به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکو ایران، در هفته نخست زمستان نرخ بهره به دومین رکورد خود در سال جاری رسید. این نرخ همواره تابع عرضه و تقاضای پول در نظام بانکی کشور بوده و افزایش یا کاهش آن علامتی از این تغییرات است.
در همین رابطه بانک مرکزی برای تنظیم و مدیریت این نرخ هر هفته در دوبازار با نهادهای مالی دادو ستد می کند تا از این طریق علاوه بر تنظیم نرخ بهره ، حساب نقدینگی بانک ها را نیز بهبود ببخشد.
بازار باز نخستین بازاری است که که از یک سال پیش تاکنون در ایران رونق پیدا کرده و بانک مرکزی به منظور کنترل نقدینگی بانک ها به جذب و بسط پول در این بازار می پردازد.
روند عملیات در این بازار نشان می دهد در هفته های پاییزی سال 1400 بسط پول رکوردهای قابل توجهی ثبت کرده و به بالاترین میزان خود در تاریخ این بازار رسیده است.
به این معنا که بانک ها با کسری بالاتری مواجه شده و در مقایسه با یک سال اخیر نیاز بیشتری پیدا کرده اند.
سازو کار این بازار به این صورت است که در هر هفته بانک مرکزی در صورت اتخاذ سیاست انبساطی، از طریق خرید اوراق از بانک های نیازمند، پولی را در این بانک ها تزریق می کند که نرخ سودی مشخص و تاریخ سررسیدی 7 یا 14 روزه دارد. (البته در تمام هفته های سال جدید این تاریخ 7 روزه بوده است.) در هفته بعد نیز با توجه به بسط صورت گرفته در مقطع هفت روزه پیشین بخشی از این اوراق را جذب می کند.
بررسی آمارهای بسط پول در بازار باز در هفته پایانی آبان ماه نشان از سطح بالای بسط نقدینگی در این بازار بوده که در این مقطع به 57 هزار و 260 میلیارد تومان رسیده که بالاترین میزان بسط هفتگی نقدینگی در یک سال اخیر بوده است.
نرخ سود در این بازار بیان می کند بانکهای وام گیرنده از بانک مرکزی در این بازار در سررسید مشخص ( در این جا هفت روزه) باید چه مبلغی را به بانک مرکزی عودت دهند. این نرخ توسط بانک مرکزی سه هفته است که در سطح 20.15 درصد ثابت مانده است.
میزان جذبی که باتوجه به هفته قبل در این بازار شکل گرفت معادل با 66 هزار و 40 میلیارد تومان بوده که خالص عملیات بازار باز را دراین هفته را برابر با قبض 8 هزار و 780 میلیارد تومان قرار داد.
در بازار شبانه یا بازار بین بانکی، بانک مرکزی دو نرخ کف و سقف را تعیین کرده که در اختیار خودش است؛ 14 درصد و 22 درصد. در این بازار بانک های دارای کسری اقدام به قرض گرفتن از بانک های دارای مازاد می کنند که نرخ سودی توافقی (البته در کریدور تعریف شده) و تاریخ سررسیدی کوتاه مدت (نهایتا سه روزه) دارد.
اعتبارات قاعده مند زمانی است که این قرض دهی از بانک مرکزی صورت بگیرد که بنابراین نرخ سودش 22 درصد خواهد بود. ارقام ثبت شده در این بازار در هفته ابتدایی زمستان برابر با 120 میلیارد تومان بوده که نسبت به هفته قبل کاهش قابل توجهی داشته است.
اما نرخ سود موزون در عملیات بین بانکی این بازار معادل با نرخ بهره است که در هفته اخیر به دومین رکورد خود در سال جاری رسیده است. این نرخ در هفته گذشته معادل با 21.04 درصد بوده که با 0.04 واحد درصد افزایش به 21.08 درصد ارتقا پیدا کرد. اما این افزایش را چگونه می توان تفسیر کرد.
شنیده ها حاکی از آن است که هفته گذشته موعد تودیع سپرده قانونی بانک ها نزد بانک مرکزی بوده است. این رویداد موجب می شود تا از حجم پول در نظام بانکی کاسته شده و در نهایت نرخ سود نیز روندی صعودی پیدا کند . از جهتی افزایش قابل توجه جذب پول در بازار باز نیز می تواند دراین افزایش نرخ سود بین بانکی موثر باشد.
اما آن چیز که واضح است آن است که نرخ بهره که در هفته های گذشته در مسیر نزولی قرار داشت دراین هفته این نوار متوقف شده و اکنون به دومین رکورد خود در سال جاری رسیده است.
