سال ۲۰۲۱ با تمام چالشها و روزهای خوب و بد و البته حال و هوای کرونایی به انتهای خود رسید. امسال را میتوان سال اشکها و لبخندهای مردم جهان نامید. ساخت واکسنهای متعدد و جلوگیری از مرگ میلیونها انسان روی زمین را میتوان مهمترین اتفاق ۲۰۲۱ تلقی کرد. تمام صنایعی که در سال ۲۰۲۰ متأثر از شیوع ویروس کرونا در بهتی بیسابقه فرورفته بودند، در این سال پلهپله به روال سابق خود بازگشتند. در این میان، صنعت نمایشگاهی نیز تحتتاثیر ساخت واکسنها و کنترل شیوع ویروس به مدار فعالیت خود بازگشته است. در این گزارش، ۵ اتفاق مهم و ویژه که طی سال ۲۰۲۱ در صنعت نمایشگاهی جهان رخ داد را بررسی خواهیم کرد.
شاید بدبینترین انسانهای روی این کره خاکی هم تصور نمیکردند روزی فرا برسد که هیچ نمایشگاهی در جهان برگزار نشود. شیوع ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ موجب شد تمام فعالیتهای نمایشگاهی در سطح جهان تعطیل شوند. کشورهای اروپایی در همان ابتدای شیوع ویروس کرونا، خبر از تعویق یکساله تمام رویدادهای نمایشگاهی خود دادند و در سایر کشورها مانند کشور ما نیز هر روز خبرهای کجدار و مریز پیرامون برگزاری رویدادهای نمایشگاهی شنیده میشد. براساس گزارش انجمن نمایشگاههای جهان(UFI)، بیش از ۱۰ هزار رویداد نمایشگاهی در سطح جهان تعطیل و ضرری بیش از ۱۳۵۰ میلیارد یورو عاید صنعت نمایشگاهی شد. با تمام این تفاسیر صنعت نمایشگاهی در رکوردی بیسابقه فرورفت و در سال ۲۰۲۱ و با آشنایی بیشتر مردم با رفتارهای این ویروس و البته تعریف پروتکلهای بهداشتی و تغییر سبک زندگی مردم در رعایت این پروتکلها، دوباره چرخ فعالیت این صنعت به گردش درآمد. اینبار کشورها با نگاهی متفاوت به این صنعت سعی در جبران عقبماندگی پیش آمده در این حوزه داشتند. اغلب کشورها در این زمینه به دستاوردهای خوبی نیز رسیده و موفق شدند از عطش جهان برای برگزاری رویدادهای نمایشگاهی استفاده کنند. پر بیراه نیست اگر سال ۲۰۲۱ را تولد دوباره صنعت نمایشگاهی جهان معرفی کنیم.
قاره آسیا همواره میزبان نمایشگاههای بینالمللی بزرگی در سطح جهان بوده و فعالان و متخصصان حوزههای گوناگون را باعنوان نمایشگاههای گوناگون گرد یکدیگر جمع کرده است. نمایشگاههای قاره کهن نیز بهدلیل شیوع این ویروس در تعطیلی بهسر میبرند اما در سال ۲۰۲۱ طلسم برگزار نشدن رویدادهای بینالمللی و بزرگ در این قاره نیز شکسته شد. از جمله رویدادهای مهمی که در سال ۲۰۲۱ و در قاره آسیا برگزار شد میتوان به نمایشگاه بینالمللی تجارت پکن، نمایشگاه بینالمللی خانه مدرن، دکوراسیون و معماری قطر با عنوان تجاری «اکسپودکو» (Expodeco)، نمایشگاه بیگفایو، نمایشگاه خودرو مسکو و نمایشگاه تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی اوراسیا در استانبول اشاره کرد.
پس از شروع فعالیتهای نمایشگاهی در آسیا، اروپا نیز از قافله جا نماند و تقویم نمایشگاهی بیشتر کشورهای اروپایی به سرعت تکمیل و برگزاری رویدادها عملیاتی شد. از آنجا که برخی از بزرگترین نمایشگاههای جهان در این کشورها برگزار میشود، برنامهریزی و سیاستگذاری برای برگزاری آنها، نیاز به حمایتهای ویژه دولتی و نگاه استراتژیک به این صنعت داشت که با همت دولتمردان کشورهای اروپایی این مهم انجام شد و رویدادهای نمایشگاهی بینالمللی در این قاره سبز آغاز به فعالیت کردند. یکی از مهمترین رویدادهایی که در سال ۲۰۲۰ بهطور کاملا مجازی و در سال ۲۰۲۱ به صورت نیمهفیزیکی و نیمهمجازی برگزار شد نمایشگاه کتاب فرانکفورت بود. طبق برآوردها، روزانه حدود ۲۵ هزار نفر از این نمایشگاه بازدید کردند. نمایشگاه خودرو پاریس و نمایشگاه فریز لندن که یکی از مهمترین نمایشگاههای هنری اروپا بهشمار میرود نیز از دیگر رویدادهای مهمی بودند که در سال ۲۰۲۱ در قاره اروپا برگزار شدند.
مراسم روز جهانی نمایشگاهها که با پیشنهاد پیشکسوت صنعت نمایشگاهی ایران و تایید اتحادیه جهانی نمایشگاهها با هدف گسترش فرهنگ نمایشگاهی و معرفی توانمندیهای این صنعت در راستای تقویت بنیههای اقتصادی کشورها برگزار میشود نیز یکی دیگر از مهمترین اتفاقات صنعت نمایشگاهی جهان در سال ۲۰۲۱ بود. مراسم گرامیداشت این روز در کشور ما نیز با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شد.
سال ۲۰۲۰ این رویداد به صورت یک کمپین مجازی فعال بوده و در شرایطی که بسیاری فعالان نمایشگاهی نگران کسبوکار خود بودند این رویداد با شعار «قوی باشیم» در شبکههای اجتماعی پخش شد.
مهمترین رویداد نمایشگاهی جهان در سال ۲۰۲۱ و پس از یک سال وقفه، فعالیت خود را در شهر دوبی آغاز کرد و تا ۳ ماه دیگر ادامه خواهد داشت. رویداد اکسپو دوبی پرهزینهترین اکسپو تاریخ و در دو قرن اخیر به شمار میرود. ۱۹۲ کشور از سراسر جهان در این رویداد حاضر شده و آخرین دستاوردها و توانمندیهای خود را در حوزههای گوناگون به منصه ظهور گذاشتند. این دوره از برگزاری اکسپوها با شعار «پیوند افکار، ساخت آینده» برگزار شده و کشورهای حاضر در این رویداد تلاش کردهاند تا در بستر این شعار در این رویداد جهانی شرکت کنند.
برای میزبانی اکسپو ۲۰۲۰ دوبی هم که درنهایت بهدلیل همهگیری بیماری کووید ۱۹ با یک سال اخیر برگزار شد، ۵ کشور تایلند، برزیل، روسیه، ترکیه و امارات متحده عربی نامزد بودند. البته چندی قبل از مجمع عمومی برای رأیگیری انتخاب میزبان اکسپو ۲۰۲۰، کشور تایلند از میزبانی این رویداد جهانی انصراف داد. در نهایت، روز جمعه ۸ آذر ۱۳۹۲ (سال ۲۰۱۳ میلادی) در دور نخست رأیگیری در مجمع تشکیلشده در مقر BIE در پاریس، که رقابت بین شهرهای ازمیر ترکیه، سائوپائولو برزیل، یکاترینبورگ روسیه و دوبی امارات متحده عربی بود، سائوپائولو با ۱۳ رأی در حالیکه حداکثر آرا با ۷۷ رأی برای دوبی بود، از گردونه حذف شد. در دور دوم، دوبی ۸۷ رأی، یکاترینبورگ ۴۱ رأی و ازمیر ۳۶ رأی بهدست آوردند که باعث شد ازمیر از گردونه رقابت خارج شود. در نهایت در دور سوم رأیگیری، دوبی با کسب ۱۱۶ رأی در مقابل ۴۷ رأی یکاترینبورگ، بهعنوان میزبان «اکسپو» ۲۰۲۰ انتخاب شد.
گفتنی است پاویون ایران نیز در این دوره از برگزاری اکسپوها با استقبال خوبی مواجه شده، به طوری که طبق گفته مسئولان مربوطه از آغاز فعالیت اکسپو در ۹ مهر تاکنون، افزون بر ۷۰۰ هزار نفر از پاویون جمهوری اسلامی ایران بازدید کردهاند که این آمار در مقایسه با پاویون کشورهای همجوار، حاکی از حضور موفق کشورمان در این رویداد بزرگ جهانی است.