پویا طالب‌نیا روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: لزوم بررسی سیستماتیک منطقه، نیاز به بازنگری و تهیه گزارش‌های دوره‌های باستانشناسی، مطالعات تخصصی بر مبنای دوره‌های فرهنگی، آگاهی از وضعیت دوران تاریخی منطقه هورامان و تکمیل مطالعات پیشین از ضرورت‌های انجام این پژوهش بود.
وی با اشاره به اینکه نخستین فعالیت‌های باستانشناسی انجام شده در راستای ثبت جهانی منظر فرهنگی هورامان در قالب برنامه بررسی و شناسایی باستانشناسی هورامان، در سال ۱۳۹۷ توسط مسعود صادقی‌راد انجام شد، افزود: پس از آن بر مبنای نتایج حاصله برنامه‌ریزی‌هایی لازم انجام شده تا مطالعات باستانشناسی و تاریخ هورامان در راستای اهداف عالیه پایگاه جهانی به صورت سلسله مراتبی و هدفمند پیگیری شود.
مدیر پایگاه جهانی منظر فرهنگی تاریخی هورامان ادامه داد: شناسایی چند محوطه و آثار باستانی جدید، تغییر در توالی گاه‌نگاری برخی از محوطه‌های باستانی و بررسی سیستماتیک راه‌های باستانی منطقه همچنین بالا رفتن غنای بانک سفال پایگاه هورامان، از جمله نتایج این فصل از بررسی‌های باستانشناسی بود.
وی با اشاره به اینکه تهیه بیش از ۲۰ پرونده ثبتی آثار باستانی و تعیین عرصه و حریم منظری قلعه‌های باستانی شاخص منطقه از دیگر دستاوردهای این پروژه مشترک بود، گفت: این پروژه مطالعاتی با سرپرستی مشترک بنده به عنوان مدیر پایگاه جهانی منظر فرهنگی تاریخی هورامان و شلیر عاملی‌راد نماینده دانشگاه هایدلبرگ آلمان، با هدف بازنگری و شناسایی آثار باستانی دوران تاریخی منطقه هورامان در استان کردستان انجام شد.
طالب نیا یادآور شد: این پروژه نخستین پژوهش‌های تخصصی است که بر مبنای دوره فرهنگی (دوران تاریخی)، با مجوز پژوهشگاه میراث‌فرهنگی در آبان و آذرماه امسال انجام شد.
منظر فرهنگی هورامان» در چهل و چهارمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو (سه‌شنبه پنجم مرداد ۱۴۰۰ برابر با ۲۷ جولای ۲۰۲۱) در شهر فوجوی چین، با تصویب اعضای کمیته، به عنوان بیست و ششمین میراث ملموس کشورمان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
منطقه هورامان با دارا بودن معماری پلکانی، آب و هوای مطبوع، آداب و رسوم سنتی، پوشش خاص، صنایع دستی و غذاهای محلی خود منحصربفرد است. این منطقه استان‌های کردستان، کرمانشاه و بخشی از اقلیم کردستان عراق را در برمی‌گیرد که در کردستان، بخش‌هایی از شهرستان سنندج، کامیاران و سروآباد و در کرمانشاه، شهرستان جوانرود، پاوه، روانسر و ثلاث باباجانی را شامل می‌شود.
بر اساس بررسی‌های صورت گرفته هورامان بیش از ۷۰۰ روستا را در این ۲ استان غربی ایران شامل می‌شود و شواهد باستان شناسی بدست آمده نشان می‌دهد که قدمت هورامان به دوران پارینه سنگی میانی و به حدود ۴۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد.
۲ هزار اثر شامل آثار تاریخی، غارهای طبیعی، درختان کهنسال، میراث منقول، قنات و مکان‌های طبیعی در استان شناسایی شده که از این تعداد ۹۳۰ اثر آن به ثبت ملی رسیده است. از آثار ثبت شده استان در فهرست آثار ملی ۷۹۳ اثر غیرمنقول (شامل آثار تاریخی، تپه، محوطه و بنا)، ۲۹ اثر منقول، ۲۵ اثر میراث طبیعی و ۹۳ اثر میراث معنوی است.
