مصطفی امینی؛ کارشناس حوزه علم و فناوری در گفت‌و‌گو با خبرنگار علمی خبرگزاری تسنیم اظهار کرد: استفاده از ظرفیت دانشگاه‌های کشور برای حل مسائل صنایع در چند دهه اخیر تبدیل به چالشی شده است که دولتمردان در حل آن با مشکلات متعددی مواجه شده‌اند.
وی ادامه داد: از آنجایی که ادبیات بین صنعت و دانشگاه متفاوت است، حل چنین مسأله‌ای نیاز به تخصص و انگیزه دارد و کشورها به انحای مختلف سعی کرده‌اند این مسئله را حل کرده و از ظرفیت دانشگاه‌ها استفاده کنند؛ بررسی تجارب دنیا در حل این مسائل به ما کمک می‌کند تا شناخت بهتری از مدل‌های همکاری دانشگاه و صنعت برای کمک به پیشرفت علم و فناوری و حل نیازهای صنعت پیدا کنیم.
این کارشناس حوزه علم و فناوری با بیان اینکه شرکت مِرک به عنوان یک شرکت کارگزاری یا بروکری، یکی از تجارب موفق دنیا در عرصه استفاده از ظرفیت‌های دانشی و فناوری دانشگاه‌ها است، تصریح کرد: این شرکت در آلمان به منظور استفاده بیشتر از ظرفیت علمی و فناوری دانشگاه‌ها و حل مسائل صنعت ایجاد شده است؛ ایده پیشران این شرکت که در کشورهایی نظیر ایران کم‌تر شکل گرفته، بهره‌گیری از ظرفیت چابک و متخصص بخش خصوصی برای بهم‌رسانی بین تقاضاهای موجود در صنایع و توانمندی‌های موجود در دانشگاه است؛ در این مدل، سازوکارهای دولتی که عموماً از انگیزه کافی برخوردار نیستند کنار گذاشته شده و بخش خصوصی به دلیل ذینفع بودن در ارتباط بین صنعت و دانشگاه علاقمند و باانگیزه بدنبال حل چالش‌های بین این دو نهاد است.
امینی ادامه داد: شرکت مِرک که مقر اصلی آن در آلمان است از ابتدای تأسیس، شریک راهبردی دانشگاه "دارمشتات" (Darmstadt) بوده است؛ تاریخچه همکاری دانشگاه "دارمشتات" با این شرکت بیانگر اهمیت دانشگاه‌ها از دید طراحان آن برای حل مسائل داروسازی و شیمی بوده است و سعی داشته‌اند به سؤالات کسب و کارها و صنایع شیمی با استفاده از ظرفیت دانشگاه‌ها پاسخ دهند؛ این شرکت دارای 52000 کارمند در 66 کشور جهان است و در زمینه شیمی (مواد، علوم زیستی و بهداشتی) فعالیت دارد.
این کارشناس علم و فناوری با بیان اینکه این شرکت دارای سه زیرمجموعه با یک صندوق و شتاب‌دهنده است، خاطرنشان کرد: این سه شرکت با عناوین EMD Serono در زمینه زیست‌پزشکی، MilliporeSigma در زمینه علم زندگی و EMD Performance Material در زمینه مواد با فناوری بالا فعالیت می‌کنند و هر کجا شعبه‌ای از مِرک ایجاد شده است، سعی کرده‌اند آن شعبه در کنار یا داخل دانشگاه باشد و از ظرفیت‌های آن استفاده کنند همچنین برای تأمین مالی پروژه‌ها از صندوقی به اسم M Venture با سرمایه‌ای بالغ بر 300 میلیون یورو استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: شتاب‌دهنده‌ای نیز ذیل این شرکت وجود دارد که به عنوان بازوی شتابدهی آن عمل می‌کند؛ این شرکت در فرآیند رشد با مسائل مختلفی مثل عدم همسانی با ادبیات دانشگاه، تأمین مالی، عدم تجربه کافی برای استفاده از ایده‌های دانشگاهی و ارائه تضامین حقوقی معتبر به صنعت روبه‌رو شده است و با ایجاد صندوق و مرکز شتابدهی سعی کرده است این مشکلات را حل کند.
امینی با بیان اینکه شرکت مِرک علاوه بر دارمشتاتِ آلمان در همه قاره‌ها بویژه در بوستون، پکن و توکیو در زمینه بهداشت و درمان نمایندگی دارد، گفت: این شرکت در ابتدای تأسیس تا شروع قرن بیستم با هدف توسعه فناوری‌های شیمی فعالیت می‌کرد اما پس از آن، علاوه بر توسعه فناوری‌ها و شتابدهی ایده‌ها، پس از اخذ چالش‌های صنایع بزرگ، آن را بواسطه دانشگاه‌ها و افراد متخصص در بیرون از شرکت انجام می‌دهد.
این کارشناس علم و فناوری تاکید کرد: درآمد این شرکت از 10.7 میلیارد یورو در سال 2013 به 16.15 میلیارد یورو در سال 2019 رسیده است و در سه زمینه بهداشت، علم زندگی و عملکرد مواد به ترتیب 46 درصد (7 میلیارد یورو)، 38 درصد (5.8 میلیارد یورو) و 16 درصد (2.4 میلیون یورو) درآمد داشته است.
وی با اشاره به شکل‌گیری نظام کارگزاری در بسیاری از کشورهای جهان خاطرنشان کرد: کشورهای جهان در دو دهه اخیر در کنار سایر زیرساخت‌های علم و فناوری مثل پارک‌های علم و فناوری، مراکز رشد و ادارات ارتباط با صنعت، نظام کارگزاری را برای بهم‌رسانی بین دانشگاه و صنعت و شتابدهی ایده‌های شکل گرفته در آن‌ها به کار گرفته‌اند که نتایج ارزشمندی داشته است؛ برای مثال درآمد شرکت BASF و Merk KGaA در سال 2019 به ترتیب معادل 71.8 و 20 میلیارد دلار بوده که در مقایسه با درآمدهای نفتی ایران در سال 2019 که معادل 19 میلیارد دلار بوده بیشتر است.
امینی با بیان اینکه مرور تجربیات دنیا می‌تواند الگوهای مناسبی را برای پیگیری کارگزارهای علم و فناوری در اختیار ما قرار دهد، گفت: ایجاد چنین شرکت‌هایی نه تنها می‌تواند ارتباط بین صنعت و دانشگاه را حل کند بلکه گردش مالی حاصل از آن می‌تواند در بهبود شرایط اقتصادی موثر واقع شود؛ بررسی این شرکت‌ها نشان می‌دهد که چابکی، انگیزه‌مندی به خاطر هویت بخش خصوصی و تخصصی بودن از عوامل اصلی موفقیت این شرکت‌ها به حساب می‌آیند؛ این شرکت‌ها به عنوان بخش خصوصی برای موفقیت در استفاده از ظرفیت دانشگاه‌ها، صندوق‌های علم و فناوری ایجاد و سعی کرده‌اند با استفاده از ظرفیت شتاب‌دهنده‌های خود، ایده‌های دانشگاهی را رشد داده و تبدیل به محصول نمایند، مشکلی که ساز و کارهای موجود از حل آن عاجز هستند.
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در صفحه اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
علم نافع/ تجربه موفق دانشگاه تهران در ارتباط صنعت و دانشگاه از طریق "کارگزارهای علم و فناوری"
وزیر علوم: امضای بیش از 8400 قرارداد بین دانشگاه‌ها و صنایع کشور
انتهای پیام/
