دو کتابی که پژوهشهایی درباره سینما هستند که جایشان در کتابهای حوزه سینما خالی بود و مجید فدائی تلاش چندین سالهای برای آنها انجام داده و اکنون آنها در شهری غیر از کرمان رونمایی شدند و مشکل همیشگی بها ندادن به چنین فعالیتهای ارزشمندی در کرمان باز هم خودش را نشان داد. با او گفتوگوی کوتاهی انجام دادم تا از کتابهایش بیشتر بدانم.
مجید فدایی دربارهی دو کتابش گفت: این کتابها نتیجه پژوهشهای سینمایی مجزایی بودند که اولی، تاریخ سینمای سیار در ایران در سال ۱۳۹۳ و سودای سیمرغ درسال ۱۳۹۴ شروع شد.
موضوع سینمای سیار به دوران کودکی من برمیگردد
او ادامه داد: موضوع سینمای سیار به دوران کودکی من و نمایش فیلمهای آموزشی در مدرسه بر میگردد، موضوعی که باعث علاقه من به سینما و فیلمسازی شد، و حتی در دوران دبیرستان نظام قدیم و در طرحی موسوم به طرح کاد که در دهه ۶۰ توسط آموزش و پرورش در دبیرستانهای کشور اجرا میشد هفتهای یک روزکار نمایش فیلم در مدارس را انجام میدادم.
این فیلمساز افزود: اولین بار در این کتاب تاریخچه نمایشهای سیار فیلم در ایران و نقش کشورهای استعمارگر ازجمله شوروی، انگلیس و آمریکا در این رابطه مورد بررسی قرار گرفته است، به علاوه در این کتاب نمایش فیلم و واکنشهای مردم کرمان به سینمای سیار مورد بررسی قرار گرفته، که از این جهت به نظرم این کتاب جایگاه نویی برای کرمان در حوزه تاریخ سینمای ایران مطرح میکند.
فدائی با اشاره به واکنشهای متفاوت مردم کرمان به سینمای سیار گفت: مهمترین واکنش مردم حمله به سینمای سیار و جلوگیری از نمایش فیلمهای آمریکایی در دبیرستان حکمت رفسنجان بوده است.
کتاب سودای سیمرغ کتاب دیگری بود که هفته گذشته رونمایی شد فدائی در این کتاب سیاستهای سینمایی چندین دوره مختلف را بررسی کرده، اوبا اشاره به طاقت فرسا بودن کار این کتاب گفت:این کتاب حاصل یک پژوهش چندساله است که برای نخستین بار سیاستهای سینمای کشور در بعد از انقلاب اسلامی تا سال ۱۳۹۲ (بیش از سه دهه) را مورد بررسی قرار داده است.
فدائی ادامه داد: در این کتاب برای نخستین بار هشت دوره سیاستگذاری سینمایی در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. دورههایی با عنوان دوره اول سینمای خوب، دوره دوم سینمای اسلامی، دوره سوم سینمای آرمانی، دوره چهارم سینمای متعهد، دوره پنجم سینمای مصلحانه، دوره ششم سینمای معناگرا، دوره هفتم سینمای ملی و دوره هشتم سینمای ارزشی.
در هر کدام از این دورههای سیاستگذاران به ارائه سیاستهایی اقدام کردهاند که به سینمای دلخواه و یا مورد نظر شان نزدیک بوده است.
او افزود: این تقسیم بندی بر اساس ایده سینمای ملی و بر اساس هفت شاخص ملی است که توسط سوزان هیوارد در بررسی سینمای ملی فرانسه و چند کشور دیگر به کار گرفته شده است.
فدائی با اشاره به سختیهای کار پژوهش گفت: اصولا مقوله پژوهش در کشور ما مقوله غریبی است و یکی از مشکلات اساسی آن عدم دسترسی به منابع دست اول است، درواقع مراکزی که اطلاعات لازم را در اختیار دارند، یا وظیفه داشتهاند که اطلاعات را ثبت و حفظ و نگهداری کنند، یا بطور کلی وظیفه اصلی خودشان را انجام نداده و نمیدهند ویا اینکه فراتر از قانون با تصمیم گیریهای شخصی مانع دسترسی پژوهشگران به این اطلاعات میشوند.
فرهنگ و جدیت حمایت از پژوهشگران را نداریم
او افزود: ما متاسفانه در کشورمان فرهنگ و جدیت حمایت از پژوهشگران و در کل امر پژوهش را نداریم. از همه مهمتر این عدم توجه البته از سوی کارشناسان و یا دستگاههای صورت میگیرد که وظیفه و فلسفه وجودی شان خدمت رسانی به امر پژوهش است.
دو کتاب مجید فدائی در حوزه هنری اصفهان منتشر شدهاند از او درباره دلیل انتخاب اصفهان هم پرسیدم گفت: یکی از این دو کتاب با عنوان تاریخ سینمای سیار در ایران در حوزه هنری اصفهان و کتاب دیگر سودای سیمرغ توسط نشر فراهستی در اصفهان به چاپ رسیده اند اما چرا اصفهان، به این دلیل ساده که متاسفانه در کرمان عزمی در این باره وجود ندارد. کتاب سودای سیمرغ که به گفته برخی کتاب مهمی است را دوست داشتم ناشر کرمانی چاپ کند اما رغبتی دراین باره وجود نداشت.
در کرمان دغدغه پژوهش وجود ندارد
او ادامه داد: ما در کرمان فضای فرهنگی و سینمایی مناسب که دغدغه پژوهش را داشته باشد، نداریم به علاوه برای کارهای پژوهشی فضای دانشگاهی میتواند موثر باشد. دانشگاه باهنر بعد از دانشگاه تهران تنها دانشگاهی بود که تا آن جایی که میدانم موافقت اصولی تاسیس رشته تئاتر را حداقل ۲۵ تا ۳۰ سال پیش بدست آورد یعنی حداقل یک یا دو دهه قبل از بسیاری از شهرهای دیگر، اما متاسفانه به دلایل شخصی و کوته بینانه نه تنها از این فرصت به درستی استفاده نشد بلکه سابقه بدی در این رابطه برجا مانده است، فرصتی که میتوانست به تاسیس دانشکده هنرهای دراماتیک شامل سینما، تئاتر و انیمیشن منجر شود در واقع ما خودمان خود خواسته جلوی آن را گرفتیم و کوته فکرانه اندیشیدیم. در حالی که اگر تشکیل می شد تاثیرات بسیار مثبتی در رابطه با آموزش و تولید فیلم در کرمان و کشور داشت و میتوانست فضای سینمایی مناسبی به خصوص در حوزه پژوهشهای سینمایی و کارآفرینی فراهم کند.
فدائی ادامه داد: برخی فکر میکنند اگر این فضا بزرگ شود جایی برای خودمان باقی نخواهد بود، غافل از اینکه فضای بزرگتر فرصت و امکان فعالیت و رشد بیشتری را ایجاد خواهدکرد، درکی که مسئولان دانشگاهی و فرهنگی شهرهای دیگر واجد آن هستند. ولی متاسفانه به نظرم در کرمان نگرشها محدود است.
فدائی در پایان گفت: در خصوص پژوهش سینمایی با موضوع کرمان باید عرض کنم پژوهش تاریخ سینما در کرمان که حاوی اطلاعات ذی قیمتی در رابطه با سینما در کرمان است توسط اینجانب مراحل پایانی خودش را طی میکند و چنانچه عمری باشد سال آینده به چاپ خواهد رسید.
انتهای پیام