. اگر در صنایع آستان ما دچار مشکل شویم، دانشگاه می‌تواند به عنوان مرکز تحقیق و توسعه وارد شده و به حل مشکلات بپردازد. این رویکرد اصلی ما در معاونت پژوهشی و فناوری برای تبدیل شدن به دانشگاه نسل چهارم است. دانشگاه نسل چهار، همان دانشگاهی است که ما از آن انتظار داریم تا مسائل و مشکلات جامعه را حل کند.
آستان قدس را در اولویت تحقیقات و پژوهش‌های خود قرار داده‌ایم
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) تشریح کرد: نوع نیاز موجود جنسی ندارد که بتوان رفع آن نیاز را به دانشگاهی مانند دانشگاه صنعتی شریف سپرد. برای مثال بیمارستان رضوی برای خرید مقداری تجهیزات نیازمند مشاوره فنی هستند. این مشاور فنی باید کسی باشد که نیازهای مجموعه را بداند، تخصص لازم را داشته باشد، قابل رهگیری بوده و از جنس آن مجموعه باشد. ما در تلاشیم تا برای رفع نیازهای سیستم، سیستم آستان قدس را خودکفا کنیم و نیازهای آستان قدس را در اولویت اول خود قرار دهیم.
انجام ۱۲ پایان‌نامه تقاضا محور با دریافت گواهینامه در سال جاری
وی خاطرنشان کرد: زمانی که دانشجویان در دوره کارورزی خود به صنعت ورود پیدا کنند، پایان‌نامه خوبی خواهند داشت که پژوهش محور است. در دانشگاه امام رضا درحال حاضر پایان‌نامه‌های نیاز محور را راه‌اندازی کرده و خدمات خوبی برای دانشجویان در نظر گرفته‌ایم. این تقاضاها از صنایع مختلف می‌تواند باشد. پایان‌نامه‌های تقاضا محور برای دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی جایگزین نمره مقاله خواهد بود. همچنین تخفیفاتی مانند تخفیف در شهریه و سنوات ارائه می‌شود. در سال جاری حداقل ۱۲ مورد پایان‌نامه تقاضا محور با دریافت گواهینامه داشتیم.
صادقی بجستانی با اشاره به اینکه پژوهش‌های دانشگاه در سه گروه علوم انسانی، مهندسی و پزشکی صورت می‌گیرد، تصریح کرد: تمرکز پژوهشی ما در دانشگاه درحال حاضر بر مراکز تحقیقاتی است. مرکز تحقیقات فناوری‌های زیستی و سلامت، مرکز تحقیقات کاربردی تبلیغات دینی و یک مرکز تحقیقات معماری-شهرسازی داریم که مجوز هیات امنا نیز دارد. حمایت‌های دانشگاه نیز متمرکز بر این سه حوزه برای مراکز تحقیقاتی صرف می‌شود. ساختار این مراکز تحقیقاتی دقیقا مطابق ساختار وزارت علوم پیش‌رفته است. در تلاش هستیم تا ارتباط دانشگاه با جامعه و صنعت از طریق این مراکز برقرار شود. مرکز تحقیقات معماری و شهرسازی پروژه‌های بسیار بزرگی از استان و حتی خارج از استان دریافت کرده است.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) تصریح کرد: برای اعضاء هیات علمی حاضر در پژوهشکده‌ها تسهیلات خوبی قرار دادیم. برای مثال ساعات حضور اساتید فعال در مراکز تحقیقات با سایر اساتید معمولی متفاوت است. از مراکز تحقیقات در بازه‌های ۶ماهه یک گزارش عملکرد دریافت می‌کنیم که بر مبنای فرم‌های استاندارد وزارت علوم تعریف شده است. باتوجه به این موارد ساعات حضور اساتید مشخص می‌شود. ارزیابی در این روش کیفی است.
وی در خصوص فعالیت‌های شاخص مراکز تحقیقاتی دانشگاه امام رضا(ع)، اظهار کرد: از یکی از دستاوردهای مرکز تحقیقاتی معماری-شهرسازی دانشگاه می‌توان به طرح صدور اعتبارنامه برای منازل مسکونی در اراضی آستان قدس اشاره کرد. تا به امروز بیش از ۳۶۷۲ پرونده توسط همین مرکز بررسی شده و مشکلات آن حل شده است. این اراضی جزو برخی از قطعاتی بود که تولیت آستان قدس در تاریخ ۶ دی ماه ۹۹ اعلام کردند تا تعیین تکلیف شوند. تمام افراد حاضر در این مراکز تحقیقاتی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه امام رضا(ع) هستند.
صادقی بجستانی گفت: دفتر دیگری تحت عنوان مرکز تسهیل صدور اسناد مالکیتی آستان قدس ایجاد شده است که اسناد مالکیتی آستان قدس را به شکل کاملا علمی در زمان کوتاه‌تری انجام می‌دهند. پروژه سوم ساماندهی مشاغل مزاحم جاده ابریشم است که توسط مرکز تحقیقات معماری و شهرسازی درحال انجام است. اردوگاه «خاتون» واقع در مشهد نیز از جمله خروجی‌های مرکز تحقیقات معماری و شهرسازی بوده است که صفر تا صد آن توسط دانشگاه امام رضا انجام شده است.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) در خصوص روش‌های ارزیابی مورد استفاده در دانشگاه، افزود: هدف ما این است که پژوهش‌ها را از حالت کاغذی و مقاله خارج کرده و روی زمین اجرا کنیم. در این روش چالش را تعریف کرده، بر مبنای آن تحقیقات لازم را انجام داده و خروجی مد نظر را اجرایی می‌کنیم.
وی ادامه داد: زمانی که اساتید به صنعت ورود پیدا کرده و نیازهای موجود را درک کرده و آن را به ریزپروژه‌هایی برای انجام شدن توسط دانشجویان تبدیل می‌کنند، به عملی شدن پروژه‌ها و مقالات بیشتر نزدیک می‌شویم. در دانشگاه برای رسیدن به این هدف تلاش می‌کنیم تا نیروها از فارغ‌التحصیلان خود ما باشند.
عدم دریافت شهریه از استعدادهای درخشان
صادقی بجستانی ضمن تاکید بر عدم دریافت شهریه از استعدادهای درخشان، تشریح کرد: در دانشگاه امام رضا استعدادهای درخشانی داریم که از هر گروه ورودی سال‌های مختلف یک خانم و یک آقا در مقطع کارشناسی و ارشد مورد مصاحبه علمی و فرهنگی قرار می‌گیرند که در نهایت از پرداخت شهریه معاف می‌شوند. مختصات فکری و فرهنگی این دانشجویان برای دانشگاه دارای اهمیت بالایی است. یکی از همین استعدادهای درخشان برای پایان‌نامه ارشد خود حدود ۴۰ میلیون تومان گرنت جوانه از پارک علم و فناوری دریافت کرد.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) بیان کرد: در حوزه علوم انسانی فعالیت‌های مختلفی از جمله تدوین سرفصل‌های درسی دانشگاهی انجام دادیم. این کتاب‌ها بازخوانی شده و در خصوص میزان انطباق آن‌ها با اصول حاکم بر موازین شرعی نظرات تخصصی ارائه می‌کنیم. در حوزه علوم شناختی که یک حوزه بین رشته‌ای میان علم النفس و پزشکی است، رفتن صرف به سمت حوزه پزشکی ما را به نظریه داروین خواهد رساند. اما اگر به علم النفس نگاه کنیم علوم شناختی تعریف و گستره بزرگی را در بر خواهد گرفت. در اساسنامه علوم شناختی نیز ارتباط علوم انسانی با آن آمده است.
اقتصاد و اشتغال آیینه قرآن و عترت است
وی خاطرنشان کرد: کنگره بین‌المللی اقتصاد و اشتغال نیز توسط مرکز تحقیقات کاربردی برگزار شده است. در این کنگره از اساتید مطرح کشور دعوت شد. در این کنگره این موضوع مطرح شد که اقتصاد و اشتغال آیینه قرآن و عترت است. با ایجاد گفتمان می‌توانیم این جرقه را در ذهن مخاطبان بزنیم که گفتمان‌های مختلف می‌توانند در کنار یکدیگر وجود داشته باشند. راه حل رفع تعارضات گفتمان‌سازی در بستر دانشگاه به وسیله اساتید دانشگاه و کسانی که در زمینه مرتبط تخصص دارند، است. در تلاشیم با ایجاد گفتمان علمی، مسائل دینی را خصوصا در حوزه پژوهش گسترش دهیم. روابط ما با سایر دانشگاه‌ها بسیار خوب است. این روابط به شکل مبادله اساتید و پروژه‌های مشترک برقرار شده است.
صادقی بجستانی تصریح کرد: این پژوهش با نوع کاری که اساتید انجام می‌دهند مرتبط است. به این صورت که براساس گزارش خروجی‌های سال قبل، پژوهه سال بعد برنامه‌ریزی می‌شود. پژوهه‌ها از ۵ میلیون تومان تا ۵۰ میلیون تومان متغییر است. معمولا دانشگاه‌های غیرانتفاعی پژوهه ارائه نمی‌کنند، اما دانشگاه امام رضا (ع) به مدت ۶ سال است که اعتبار پژوهشی می‌دهد.
نگاه دانشگاه امام رضا به پژوهش یک مسیر درآمدزایی نیست
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) گفت: پژوهه‌ها با کف ۵میلیون تومان آغاز می‌شوند. از این مقدار هرچه تعداد پژوهش‌های اساتید بالاتر رود، مقدار پژوهه نیز افزایش خواهد یافت. این اعداد مانند کارتی است که در دست استاد قرار دارد و مصارف مشخصی مانند خرید سخت‌افزارهای لازم دارد. نگاه ما در دانشگاه امام رضا به پژوهش به عنوان یک مسیر درآمدزایی نیست. پژوهش را سرمایه‌گذاری برای ۱۰ سال آینده می‌دانیم.
وی با اشاره به اینکه مراکز تحقیقاتی ما خودگردان هستند، اظهار کرد: مرکز تحقیقات در هر پروژه‌ای که به عهده خود می‌گیرد، یک قرارداد خارجی با مرکز مرتبط می‌بندد. جدای از این قرارداد خارجی، در داخل دانشگاه نیز یک قرارداد داخلی می‌بندیم. درآمدهای کسب شده به حساب دانشگاه واریز می‌شود. این ثروت کسب شده را درحال حاضر برای مراکز تحقیقات اختصاص داده‌ایم.
صادقی بجستانی افزود: دانشگاه امام رضا(ع) در نمایشگاه «دستاوردهای موسسات سازمان علمی-فرهنگی آستان قدس رضوی در هفته پژوهش و فناوری» حدود ۴۰ کارگاه مرتبط با موضوعات مرتبط با مراکز تحقیقاتی در نظر گرفته است که به شکل آنلاین برگزار خواهند شد. دانشگاه ۱۲ محصول و دستاورد خود را در این نمایشگاه رونمایی خواهد کرد. چهار عدد از این تعداد دارای ثبت اختراع هستند. دستاوردها هنوز به اختراع نرسیده‌اند اما درحال طی کردن مرحله ثبت اختراع هستند.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه بین‌المللی امام رضا(ع) ادامه داد: دو رونمایی کتاب با عناوین «سالمندی و فعالیت‌های ورزشی» و «روش‌های تصمیم‌گیری چندشاخصه» خواهیم داشت. با هماهنگی‌های انجام شده با پارک علم و فناوری، بازدیدهایی نیز همراه با دانشجویان از پارک خواهیم داشت. این نمایشگاه در تالار قدس کتابخانه حرم قراردارد و بازدید از آن تا روز یکشنبه از ساعت ۱۰ صبح تا ۱۷ ادامه دارد.
وی افزود: مسئولین باید در امور دانش‌بنیان ریسک‌پذیر باشند زیرا بسیار مهم است. سرمایه‌های فکری که از کشور خارج می‌شوند فقط به این دلیل است که حمایت نمی‌شوند. حمایت تنها به حرف نیست بلکه نیازمند عمل است. امیدوارم در دانشگاه امام رضا نمونه‌هایی از ریسک‌پذیر بودن را بسازیم.
انتهای پیام
