طرح نظام رتبه‌بندی معلمان فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشت تا اینکه لایحه نظام رتبه‌بندی معلمان در مجلس دوازدهم، ۱۸۱ رأی موافق، ۶ رأی مخالف و ۵ رأی ممتنع به تصویب رسید.
داستان پرغصه رتبه‌بندی به سال ۹۰ برمی‌گردد. سالی که در شورای عالی انقلاب فرهنگی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش را تصویب کرد؛ سند تحولی که فصل هفتمش به ارتقای جایگاه معلمی پرداخته بود. نخستین‌بار این طرح در سال ۹۲ به مجلس رفت؛ طرحی که بعد از یکسال ۴ رتبه به خود دید؛ مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم. طبق آن قرار بر این شد معلم با هر سابقه‌ای که دارد متناظر با هم‌ردیف خودش در دانشگاه، حداقل ۸۰ درصد حقوق را دریافت کند.
طرح نظام رتبه‌بندی معلمان فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشت تا خودش را بار دیگر در مجلس یازدهم به صحن برساند. طرح رتبه‌بندی هرساله ماجراها و حاشیه‌هایی به خود دید، اما دریغ از تصویب و اجرایی شدن. طرحی که هر بار به بهانه کمبود اعتبار و بودجه اجرایی در مجلس تصویب نشد و در حسرت اجرایی شدن ماند.
فاز اول این طرح به سه سال قبل برمی‌گردد. سال ۹۸ در فصل بودجه‌بندی بود که وزیر آموزش و پرورش وقت از گنجاندن اعتبار رتبه‌بندی خبر داد. او گفته بود بعد از فراز و نشیب بسیار و با وجود سختی‌های بودجه برای سال ۹۸، اعتبار رتبه‌بندی در لایحه گنجانده شد. خبری خوش برای معلمانی که مدت‌ها بود در انتظار اجرایی شدن این طرح مانده بودند، اما نمایندگان مجلس دوازدهم در جریان بررسی لایحه نظام رتبه بندی معلمان با ماده ۶ این لایحه با ۱۸۱ رأی موافق، ۶ رأی مخالف و ۵ رأی ممتنع از مجموع ۲۳۲ نماینده حاضر در مجلس موافقت کردند.
براساس این ماده میزان افزایش حقوق معلمان براساس نظام رتبه‌بندی مشخص شد و طبق این مصوبه برای معلمان با رتبه آموزشیار معلم ده درصد، مربی معلم پانزده درصد، علاوه بر افزایش رتبه قبلی، استادیار معلم دوازده درصد، علاوه بر افزایش رتبه‌های قبلی، دانشیار معلم ده درصد علاوه بر افزایش رتبه‌های قبلی و استاد معلم پنج درصد علاوه بر افزایش رتبه‌های قبلی، به مجموع حقوق، مزایا و فوق العاده‌های مستمر و ارقام مندرج در احکام کارگزینی معلمان، افزوده می‌شود.
همچنین چنانچه حقوق و فوق العاده‌های هریک از معلمان از هشتاد درصد مجموع حقوق و فوق‌العاده‌های هیات علمی مربی پایه یک دانشگاه تهران، کمتر باشد، مابه التفاوت تا سقف مذکور تحت عنوان «تفاوت تطبیق» در احکام کارگزینی آنان درج خواهد شد.
علیرضا منادی، رئیس کمیسیون آموزش مجلس ایران در خصوص این رتبه بندی توضیح داد: در لایحه دولت آمده بود که معلمان برای ورود به رتبه‌بندی باید دو سال توقف داشته باشند، اما کمیسیون اعلام کرد از ابتدای خدمت وارد رتبه‌بندی می‌شوند و فاصله هر رتبه را از ۶ سال به ۵ سال کاهش دادیم؛ همچنین برای رتبه‌های ۱ تا ۵ اسامی «آموزشیار» تا «استاد معلم» را انتخاب کردیم.
به گفته وی طبق لایحه رتبه‌بندی و با تغییرات اعمال شده، هر معلم کمتر از ۸۰ درصد مربی پایه یک دانشگاه تهران دریافت نخواهد کرد. هم‌اکنون مربی پایه یک دانشگاه تهران ۱۰ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان دریافت می‌کند، بنابراین هیچ معلمی کمتر از ۸ میلیون و ۸۰ هزار تومان دریافت نخواهد کرد.
محمدمهدی زاهدی عضو کمیسیون آموزش مجلس با اشاره به اینکه بعد از ۱۰ سال که معلمان در انتظار تصویب طرح "رتبه‌بندی معلمان" بودند این طرح به تصویب نهایی رسید، اظهار داشت: یکی از محورهای مهم این طرح تقسیم‌بندی معلمان بر پنج رتبه آموزشیار معلم، مربی معلم، استادیار معلم، دانشجویار معلم و استاد معلم بود و به نوعی مشابه رتبه‌های دانشگاهی برای معلمان نیز در نظر گرفته شد.
عضو کمیسیون آموزش مجلس محور مهم دیگر این طرح را تغییرات حقوق معلمان بر اساس رتبه‌بندی آنها عنوان کرد و گفت: تغییرات حقوق معلمان بر اساس رتبه‌بندی آنها به حقوق معلمان افزوده می‌شود.موضوع مهم دیگری که به تصویب رسید این بود که حقوق معلمان در هیچ شرایطی حتی معلمان تازه استخدام شده نباید کمتر از ۸۰ درصد مجموع حقوق و فوق‌العاده‌های هیئت علمی مربی پایه یک دانشگاه تهران باشد، که کار بزرگی بود.
وی با بیان اینکه تصویب طرح رتبه‌بندی معلمان کار بزرگی بود و امیدواریم که خیرات و برکت آن در جامعه فرهنگیان باشد گفت: توجه به منزلت اجتماعی معلمان برای ما بسیار مهم بود که در این طرح به صراحت قید شده است.
عضو کمیسیون آموزش مجلس با ابراز امیدواری از اینکه دستگاه‌های مربوطه به ویژه صدا و سیما و رسانه‌ها به منزلت اجتماعی و کرامت فرهنگیان از نظر تبلیغی کار کنند افزود: وزارت آموزش و پرورش نیز تسهیلات و امکانات رفاهی فرهنگیان را به گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که معلمان احساس کنند جایگاه ویژه‌ای در کشور دارند.
عباس مقتدایی عضو کمیسیون آموزش مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان با اشاره به لایحه رتبه‌بندی معلمان و تصویب آن در مجلس اظهار داشت: طرح رتبه‌بندی معلمان، اکنون به صورت لایحه رتبه‌بندی معلمان که از سوی دولت ارائه شده و این رفت و برگشت‌هایی که بین دولت و مجلس انجام شده در همین راستا بوده و همه تلاش می‌کنند تا حد بالاتری از منافع را برای فرهنگیان ایجاد کنند.
وی از تلاش عده‌ای برای تاثیر‌گذاری در تصمیم دولت گفت و افزود: متاسفانه برخی افراد با ارائه عدد و رقم سعی دارند دولت را از این موضوع بترسانند تا این لایحه اجرا نشود اما مجلس با رای بسیار بالایی این لایحه را پذیرفته و کاملا دراین باره محکم است.
عضو فراکسیون فرهنگیان مجلس شورای اسلامی درباره آخرین وضعیت لایحه رتبه‌بندی معلمان تصریح کرد: جلسات بررسی این لایحه به صورت مرتب در کمیسیون آموزش مجلس برگزار شده و تصویب این لایحه از ابتدا مد نظر مجلس بود.
وی با بیان اینکه چانه‌زنی‌های دولت و مجلس هم همچنان در حال انجام است افزود: نگرانی ما این بود که با برخی اظهار نظرها، کل لایحه تحت تاثیر قرار بگیرد و طی روزهای گذشته مهم‌ترین چیز برای ما این بود که این لایحه تصویب شود و در بودجه سال ۱۴۰۱ نیز پیش‌بینی‌های لازم درباره این لایحه را انجام خواهیم داد.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی درباره جزئیات این بودجه خاطرنشان کرد: ۲۵ هزار میلیارد تومان در بودجه ۱۴۰۱ برای رتبه‌بندی معلمان در نظر گرفته شده و امید می‌رود که نقش مثبتی در راستای بهبود وضعیت معلمان داشته باشد.
علی نیکزاد نایب رئیس مجلس اظهار داشت: با تصویب مجلس ۱۲۵ هزار میلیارد ریال منابع برای اجرای لایحه رتبه‌بندی معلمان اختصاص می‌یابد که در طول ۶ ماه آینده اجرایی شدن این لایحه با مصوبه مجلس در نظر گرفته شده که امیدواریم مورد توجه واقع شود.
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: دولت در سال آینده باید برای اجرای لایحه رتبه‌بندی معلمان ۲۵ هزار میلیارد تومان اعتبار در نظر بگیرد که در راستای تامین منابع برای اجرایی شدن این لایحه تمهیدات لازم به عمل آمده و امید می‌رود با تلاش‌های به انجام رسیده شاهد تحقق اهداف مورد نظر در این زمینه جامه عمل بپوشانیم.
محمد وحیدی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به تصویب قانون رتبه‌بندی معلمان در مجلس شورای اسلامی٬ اظهار داشت: در مجلس تلاش شد تا به این درک برسیم که وقتی می خواهیم نظام شایستگی را در سازمان مهم تعلیم و تربیت ایجاد کنیم ۵۰ سال آینده را باید ببینیم.
وی با اشاره به اینکه مجلس تلاش کرد تا مشکلات شکلی این قانون از قبلی اصل رتبه‌بندی‌ها تا حد زیادی رفع شود٬ افزود: تلاش ما تصویب کامل این قانون بعد از ۱۰ سال بود که البته با توجه به مقدورات دولت و مشکلات بودجه کشور٬ لایحه فعلی به تصویب رسید. نباید براساس یک پیش‌بینی غلط بین رتبه‌ها عددگذاری کنیم.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باید هدف نهایی این قانون٬ ارتقای سطح آموزش کشور باشد٬ گفت: گذاشتن درصد بین رتبه‌های کسب شده حذف انگیزش و بی‌عدالتی آموزشی است که با روح قانون رتبه‌بندی مغایر است و تلاش شد تا این بند حذف شود که با همت نمایندگان این تبصره حذف شد. در سند تحول بنیادین انگیزش رقابتی بین معلمان آمده است.
وی تصریح کرد: امیدواریم بعد از ۱۰ سال نظام رتبه‌بندی معلمان براساس یک نظام شایستگی اتفاق بیفتد. علاقه مجلس این بود که در وضعیت دریافتی معلمان تغییرات محسوسی ایجاد شود که البته با قانون فعلی٬ حقوق معلمان تا حدی ترمیم خواهد شد.
فرهاد بشیری عضو کمیسیون آموزش مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم در پاکدشت، با اشاره به طرح مصوب مجلس با موضوع رتبه‌بندی حمایتی از فرهنگیان اظهار داشت: طرح رتبه بندی معلمان پس از ۱۰سال با هدف پویایی و تحرک بیشتر آموزش و پرورش کشور، مصوب و به شورای نگهبان ارسال شد.
عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری در مجلس گفت: این مصوبه مجلس در واقع تغییر در نگاه جامعه به شأن و جایگاه معلمان و به نوعی بسته حمایتی مالی است که در راستای پویایی و افزایش تحرکات فرهنگی جامعه صورت گرفت.
بشیری به منبع تامین کننده این بودجه اشاره کرد و ابراز داشت: این طرح از منابع دولتی و با حمایت سازمان برنامه و بودجه تأمین مالی می‌شود و در سال جاری ۱۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان و در سال ۱۴۰۱ به میزان ۲۵ میلیارد تومان بودجه برای این طرح در نظر گرفته شد.
نماینده مردم پاکدشت در مجلس شورای اسلامی در پایان خاطر نشان کرد: طرح رتبه بندی معلمان، طرح بسیار خوبی است اما معایب هر طرحی می‌تواند پس از گذران یک فاصله یک ساله مشخص شود که طبق قانون پس از گذشت یکسال می‌توان آن را مورد بازبینی دستگاه‌های مرتبط و حتی نمایندگان قرار بگیرد و معایب آن در مجلس شورای اسلامی اصلاح شود.
حجت‌الاسلام احمد‌حسین فلاحی سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم درهمداندرباره مسئله طرح رتبه‌بندی معلمان در مجلس اظهار داشت: این طرح از سال گذشته با اصرار مجلس از دولت گذشته تحویل گرفته شد چرا که دولت دوازدهم حاضر نبود این لایحه را به مجلس بیاورد.دولت گذشته پس از اصرار بسیار مجلس این لایحه را با بودجه ۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان برای ۷۰۰ هزار معلم به مجلس فرستاد آن هم در حالیکه این رقم با تعداد افراد فعال در این عرصه تناسب نداشت.
سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس گفت: اینها موضوعاتی است که بسیاری از فرهنگیان از آن خبر نداشتند در حالی که مجلس برای حمایت از این بخش و به نفع فرهنگیان کلیات این طرح را تصویب کرد تا با تغییر دولت لایحه باردیگر از مجلس به دولت برنگردد وکار طول نکشد.
وی ادامه داد: در حال حاضر با شرایط فعلی و با توجه به وضعیت اقتصادی دولت این لایحه با ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در چهار رتبه تصویب شده و زمان اجرای آن ۳۱ شهریور ماه امسال در نظر گرفته شده است تا معلمانی که در طول این مدت بازنشسته می شوند نیز شامل این طرح شوند.
جدول افزایش حقوق و مزایای مشمولان رتبه بندی معلمان منتشر شد. این جدول افزایش حقوق و مزایا مشمولین رتبه بندی معلمان، بر اساس احتمالات است و قرار گرفتن در رتبه‌ها بر اساس آیین نامه مشخص می‌شود.
جدول افزایش حقوق و مزایای مشمولان رتبه بندی معلمان منتشر شد. این جدول افزایش حقوق و مزایا مشمولین رتبه بندی معلمان، بر اساس احتمالات است و قرار گرفتن در رتبه‌ها بر اساس آیین نامه مشخص می‌شود.
سرانجام لایحه رتبه بندی معلمان پس از چند ماه وقفه در مجلس تصویب شد. رتبه بندی معلمان در چند ماهه اخیر در صدر درخواست‌های فرهنگیان قرار دارد. لایحه رتبه بندی معلمان پس از تصویب در مجلس به شورای نگهبان فرستاده شد.
جدول افزایش حقوق و مزایا مشمولین رتبه بندی معلمان، بر اساس احتمالات است و قرار گرفتن در رتبه‌ها بر اساس آیین نامه مشخص می‌شود.
