سایت افغانستان خبرگزاری فارس - زینب رحیمی؛ یکی از موضوعاتی که پس از تسلط طالبان بر افغانستان برجسته شد، وضعیت ناگوار معیشتی و تبعات آن بود. فقر، مهاجرت، افزایش تکدی‌گری و آوارگی خانواده‌ها از شهرهای مختلف افغانستان، از جمله مسائلی است که بیش از گذشته دامن‌گیر مردم این کشور شد.
پس از تسلط طالبان بر افغانستان، کابل به‌عنوان پایتخت افغانستان، دستخوش بیشترین تغییرات و دگرگونی‌های ناشی از جو حاکمیتی جدید در این کشور شد. اگر از تغییر چهره کابل بگذریم می‌توان به ایجاد تغییرات اساسی از جمله تعطیلی مراکز آموزشی و افزایش مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم اشاره کرد.
پایتخت افغانستان، دارای بافتی قدیمی و کهنه بوده و به‌ندرت در آن بناهایی با معماری‌های مدرن به‌چشم می‌خورد. جمعیتی بالغ بر 4 میلیون نفر در این شهر زندگی می‌کنند و گفته می‌شود که در سال‌های اخیر به‌دلیل مهاجرت از شهرستان‌های دیگر، جمعیت این شهر بیشتر شده است.
انواع قومیت‌های مختلف در کابل زندگی می‌کنند و مردم در آخر هفته‌ها به زیارت اهل قبور و زیارتگاه‌های مهم از جمله «سخی» می‌روند.
این گزارش، بر مبنای مشاهدات خبرنگار بوده و تنها برشی است از آنچه اکنون در خیابان‌ها و اماکن مهم و عمومی کابل می‌گذرد. بدیهی است که امکان پرداختن به لایه‌های مختلف زندگی مردم کابل و بررسی تأثیرات وقایع اخیر بر آن، بیش از یک گزارش نیاز به بررسی دقیق‌تر دارد.
شهر دوچرخه‌‌سوارها
دوچرخه‌سواران در جای‌جای کابل در میان انبوهی از خودروهایی که به‌سرعت در حال سبقت‌گرفتن از یکدیگر هستند، تردد می‌کنند. خودرو‌های مسافربری دو نوع هستند؛ یکی همان تاکسی که روی آنها نوشته شده «تکسی»، و دیگری سه‌چرخه‌هایی سرپوشیده که به آنها «زرنج» می‌گویند. به‌دلیل گران‌شدن بنزین، میزان کرایه تاکسی‌ها نیز زیاد شده و به‌همین دلیل، تعداد مسافر هم کم شده است. بنزین در افغانستان قیمت یکسانی ندارد و جایگاه‌های عرضه سوخت، آن را با قیمت‌های مختلفی به مشتریان می‌فروشند.
تعطیلی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی
«دانشگاه کابل» که بزرگترین دانشگاه افغانستان است و همچنین «دانشگاه تربیت معلم» و نیز آموزشگاه‌های خصوصی در افغانستان که از زمان روی کار آمدن طالبان بسته شد تاکنون باز نشده و مسئولان حکومت می‌گویند با صدور دستورالعمل جدید، از سال آینده به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
حضور زنان و نوع پوشش آنها در کابل
به‌طور کلی حضور زنان در پایتخت افغانستان، کمرنگ‌تر از مردان در معابر و جاهای مختلف کابل است. به‌گفته بسیاری از ساکنان این شهر، پس از استقرار حکومت جدید، زنان جز برای موارد ضروری، از خانه خارج نمی‌شوند و کسانی که پیش از این نیز شاغل بودند تا فراهم‌شدن شرایط جدید به محل کار خود نمی‌روند.
پس از حاکمیت طالبان بر افغانستان، زنان شاغل در رسانه‌ها، ادارات و وزارتخانه‌های دولتی و شهرداری‌ها به گفته مقامات وقت، از رفتن به محل کار خود منع شده‌اند و این در حالی است که بسیاری از زنان شاغل در افغانستان، سرپرست خانوار بوده و به‌دلیل جنگ و مسائل دیگر، همسر و یا پدر خود را از دست داده‌اند.
در کابل، زنان برقع‌پوش بسیار کم دیده می‌شوند اما هرچه به‌سمت حاشیه شهرها و شهرستان‌ها حرکت می‌کنیم به تعداد آنها افزوده می‌شود. پوشش‌های متفاوت زنان را می‌توان در کابل دید اما موضوع مهم، اعتقاد و پایبندی مردم افغانستان به حجاب و سنت‌های مذهبی است.
مردان نیز عموماً لباس‌های بلند با «تنبان» که همان لباس سنتی است با دستار و کلاه‌های محلی به‌تن دارند.
دختران افغان و انتظار برای بازگشایی مدارس
این روزها دانش‌آموزان در افغانستان، امتحانات پایان سال تحصیلی خود را می‌گذرانند؛ البته مدارس دخترانه دولتی از کلاس یا همان صنف ششم به بالاتر، پس از تحولات اخیر، تعطیل شده و تنها مدارس خصوصی به‌کار خود ادامه داده‌اند.
به‌تازگی اما طالبان اعلام کرده دانش‌آموزانی که امسال مدارس آنها تعطیل بوده می‌توانند بهار سال آینده که تمامی مدارس قرار است باز شوند در مقطع بالاتر خود به تحصیل ادامه دهند.
افزایش متکدیان در سطح کابل
موضوعی که در کابل به‌وفور به‌چشم می‌خورد حضور متکدیان در سطح شهر است. پس از تحولات اخیر، قدرت اقتصادی مردم، کاهش یافته و روزبه‌روز بر تعداد کودکان، زنان و مردان متکدی افزوده شده است؛ به‌طوری که در نقاط مختلف شهر، حتی در جاده‌های بین شهری هم می‌توان آنها را دید. کودکان کار را نیز می‌توان در قبرستان‌ها، خیابان‌ها و بازارها در حال شست‌شوی قبور، دستفروشی و جمع‌آوری کارتن‌ها به‌وفور دید.
متاسفانه با بدتر شدن اوضاع اقتصادی افغانستان، افراد زیادی از مردم این کشور شغل و حرفه خود را از دست داده و به تکدی‌گری روی آورده‌اند. بسیاری از کارگران روز مزد در شهر منتظر کارفرما هستند و با تاریکی هوا در مقابل نانوایی‌ها برای گرفتن نان می‌نشینند تا در بلکه بتوانند نانی به منزل ببرند.
نانوایی‌ها و بساط اغذیه‌فروشی‌ها در کابل
افغانستان به غذاهای لذیذ خود معروف است. یکی از خوراک‌های مورد علاقه مردم کابل که بساط آن در پیاده‌روها برپاست و گردشگران زیادی را به‌سوی خود جلب می‌کند، طبخ ماهی و مرغ و کباب است. رستوران‌های سنتی و مدرن هم در کابل وجود دارد و به مشتریان انواع غذاها را ارائه می‌دهند. نانوایی‌ها نیز به شیوه‌های مختلفی نان پخت می‌کنند.
بازارهای شلوغ کابل
بازارهای معروف کابل مانند بازار «بوش» که پس از حضور طالبان به نام «مجاهدین» تغییر نام یافت و نیز بازار «مندوی» هرروزه بسیار شلوغ است اما صاحبان مغازه‌ها از نبود مشتری و کساد بودن کسب و کار شکایت دارند. آنها می‌گویند قدرت خرید مردم کاهش یافته و نمی‌توانند لوازم و موادغذایی مورد نیاز خود را تهیه کنند.
البته بخش زیادی از اجناس و کالاهای مصرفی در بازارهای افغانستان، از کشورهای همسایه آن از جمله ایران تأمین می‌شود و در شرایط فعلی نیز بازرگانان ایرانی و بخش خصوصی ایران می‌توانند در زمینه تأمین مایحتاج مردم افغانستان، نقش بسیار مهمی را ایفا کنند. کارشناسان حوزه اقتصاد در افغانستان، معتقدند با توجه به مشکلات اقتصادی به‌وجود آمده در مدت اخیر، ورود هر تاجری به این کشور می‌تواند سود سرشاری را برایش به ارمغان بیاورد و هر سرمایه‌گذار و بازرگانی که زودتر وارد عمل شود، بیش از دیگران بُرد کرده است.
از سوی دیگر، سازمان ملل به‌تازگی اعلام کرده اگر منابع مالی مسدودشده افغانستان آزاد نشود این کشور در ماه‌های آینده شاهد فروپاشی اقتصادی خواهد بود. همچنین سازمان کودکان ملل متحد (یونیسف) نیز نسبت به خطر گرسنگی کودکان افغانستان که اکنون مجبور به انجام کارهای طاقت‌فرسا برای گذران زندگی خود و بعضا خانواده هستند، هشدار داده است.
تنوع بالای میوه، سبزی و خشکبار در پایتخت افغانستان
افغانستان یکی از کشورهایی است که در آن باغات میوه و خشکبار به فراوانی وجود دارد. در واقع کشاورزی مهمترین بخش اقتصاد افغانستان است و معادل 85 درصد از جمعیت این کشور به این پیشه مشغول هستند.
طبق آمار و ارقامی که ارائه شده، افغانستان دارای 14 میلیون هکتار زمین کشاورزی است و بر اساس همین آمار، تنها کمتر از هشت میلیون هکتار آن زیر کشت قرار می‌گیرد.
اگر در کابل قدم بزنید به فراوانی گاری‌های حامل میوه، انجیر و خشکبار را می‌بینید که هرروزه در کنار خیابان‌های بساط می‌کنند.
انار، سیب، پرتغال، موز، هویج و خشکباری مانند چلغوزه و انجیر از جمله محصولاتی است فروش آنها در افغانستان رونق زیادی دارد.
شب‌های کابل و آلودگی هوا
با تاریک‌شدن هوا در کابل میزان آلودگی هوا به‌اوج خود می‌رسد. به‌دلیل استفاده از ذغال سنگ و سوزاندن چوب برای گرمایش، این آلودگی در فصول سرد سال تشدید شده و بسیار آزاردهنده است اما این آلودگی موجب خالی‌بودن شهر نشده و همچنان مردم در خیابان‌ها حضور دارند.
مشکل دیگری که شهروندان کابل با آن درگیر هستند، قطعی مکرر برق و خاموشی‌های مداوم است. خیابان‌های کابل با تمام‌شدن روز تاریک می‌شوند و تنها نور دکه‌ها و مغازه‌هاست که پیاده‌روها را روشن می‌کند. افغانستان یک کشور وارد کننده برق است که برق خود را از کشورهای همسایه تأمین می‌کند. به نظر می‌رسد اگر دولت ایران در این زمینه نیز در افغانستان سرمایه‌گذاری کند سود خوبی از محل فروش برق به این کشور عاید ایران خواهد شد.
انتهای پیام/ ر
