به گزارش ایرنا، روابط جمهوری اسلامی ایران و افغانستان با وجود تحولات سیاسی گسترده در این کشور به دلیل تحکیم روابط ملت‌های آنها همواره در بخش‌های مختلف از ثبات، پیشرفت و توسعه برخوردار بوده است.
روابط تجارتی، فرهنگی، علمی و سیاسی افغانستان و ایران در زمان دولت محمداشرف غنی نیز رو به جلو و گسترش بود اما با وجود تحلیل‌های رسانه‌های مغرض که می پنداشتند روابط تجارتی ایران و افغانستان پس از تسلط طالبان دچار افت خواهد شد، این روند برخلاف ادعاها برعکس رو به گسترش بوده است.
از اینکه مردم افغانستان با کالاهای ایرانی آشنایی کامل و از کیفیت آنها نیز اطمینان دارند، طرفدار استفاده از کالای ایرانی هستند و در ضمن مرزهای بزرگ تجارتی، نزدیکی آن با افغانستان و قیمت مناسب آن در بازارهای این کشور طرفداران فراوان دارد.
پس از تسلط گروه طالبان بر افغانستان در مهرماه امسال ذبیح الله مجاهد سخنگوی گروه طالبان با انتشار متنی اعلام کرد که در نشستی که بین هیأت ایران و طالبان در رابطه به مسائل اقتصادی و تقویت روابط دوجانبه برگزار شد، توافقات مهمی صورت گرفته است.
ذبیح الله مجاهد گفت که برای تسریع روند تجارت توافقاتی صورت گرفته است که مرز دوغارون – اسلام قلعه برای ۲۴ ساعت فعال باشد و این توافق طی ۱۰ روز اجرایی خواهد شد.
همچنین دو طرف توافق کردند که ایران برای بهبودی روند تجارت و نقل و انتقالات، جاده‌های ۸ استان افغانستان و گمرک هرات را توسعه دهند و کار عملی این روند تا یک ماه آغاز شود.
به گفته مجاهد هیأت های دو طرف توافق کردند که در روند تجارت بین دو کشور، اطلاعات مربوط به میزان تعرفه‌های گمرکی بین دو طرف رد و بدل شود و کارشناسان دو طرف با توجه به اطلاعات ارائه شده پیشنهادات خود را برای بهبود تجارت ارائه دهند تا در این رابطه تصمیم‌های بعدی اتخاذ شود.
دو طرف تصمیم گرفتند که هیأتی از دو طرف مشکلات مرزی در دوغارون را بررسی و نتیجه آن را روشن سازند.
دو طرف همچنین توافق کردند در باره معادن آهن افغانستان که در نزدیک مرز دو کشور واقع شده اند و طرف ایرانی نیز به تولیدات آنها نیازمند است و قبلا هم به افغان ها پیشنهاد بهره برداری از آنها را داده بود، مذاکره کنند.
طرف ایرانی همچنین در باره صادرات میوه های خشک افغانستان به هندوستان از مسیر چابهار مطالعاتی انجام داد و توافقاتی در این زمینه صورت گرفت.
دولت طالبان همچنین با طرف ایرانی توافق کرد در باره ایجاد بازار مشترک مرزی بررسی هایی صورت دهد و به گفته انعام الله سمنگانی در جلسه کابینه به ریاست «ملامحمدحسن آخوند» نخست وزیر طالبان مسئله گسترش روابط اقتصادی با ایران بررسی شد.
طالبان موضوع ساخت بازار مشترک با ایران در نیمروز را به هیأت مشترک وزارت‌های دارایی، تجارت، اقتصاد و مرزها و قبایل سپرد تا در باره همه جوانب این موضوع بررسی و در باره امکان اجرایی کردن طرح اقداماتی صورت گیرد.
همچنین پس از تسلط طالبان بر افغانستان هیأتی از جمهوری اسلامی ایران به ریاست حسن کاظمی قمی نماینده ویژه ایران در امور افغانستان به کابل سفر کرده بود و در این سفر در باره موضوعات سیاسی و اقتصادی بین دو طرف بحث و تبادل نظر شد.
پس از سقوط دولت محمد اشرف غنی و چالش‌های جدی افغانستان در سایه تحریم آمریکا و مسدود شدن دارایی‌های این کشور توسط آمریکا، جمهوری اسلامی ایران کمک‌های بشردوستانه را در استان های قندوز، قندهار، مزارشریف، ننگرهار، کابل و هرات در ۱۱ نوبت از طریق زمین هوا وارد این کشور کرده و در میان نیازمندان توزیع کردند.
جمهوری اسلامی ایران همچنین به شهدا و زخمی های حملات تروریستی گروه تکفیری داعش در مساجد استان های قندوز، قندهار و کابل کمک های دارویی و غذایی کرد و از استان قندهار شماری از زخمی ها را برای درمان به ایران انتقال داد.
در کنار این کمک‌ها جمهوری اسلامی ایران بار دیگر شاهد سرازیر شدن سیل مهاجران به این کشور بود که بار دیگر در کنار میزبانی از میلیون‌های مهاجر سابق طی چهار دهه گذشته از صدها هزار مهاجر دیگر نیز پذیرایی کرده است.
افغانستان در این سال شاهد حملات انتحاری، انفجاری و کشتار شماری زیادی از مردم این کشور در حملات تروریستی بود، از جمله حمله انتحاری گروه تروریستی داعش به مدرسه سیدالشهدای غرب کابل در اردیبهشت ماه امسال بود که از قضا بزرگترین حادثه تروریستی این سال بشمار آمد و متاسفانه صدها دانش آموز دختر در این مدرسه به خاک و خون کشیده شدند که البته مسئولیت آنرا سرانجام داعش به عهده گرفته بود.
در این حمله بیش از ۱۵۰ دانش آموز شهید و حدود ۲۰۰ تن دیگر هم زخمی شدند.
اما افغانستان در سال ۲۰۲۱ پس از امضای توافقنامه دوحه و پشت کردن دولت آمریکا و ناتو به دولت محمد اشرف غنی، بطور غیرقابل پیش‌بینی به دست طالبان سقوط کرد و محمداشرف غنی در ۲۴ مرداد ماه از افغانستان فرار کرد و طالبان وارد کابل شدند.
به گفته آگاهان سیاسی، آمریکا با تمام توان نظامی و اقتصادی که داشت پس از ۲۰ سال جنگ، ویرانی، ظلم و ستم در برابر طالبان شکست خورد و افغانستان را ترک کرد.
این تحول در افغانستان برای همه کارشناسان و آگاهان سیاسی بسیار حیرت آور بود چرا که این کشور را با بحران بزرگ انسانی مواجه کرد و اکنون اکثر سازمان های بین المللی، سازمان ملل متحد و دیگر نهادهای خارجی باور دارند که افغانستان با بحران انسانی ناشی از گرسنگی مواجه است.
این سازمان‌ها از جمله گروه بین المللی بحران، یونیسف، سیگار و دیگر سازمان ها بر این باورند که بیش از ۲۴ میلیون نفر در افغانستان با خطر گرسنگی مواجه اند و اگر به آنها رسیدگی نشود، تبعات ناشی از آن بیشتر از ۲۰ سال جنگ آمریکا خواهد بود.
عبدالله عبدالله رئیس سابق شورای عالی مصالحه ملی و شریک محمد اشرف غنی در دولت سابق نیز روز چهارشنبه در توئیتی نوشته است که سال ۲۰۲۱ برای افغانستان سال سرنوشت ساز بود.
وی افزود که یک فرصت منحصر به فرد از طریق گفت وگوهای فراگیر برای اجتناب از سختی های بی مورد از بین رفت.
یونیسف یا صندوق کودکان ملل متحد نیز سال ۲۰۲۱ را برای افغانستان بویژه کودکان پر خطر توصیف کرده و نوشته بود که در این سال یک میلیون کودک افغان با خطر مرگ ناشی از گرسنگی شدید مواجه هستند.
این نهاد بین المللی خواستار همکاری برای نجات این کودکان در سال ۲۰۲۲ شده و گفته است که ادامه این وضعیت نگرانی زیادی را ببار آورده است.
