در هر یک میلی لیتر منی، حداقل ۲۰ میلیون اسپرم وجود دارد. ۵۰ درصد از اسپرم ها شکلی طبیعی دارند و حداقل ۳۰ درصد از آن ها حرکتی پیشرونده و رو به جلو دارند. اگر هر یک از موارد فوق دچار مشکل گردد، در مردان ناباروری ایجاد خواهد شد. در واقع اصلی ترین عامل ناباروری در مردان، مربوط به کیفیت و تعداد اسپرم ها خواهد شد. اگر تعداد اسپرم در مردان کم تر از حالت طبیعی باشد،می توان با استفاده از روش لقاح مصنوعی آن را درمان کرد؛ اما مشکل اصلی زمانی رخ می‌دهد که به صورت کلی تعداد اسپرم در مردان صفر باشد که در اصطلاح پزشکی به آن آزواسپرمی (Azoospermia )می گویند.
آزواسپرمی، به اختلالی گفته می‌شود که در آن تعداد اسپرم های موجود در مایع منی، صفر باشد. از آنجا که عوامل خارجی بسیاری در آزواسپرمی موقت تأثیر گذارند، لذا تائید و تشخیص این اختلال باید از طریق آزمایش‌های مکرر در درازمدت انجام شود. حدود یک درصد از مردان و حدود ۱۵درصد از مردان عقیم، به آزواسپرمی مبتلا هستند. آزواسپرمی ممکن است در نتیجه ی عدم تولید اسپرم یا عدم توانایی اسپرم برای حل شدن در مایع منی ایجاد شود، اما با توجه به نتایج آزمایشگاهی، گاهی هر دو مؤلفه در یک شخص وجود دارد. تشخیص اصلی این اختلال زمانی انجام می‌شود که، طی بررسی به روش میکروسکوپیک، هیچ اسپرمی در مایع منی وجود نداشته باشد.
طی سال های اخیر پیشرفت های شگفت انگیزی در پی بردن به علل آزواسپرمی، اساس ژنتیکی آن و غلبه بر ناباروری این افراد به کمک روشهای کمک باروری صورت گرفته است؛ اما کیفیت زندگی این افراد به طور عام و عملکرد جنسی آنها به طور خاص، کمتر بررسی شده است. عملکرد جنسی، از جنبه های مختلف یعنی وضعیت نعوظ آلت تناسلی، وضعیت انزال مایع منی، تمایل جنسی و فواصل نزدیکی جنسی که هرکدام به تنهایی یا با همدیگر ممکن است در یک فرد دچار اختلال شوند، قابل بررسی است.
طی مطالعات انجام شده بر روی مردانی که با ناباروری مواجه بودند؛ پس ازبیوپسی بیضه تحت بی حسی موضعی، با تکنیک استاندارد، و به اثبات رسیدن اختلال آزوسپرمی، به بررسی متغیرهای میل جنسی، نعوظ آلت تناسلی، انزال مایع منی، مدت زمان تا وقوع انزال، اوج لذت جنسی و دفعات مقاربت جنسی و بطور کلی عملکرد جنسی قبل از هرگونه اقدام تشخیصی ـ درمانی پرداخته شد. همچنین معاینه بالینی به منظور بررسی تظاهرات کاهش آندروژن انجام شد. آزمایش اسپرموگرام مطابق معیارهای WHO بعمل آمد. سنجش هورمونی شامل LH،FSH و PRL به روش IRMA انجام شد و سطح سرمی تستوسترون با رادیوایمونواسی اندازه گیری شد.
نتیجه این تحقیقات بیانگر این نکته بود که شیوع اختلالات جنسی در بیماران با آزواسپرمی غیرانسدادی، در حد شیوع اختلالات جنسی در جمعیت عمومی می باشد؛ اما به دلیل غالب بودن مشکل ناباروری در بیماران آزواسپرم، به اختلال عملکرد جنسی آنها کمتر توجه می شود. توجه خاص به این مشکلات به هنگام دنبال نمودن درمان ناباروری علاوه بر بهبود کیفیت زندگی، در برخی موارد درمان ناباروری را نیز اثر بخش تر خواهد کرد./ اندیشه معاصر
