پرستو گلستانی روانشناس در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درمورد مراجعه افراد مختلف به رمال و دعانویس در هنگام بروز مشکل و سختی گفت: اینکه افرد در هنگام سختیها و حل آن مشکل به چه کسانی مراجعه میکنند، بستگی به یادگیری آنها در رابطه با مهارت توانایی حل مسئله دارد. آیا افراد مشکلات و مسائل را چیزی میدانند که از پس آن بر میآیند و اینکه در زندگی خود چقدر تاثیر گذار هستند بر فرایندی که در زندگی خود رخ میدهد، اثر مستقیم میگذارد.
گلستانی توضیح داد: وقتی افراد از کودکی تحت آموزش والدین و مراحل آموزشی در مدارس و ... یاد نمیگیرند که به اندازه کافی خود را موثر بدانند در زندگی، سرنوشت و ساختن مسیر خود وهمچنین اگر این اعتماد به نفس و آموزش در فرد شکل نگرفته باشد باعث مراجعه به رمال و دعانویس خواهد شد.
او ادامه داد: افرادی که احساس درماندگی دارند در هنگام بروز مشکل، این باور را به خود ندارند که میتوانند مشکل را حل کنند وحس میکنند باید توسط دعا یا رمالی مشکل را حل کنند که همان نگاه کودکانهای است که در فرایند رشد در کودکی داشته اند وهمچنان تا بزرگسالی حفظ کرده اند. این باعث شده تا به رمالها مراجعه کنند تا از غیب به آنها خبر بدهند؛ این حالت جادویی بودن باعث می شود که اظطراب آنها کاهش یابد.
افراد از کودکی باید یاد بگیرند که با زندگی واقعی روبه رو شوند و با آزمون و خطا و کمک گرفتن از آن با روشهای حله مسئله آشنا شوند.
یکی از مهمترین دلایل مراجعه افراد به دعانویس یا رمال این است که وقتی که سطح اظطراب در هنگام مشکلات بالا میرود، باورهای ناکارآمد که نمیتواند آن مشکل را حل کند فعال میشود و فرد به حداقلها رضایت میدهد و به انسانها و تخصص علمی اعتماد نمیکند و به موقعیتی که هیچ ملاکی برای ارزیابی آن وجود ندارد مراجعه میکند.
یکی از افرادی که برای حل مشکل خود به دعانویس مراجعه کرده بود گفت: بعد از حدود ۶ ماه که از زمان ازدواجم گذشت با مادر همسرم به مشکل خوردم که به پیشنهاد یکی از دوستانم به دعانویس مراجعه کردم که گفت باید در انباری خانه مدفوع سگ را قرار دهی تا مشکلت رفع شود.
بعد از چند مدت که مشکلم حل نشد، دوباره به همان دعا نویس مراجعه کردم که گفت، باید یک دعای قوی بنویسم که قیمت آن بالا است، اما حتما مشکلت رفع خواهد شد که آن هزینه را هم پرداختم، بعداز چند ماه نه تنها مشکلم حل نشد بلکه به دلیل بالا گرفتن اختلافات با همسرم و خانواده او طلاق گرفتم.
شریفی یزدی جامعه شناس در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، در مورد علت مراجعه افراد به دعانویس گفت: مطالعات نشان میدهد خانوادههایی که معتقد نیستند به رمالی و فالگیری روی میآورند. فرزندان چنین خانوادههایی گرایش بیشتری به این بخش از خرافه دارند. هرچه در جامعه مشکلات و آسیبهای اجتماعی بیشتر باشد گرایش به خرافه افزایش مییابد و آسیبهای فکری را در جامعه به وجود میآورد.
وقتی که مردم با مشکلات زیادی روبه رو میشوند برای آنکه مشکلات را حل کنند از روشهای میانبر استفاده میکنند مثل فالگیرها که میگویند آینده را پیشگویی کنند. زمانی که شما در جامعهای زندگی میکنید که آینده آن جامعه برای اکثر مردم جامعه نا مشخص است افراد سعی میکنند از آینده خبر دار شوند، چون استرس دارند.
وی گفت: علت دیگر مراجعه افراد به دعانویسها این است که در برخی از تریبونهای رسمی شاهد شنیدن نداهایی هستیم که برخی از افراد به رمالی و فالگیری معتقد هستند که در مردم هم تاثیر گذار است. از نظر جامعه شناسی رمالی و فالگیری در بین قشر مرفه و فشر کم سواد و کم درآمد جامعه رایج است و طبقه متوسط کمتر به سراغ این پدیده خرافی میرود.
وی افزود: در برخی از فیلمهای تلویزیونی این پدیده تبلیغ میشود و گسترش علم و دانش در سطح مهدکودک و خانواده با یک نگاه علمی میتواند از این پدیده جلو گیری کند. علت دیگر ترویج فالگیری و دعانویسی سوءاستفاده برخی افراد از اعتقادات مردم است برای ترویج خرافه که در همه جای دنیا وجود دارد.