به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری فارس، غلامعلی حدادعادل، رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی در افتتاحیه ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی که امروز در سالن همایش‌های صداوسیما برگزار شد، اظهار داشت: بنده ۱۲ سال است که مسوولیت شورای تحول و ارتقای علوم‌انسانی را به موجب تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی بر عهده دارم. مناسب دیدم در این‌جمع گزارشی کلی از انچه تاکنون صورت گرفته، مطرح کنم.
وی با بیان اینکه نوشتن مقاله، برگزاری همایش، نظریه‌پردازی و تالیف کتاب مهم است، افزود: این موارد اگر چه لازم است، اما برای تحقق تحول در علوم‌انسانی اسلامی کافی نیست. آنچه مهم است، پر کردن فاصله میان نظر تا عمل است. این نیاز به مدیریت دارد.
حدادعادل با اشاره به اینکه شاید بتوان مدیریت را رسیدن از نظر به عمل، یا جمع میان آرمان‌گرایی تا واقعیت تعریف کرد، گفت: هر چه همایش و‌کنگره برگزار شود، اما قدم در منابع درسی نگذاریم، حوزه و دانشگاه کار خود را می‌کنند و نظریه‌پردازهای علوم اسلامی هم‌روند خود را طی می‌کنند. شورای تحول در سال ۸۸ تصویب شد و در اواخر همان سال با ترکیبی که شورای عالی انقلاب فرهنگی معین کرده بود، کار خود را آغاز کرد. این شورا هر دو‌هفته یک بار یک جلسه داشته است؛ به طوری که بیش از ۲۰۰ جلسه تاکنون برگزار کرده‌ایم.
وی با بیان اینکه شورای حداکثر ۲۰ نفری قادر نیست برای علوم اسلامی انسانی با این‌وسعت تصمیم بگیرد، گفت: از میان رشته‌های مختلف ۱۶ رشته دارای اولویت شدند و همه اعضای گروه‌ها با تصویب شورای تحول علوم انسانی انتخاب شدند. علاوه بر این، در هر کدام از کارگروه‌ها بین ۷ تا ۱۵ نفر عضو بودند و بیش از ۲۰۰ نفر از اساتید دانشگاه و حوزویان آشنا با آن رشته فعالیت دارند.
رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی با بیان اینکه بیش از ۴۰۰ نفر برای کار تحول در علوم‌انسانی فعال هستند، گفت: رشته‌های علوم‌سیاسی، حقوق، روانشناسی، اقتصاد، تاریخ، ارتباطات، زبان‌های خارجی، فلسفه، کلام جدید، هنر و‌معماری از جمله رشته‌هایی است که در تحول علوم انسانی به آن توجه شده است که محتوای دروس، اساتید، دانشجویان مجلات پژوهشی مورد بررسی قرار گرفت که در ۱۲ سال گذشته از این بین اولویت و تمرکز ما محتوای دروس بود.
وی با بیان اینکه تاکنون ۱۰۴ برنامه درسی دانشگاهی را در سطوح کارشناس، کارشناسی ارشد و دکتری به تصویب رسانده‌ایم، تصریح کرد: در برنامه‌ریزی جدید چهار وجه نظر برای ما اساسی بوده است؛ اول اسلامی شدن، دوم بومی‌سازی، سوم روزآمدی و چهارم کارآمدی. به طور مثال تا قبل از برنامه شورای تحول، ۲ واحد درس اختیاری به اقتصاد ایران اختصاص داده شده بود که در برنامه شورای تحول دانشجو باید هشت واحد اقتصاد ایران بخواند. علاوه بر این، جلسات نقد و بررسی نیز با حضور اساتید آن حوزه برگزار می‌شود که سعی می‌کنیم اساتید را آگاه کرده و از نظر آنها استفاده کنیم.
حدادعادل با اشاره به اینکه رابطه خوبی هم با حوزه علمیه قم داریم و بهترین مصداق ارتباط دانشگاه و حوزه در شورای تحول اتفاق افتاده است، ادامه داد: ما معاونت ارتباط با حوزه داریم که این معاونت دفتری در قم دارد. یکی از تحولاتی که به ما کمک‌می‌کند، حضور روحانیونی است که دو زیستی هستند، یعنی هم درس دانشگاهی خوانده‌اند و هم حوزوی. خوشبختانه در حوزه، انجمن علمی تخصصی در بیش از ۱۶ رشته به وسیله روحانیون‌متخصص به وجود آمده است و ما این ظرفیت را مغتنم شمردیم؛ تا جایی که هر برنامه‌ای از دل کارگروه بیرون می‌آید، قبل از طرح در صحن شورا به قم می‌فرستیم و آنها اظهارنظر کرده و با گروه‌های دانشگاهی به‌گفت‌وگو می‌نشینند.
وی با بیان اینکه هیچ معادله و ستیزه‌جویی‌ای بین گروه حوزوی و دانشجویی نداشتیم، گفت: اختلاف سلیقه بوده اما در نهایت شورا تصمیم گرفته و گفت‌وگوها سازنده بوده است. منابع بسیاری در حوزه‌های علمیه تعریف شده که همه مفید و‌کارآمد است. این یکی از روش‌های اجرایی ما است و از دل این‌جلسات هم‌سعی کردیم‌کتابی تدوین‌کنیم.
حدادعادل ادامه داد: تخمین زده‌ایم که اگر در ۱۶ رشته دارای اولویت یک دوره از همه گروه‌ها برنامه بگیریم، بین هفت تا ۱۰ هزار کتاب از دل برنامه‌ریزی‌های جدید تدوین شود. در حال حاضر ۵۰۰ عنوان کتاب در حال انتشار است که ۵۰ عنوان آن به عنوان کتب درسی منتشر شده است.
وی در ادامه به مشکلات و لوازم برای اسلامی شدن علوم انسانی اشاره کرد و گفت: همانطور که آقای شریفی در ابتدای مراسم بیان کردند، تحول علوم انسانی یک کار موقت نیست و نیاز به استمرار دارد. ما چند سال قبل به این نتیجه رسیدیم که تحول و ارتقای علوم انسانی محتاج یک پژوهشگاه مطالعات راهبردی در علوم‌انسانی است. یعنی برنامه‌هایی که تدوین می‌کنیم، هم نیازمند بررسی است و متناسب با هر رشته علوم انسانی باید یک گروه پژوهشی داشته باشیم که غیر از آن کاری نداشته باشند و مستقیم در این رشته کار کنند. بر همین اساس، این پیشنهاد را به شورای عالی انقلاب فرهنگی بردیم‌که با مخالفت رئیس وقت شورا مواجه شدیم. بعد از آن هم با فضایی متفاوت روبرو شدیم‌که معتقد بودند علم اسلامی و غیراسلامی نداریم. برای همین برای تحقق آن دست نگه داشتیم.
وی با بیان اینکه ساختار شورای تحول نیازمند بازنگری است، گفت: باید برای ایجاد تحول، لوازم از هر جهت فراهم شود. یکی دیگر از مشکلات کار ما چاپ کتاب‌هایی است که از دل این برنامه‌ریزی‌ها بیرون می‌آید. بنا گذاشتیم کتاب‌ها را به سازمان سمت بسپاریم، اما متاسفانه آنها از عهده چاپ هم برنمی‌آیند.
حداد عادل با اشاره به ضرورت ورود دانشگاه‌ها به ورود به عرصه تحول در علوم انسانی افزود: برای تحول نیازمند اصول هستیم. بنابراین جویای راهی هستیم تا هم نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی را جلب کنیم و هم دانشگاه‌ها فعال شوند که امیدواریم این امر محقق شود.
انتهای پیام/
