شهرداری اهواز برخورد با دستفروشان را با جمع آوری کپرهای بلوار کارگر شرقی دوباره از سرگرفته است. در روزهای اخیر ویدیویی از دستفروشان این خیابان در فضای مجازی دست به دست می‌شود که نشان می‌دهد، افرادی شبانه با لودر به جان کپرها افتاده و آنها را تخریب و میوه و تره‌بار را روی زمین پخش کرده‌اند. خیابان کارگر شرقی در جنوب غربی اهواز، سال‌هاست است که با تجمع وانت‌بارها و دستفروشان به یک بازارچه محلی تبدیل شده و چند سال پیش نیز شهرداری آن را ساماندهی و آسفالت کرده است.
فواد عفراوی یکی از نگهبانان، ماجرای حمله به بازارچه را در گفت وگو با ایرنا اینگونه شرح داده است: حدود ساعت ۴ بامداد جمعه، تعداد زیادی افراد ناشناس که با نقاب چهره خود را پوشانده بودند، بصورت ناگهانی به بساطی‌های بازارچه هجوم آوردند، در آن زمان فقط ما سه نگهبان و چند نگهبان دیگر از بساطی‌های مجاور حضور داشتیم، آنها با ۲ نگهبانی که سعی کردند در مقابلشان مقاومت و از تخریب جلوگیری کنند، درگیر شدند و آنها را کتک زدند و دست یکی را شکستند، من در ساعت ۴:۲۳ دقیقه با پلیس ۱۱۰ تماس گرفتم و موضوع را اطلاع دادم.
وی افزود: بعد از آن، مهاجمان، گوشی‌های موبایل ما را گرفتند و ما را به کانکس حراست خوابگاه دانشجویی (در مجاورت بازارچه) فرستادند و گفتند که از آنجا خارج نشویم و بعد با لودر همه بساط‌ها و سایبان‌ها را خراب کردند، همه اجناس و میوه‌ها را له کردند و وسایل بساطی‌ها اعم از دستگاه‌های کارت‌خوان و ترازو هم زیر چرخ‌های لودر از بین رفت.
عفراوی اضافه کرد: با توجه به اینکه حمله ناگهانی بود، خیلی ترسیده بودیم و نتوانستیم مردان نقابدار را بشناسیم اما ۲ نفر با لباس نیروی انتظامی همراه آنها بوده و چند خودروی شاسی بلند نیز مربوط به شهرداری بود، البته بیشتر خودروها شخصی و از نوع پراید و پژو بوده است.
وی با انتقاد از این هجوم شبانه به بساط دستفروشان، گفت: این حمله شبانه، نه انسانی است و نه قانونی؛ حتی اگر این بساطی‌ها به نظرشان غیرقانونی بوده، نباید در این وقت به نگهبان‌ها حمله می‌کردند و باید از قبل تذکر می‌دادند و یا یک پلاکارد اطلاع رسانی در بازارچه نصب می‌کردند و مهلت تعیین می‌کردند، در حالی که قبل از آن هیچ اخطاری به دستفروشان داده نشده است.
عفراوی افزود: حدود ۴۰ تا ۵۰ بساطی در این بازارچه وجود داشته که صاحبان آنها به سختی و با بدهی زیاد این سرمایه اندک را برای خودشان جمع کرده بودند و هر کدام نان چند خانواده را می‌دهند که حالا همه این سرمایه را از دست داده‌اند، از زمانی که سایبان‌ها را خراب کرده‌اند، خیلی‌ها دیگر نتوانسته‌اند کار کنند.
وی اضافه کرد: این بازارچه را شهرداری مشخص کرده و دستفروشان را از پردیس به این محل آورده اما آنطور که نگهبان‌های دیگر تعریف می‌کنند، ۲ سال پیش هم چنین ماجرایی اتفاق افتاده و به این بازارچه حمله شده بود.
عفراوی ادامه داد: من متاهل و صاحب چهار فرزند هستم، دو سه ماه است که به نگهبانی در این بازارچه مشغول شدم، پیش از این کاروان زیارتی داشتم و به عتبات سفر می‌کردم اما از زمان ناآرامی‌های عراق و بعد از آنهم شیوع کرونا، مرزها بسته شد و بیکار شدم و به ناچار مجبورم در اینجا به عنوان نگهبان کار کنم، حالا با از بین رفتن این بازارچه، عده زیادی دوباره بیکار می‌شوند که معلوم نیست سرنوشت آنها چه خواهد شد.
وی با اشاره به تجمع امروز تعدادی از دستفروشان در مقابل ساختمان شورای شهر اهواز، تصریح کرد: دستفروشان بازارچه از طریق امام جماعت مسجد در حال پیگیری این موضوع در شورای شهر و شهرداری و مراجع قضایی هستند و امیدواریم بتوانیم حق خودمان را بگیریم.
بی‌خبری شورا و شهرداری منطقه
با وجود پیگیری خبرنگار ایرنا، عالمی نیسی فرماندار اهواز، حاضر به پاسخگویی در این باره نشد.
رییس کمیسیون خدمات شهری شورای شهر اهواز اما از جمع آوری دستفروشان خیابان کارگر اظهار بی‌اطلاعی کرد و گفت: پیش از تماس شما این موضوع را نشنیده و هیچ ویدیویی ندیده بودم.
فتح‌الله حاجتی تاکید کرد: مراجعه کننده یا شکایتی در این باره نداشتم، اکنون نیز موضوع را از چند نفر سوال کردم و هر چه پیگیری کردم نتوانستم کسی را پیدا کنم که پاسخ مشخصی داشته یا مطلع باشد.
شهردار منطقه ۴ اهواز نیز در گفت وگو با ایرنا، تخریب بساط دستفروشان خیابان کارگر شرقی را تایید کرد اما گفت: اطلاعی نداریم چه کسی این کار را کرده است، آقای شهردار هم زنگ زد و گفتم که من مطلع نیستم، نیروی انتظامی هم در این باره سوال کردند که به آنها هم گفتم من در جریان نیستم و با ما هماهنگی نشده است.
سیاوش محمودی با بیان اینکه موضوع برای ما هم مشکوک است، در پاسخ به اینکه آیا اجراییات شهرداری بدون هماهنگی اقدام به جمع آوری دستفروشان کرده، اظهار داشت: اصلا چه کسی گفته است که کار اجراییات بوده؟ مسئول جدید واحد اجراییات شهرداری مرکز (مدیریت و پیشگیری از تخلفات شهری) یک روز پیش از حادثه تغییر کرده بود، در تماسی که صبح جمعه با وی داشتم، از ماجرا اظهار بی‌اطلاعی کرده و هر دو در محل حاضر شدیم و با این وضعیت مواجه شدیم، ما حتی نمی‌دانیم که این اقدام از سوی شهرداری بوده است یا خیر، بنابراین به آقایان نیروی انتظامی گفتیم که شما بررسی کنید ببینید چه کسی بوده است.
محمودی اضافه کرد: در این حادثه بساط دستفروشان جمع آوری نشده، بلکه تعدادی از سایبان‌ها را تخریب کرده‌اند در حالیکه اگر اقدام از سوی شهرداری بود، بساط و آهن‌آلات سایبان‌ها را جمع آوری می‌کردند.
وی اظهار داشت: این خیابان محل استقرار وانت‌بارها و دستفروشانی است که قبلا در خیابان کارگر و میدان مالیات بودند و در زمان شهردار سابق، در این مکان، ساماندهی شده بودند، بنابراین یک بازارچه غیررسمی دستفروشی بوده که زیر نظر شهرداری و یا سازمان میادین فعالیت نمی‌کرد.
محمودی درباره اینکه چه اقدامی برای شناسایی تخریب‌کنندگان در حال انجام است، بیان کرد: این کار با نیروی انتظامی است، فعلا هیچ کسی از ما چیزی نخواسته و دستگاه‌های نظارتی از ما سوالی نکرده‌اند، البته اگر مورد سوال قرار گیریم می‌گوییم که ما اطلاعی نداشتیم.
برخورد قانونی
معاون خدمات شهری شهردار اهواز اما تخریب بساط دستفروشان را توسط این شهرداری تایید کرد و گفت: شهرداری بر اساس وظیفه قانونی خود، بساط دستفروشان خیابان کارگر شرقی را به دلیل سد معبر غیرقانونی جمع آوری کرده است.
مهدی مرادحسینی افزود: عوامل شهرداری بارها به این محل مراجعه و به دستفروشان تذکر داده و از آنها خواسته‌اند که بساط خود را جمع کنند اما نپذیرفتند.
وی اضافه کرد: این خیابان به هیچ وجه مناسب ایجاد بازارچه نیست، در گذشته شهرداری این محل را برای توقف تعدادی از وانت‌بارهای میوه فروش به صورت موقت (صبح تا ظهر) مهیا کرده بود تا به معیشت آنها کمک کرده باشد، اما اکنون از فضا سواستفاده شده و به جای اینکه قدردان باشند و خودشان رعایت کنند، کپرها و فضای تصرف شده را افزایش دادند، در واقع قرار نبود که معبر عمومی مسدود و ترافیک تشدید و مردم دچار عذاب و گرفتاری شوند، ضمن اینکه این بازارچه غیررسمی بوده و فاقد نکات بهداشتی است بنابراین وظیفه قانونی شهرداری ممانعت از ایجاد چنین بازارچه‌ها و جمع آوری آنهاست.
به گفته وی، این محل کاربری عمومی دارد و شهرداری اجازه ندارد، آن را به عنوان بازارچه در اختیار دستفروشان قرار دهد.
مرادحسینی درباره دلیل انتخاب زمان عملیات جمع آوری دستفروشان اظهار داشت: این زمان برای جلوگیری از احتمال درگیری و آسیب به افراد انتخاب شده که خلوت‌ترین زمان بوده است.
وی در پاسخ به اینکه آیا این اقدام با هماهنگی فرمانداری انجام شده، گفت: شهرداری برای اجرای وظیفه ذاتی خود نیازی به مجوز فرمانداری ندارد، البته شهرداری برای جمع آوری بساط غیرقانونی، اجازه دادستانی را اخذ می‌کند و در این مورد نیز دستور دادستانی داشته است.
مرادحسینی همچنین درگیری و ضرب و شتم نگهبانان را تکذیب کرد و افزود: اینهمه حاشیه‌سازی برای اقدام ذاتی شهرداری غیرمعمول است، در حالی که اغلب مدیران شهرداری بابت عدم برخود با تصرفات غیرقانونی و بساطی‌های غیرمجاز باید در محاکم قضایی پاسخگو باشند.
وی درباره بی‌اطلاعی شهردار منطقه ۴ و عضو شورای شهر اهواز از برخورد با دستفروشان نیز گفت: درباره بی‌خبر بودن شهردار منطقه، اظهارنظر نمی‌کنم، اعضای شورای شهر نیز ممکن است در جریان همه اقدامات شهرداری قرار نگیرند و یا بعدا مطلع شوند.
طرح شکست خورده
ساماندهی دستفروشان در اهواز همیشه یکی از چالش‌های مدیریت شهری بوده که هیچگاه نتوانسته برای آن برنامه‌ریزی صحیحی داشته باشد. در سال ۹۵ نیز طرح ساماندهی و جابجایی حدود ۲ هزار نفر، دستفروش هسته مرکزی شهر اهواز مطرح شده بود که با بازگشت آنها به بازار مرکز شهر، این طرح عملا شکست خورد.
کارشناسان مسائل شهری و اجتماعی اما دستفروشی را یک واقعیت ریشه‌دار، ناشی از تضاد طبقاتی و خشونت اجتماعی می‌دانند.
آیا مساله دستفروشی در اهواز پایان می‌گیرد؟
