هر ماه کارنامهای از شاخص نرخ مصرفکننده توسط مرکز آمار منتشر میشود. این متغیر به نوعی علامتی از وضع عمومی قیمتها در در دوره ماهانه است و محاسبه رشد آن با مقاطع زمانی مختلف نشان میدهد تغییرات قیمتها در بازه کوتاه مدت از چه سرعتی برخودار است. معمولا سیاستگذاران برای رصد حرکت تورم به بازه ماهانه توجه میکنند. در اذر گرچه سرعت تورم نسبت به ماههای دیگر کم شده اما در ماه جاری چند علامت مهم در قیمتها نشان از ردپای نرخ دلار در روند افزایشی نرخ مصرفکننده در کشور داشته است.
طبق آمارها و دادههای ثبت شده از سوی مرکز آمار شاخص نرخ مصرفکننده در این مقطع در مقایسه با آبان ۱.۷ درصد رشد داشته است. در سال ۱۴۰۰ کمترین تورم ماهانه در اردیبهشت ماه ثبت شد که برابر با ۰.۸ درصد بوده و ماه آذر با ۱.۷ درصد در این زمینه دومین رکورد را داشته است.
اما تفکیک تورم به دو گروه خوراکی و غیر خوراکی نشان میدهد رشد قیمتها در بخش غیر خوراکیها بیشتر بوده است. این در حالی است که در ماههای قبل این روند معکوس بود.
در ماه گذشته تورم ماهانه در بخش خوراکیها برابر با ۱.۴ درصد و در بخش غیر خوراکیها برابر با ۱.۸ درصد به ثبت رسید. به عبارت دیگر این تورم در کالاهای خوراکی ۰.۴ واحد درصد کمتر است. بررسی روند این تمایز در ماههای اخیر نشان میدهد از تیر ماه امسال تا کنون این اتفاق بیسابقه بوده است.
مقایسه شاخص نرخ مصرفکننده با ماه مشابه در سال قبل گویای تورم نقطه به نقطه در هر مقطع است. این رقم در آذر ماه برابر با ۳۵.۲ درصد ثبت شده که نسبت به ماه قبل خود تقریبا ۰.۵ واحد درصد کاهش داشته است.
به عبارت دیگر قیمتها در سومین ماه پاییز ۱۴۰۰ تقریبا ۳۵ درصد بیشتر از همین مقطع در سال قبل بوده اما این افزایش نرخ در ماه جاری با سرعت کمتری در مقایسه با ماه قبل خود مواجه شده است.
این کاهش تورم نقطهای اما در بخش کالاهای غیر خوراکی به ثبت نرسید. در این ماه تورم نقطهای در کالاهای خوراکی از ۴۶.۴ درصد با ۴.۹ واجد درصد کاهش به ۴۱.۵ درصد رسید. اما در سوی دیگر در بخش غیرخوراکی این متغیر با افزایش مواجه شده و از ۳۰.۲ درصد به ۳۱.۸ درصد ارتقا پیدا کرده است.تورم
در دسته بندی تورم ماهانه در کشور میتوان کالاها را به سه دسته تقسیم کرد. کالاهای کم دوام، بیدوام و بادوام. به طور کلی کالاهایی که از ارزش بالاتری برخوردار بوده و لوکس تر از دو دسته دیگر است کالاهای با دوام هستند. این کالاها غالبا در مقایسه با سایرین بیشتر تحت تاثیر نرخ دلار قرار میگیرند. در همین رابطه تورم به ثبت رسیده در این کالاها نشان میدهد در کالاهای بادوام تورم ماهانه برابر با ۳.۸ درصد بوده که بیشترین تورم را در مقایسه با دو دسته دیگر داشته است. تورم ماهانه کالاهای بیدوام معادل با ۱.۵ درصد و کالاهای کم دوام برابر با ۲ درصد به ثبت رسیده است.
این افزایشها در کالاهای تاثیر پذیر از نرخ دلار سرانجام موجب شد تا تورم درج شده در دهکهای بالاتر د رآخرین ماه پاییز بیشتر باشد.
در آذر ماه ۱۴۰۰تورم ماهانه دردهک دهم برابر با ۲.۳ درصد ثبت شد. مقایسه این تورم با سایر دهکها نشان میدهد رشد نرخ در طبق پردرآمدها بالاتر از سایر دهکهای درآمدی بوده است.
طبق دادههای منتشر شده در مرکز امار در سومین ماه پاییز با افزایش طبقات درآمدی تورم تجربه شده در آذر ماه نیز بیشتر بوده است. به این ترتیب کمترین تورم ثبت شده در دهکهای ابتدایی بوده که تقریبا ۱.۵ درصد گزارش شده است.
از آن جا که در دهک دهم غالبا سهم کالاهای بادوام و غیرخوراکی ها، کالاهای لوکس و... بیشتر بوده میتوان گفت افزایش نرخ دلار نقش پررنگ تری را در این دسته داشته است.
نکته مهم آن جاست که در صورتی که این رشد در نرخ دلار تداوم داشته باشد به مرور افزایش نرخ از دهکهای بالاتر ممکن است در ماههای بعدی به دهکهای پایین تر نیز منتقل شده ودر نهایت سطح تورم درکشور را بالا ببرد.