سهم ۷۲ درصدی افزایش بودجه برای اجرای رتبه بندی معلمان

مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به بررسی بودجه پیشنهادی وزارت آموزش و پرورش در لایحه سال ۱۴۰۱ پرداخته است.

این گزارش در توصیف اعتبارات آموزش و پرورش و سازمان‌های تابعه در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ اشاره می‌کند: بر اساس اطلاعات لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ ( جدول ۱)، جمع کل اعتبارات وزارت آموزش و پرورش (بدون احتساب اعتبارات متفرقه) ۱۳۱ هزار میلیارد تومان و با احتساب اعتبارات ردیف‌های متفرقه ۱۷۵ هزار میلیارد تومان است. این عدد شامل ۱۱۶ هزار میلیارد تومان بودجه هزینه‌ای، ۵/۷ هزار میلیارد تومان تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، ۸/۱ هزار میلیارد تومان مصارف اختصاصی و ۱/۱ هزار میلیارد تومان اعتبارات مرتبط با تبصره (۱۴) است.

اعتبارات آموزش و پرورش (بدون احتساب اعتبارات متفرقه) نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۰ که ۱۱۴ هزار میلیارد تومان بوده، مجموعاٌ ۱۶/۳ هزار میلیارد تومان، معادل ۱۴ درصد رشد داشته است. به طور جزئی‌تر اعتبارات هزینه‌ای نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۹ درصد به مبلغ ۹/۷ هزار میلیارد تومان و اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای ۶/۶ هزار میلیارد تومان معادل ۱۲۹ درصد افزایش یافته است.

دلیل افزایش ۱۲۹ درصدی اعتبارات تملک‌ دارایی‌های سرمایه‌ای پیش‌بینی اعتباراتی به میزان ۶/۴ هزار میلیارد تومانی به ستاد آموزش و پرورش است که این میزان ۶ هزار میلیارد تومان از محل فروش و اجاره اماکن و فضاهای آموزشی است در حالی که این مبلغ سال گذشته ۱۲۹/۵ میلیارد تومان بود.

سهم اعتبارات آموزش و پرورش از مصارف بودجه عمومی دولت

با احتساب اعتبارات ردیف‌های متفرقه (پیوست شماره ۲) آنچنان که جدول ۳ نشان می‌دهد اعتبارات آموزش و پرورش در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ با افزایش ۴۸/۱۳ درصدی نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۰، به ۱۷۵ هزار میلیارد تومان رسیده است.

به تبع این رشد، سهم اعتبارات آموزش و پرورش از مصارف بودجه عمومی دولت با ۳/۰۳ درصد افزایش نسبت به سال ۱۴۰۰ به ۱۱/۶۵ درصد ارتقا یافته است. البته بایستی توجه داشت که عمده این افزایش به دو ردیف «اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان» با اعتبار ۲۵ هزار میلیارد تومان و سهم آموزش و پرورش از ردیف متفرقه «پاداش پایان خدمت بازنشستگان» به مبلغ ۱۶ هزار میلیارد تومان مربوط است.

اعتبارات آموزش و پرورش در لایحه بودجه ۱۴۰۱ نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۰ افزایشی معادل ۵۶/۹ هزار میلیارد تومان داشته است اما بررسی‌ها نشان می‌دهد ۲۵ هزار میلیارد تومان، ۴۳/۹۳ درصد از این افزایش مربوط به اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان و ۱۶ هزار میلیارد تومان، ۲۸/۱۱ درصد آن مربوط به پاداش پایان خدمت بازنشستگان است.

۷۲ درصد افزایش بودجه مربوط به حقوق و دستمزد

با این حساب می توان بیان کرد که در عمل اعتبارات سال ۱۴۰۱ فقط حدود ۱۵/۹ هزار میلیارد تومان افزایش داشته و ۷۲/۰۴ درصد از آنچه افزایش در نظر گرفته شده سهم رتبه‌بندی معلمان و پاداش پایان خدمت بازنشستگان است که هر دو به حوزه حقوق و دستمزد مربوط می‌شود این مسئله نگرانی‌هایی در خصوص کیفیت آموزشی و پرورشی و اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ایجاد می‌کند.

کاهش چشمگیر بخشی از اعتبارات برنامه‌های کیفیت بخشی به آموزش و پرورش

اعتبارات برخی از برنامه‌های مرتبط با کیفیت بخشی به آموزش و پرورش افت چشمگیری داشته است به نحوی که برنامه توسعه ارتقای تربیت‌بدنی و ورزش و سلامت دانش‌آموزان ۴۲ درصد کاهش داشته است.

حذف اعتبارات توان‌بخشی و آموزش حرفه‌ای دانش‌آموزان معلول (با نیازهای ویژه)

بر اساس اعتبار در نظر گرفته شده برای سازمان آموزش و پرورش استثنایی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کشور و مقایسه آن با بودجه سال ۱۴۰۰ مشخص می‌شود که نه تنها اعتبارات سازمان آموزش و پرورش استثنایی با ۶ درصد کاهش از ۳۰۰ میلیارد تومان به ۲۸۳/۹ میلیارد تومان رسیده است بلکه اعتبارات مربوط به آموزش دوره متوسطه حرفه‌ای دانش‌آموزان با نیازهای ویژه با فعالیت‌های کتب آموزشی و کمک آموزشی حرفه‌ای و پیش حرفه‌ای دانش‌آموزان با نیازهای ویژه، استانداردهای مسابقات و جشنواره علمی و مهارتی و استانداردهای کارورزی و برنامه‌های توانبخشی دانش‌آموزان استثنایی با فعالیت‌های استانداردهای طراحی ابزار و وسایل آموزشی و کمک آموزشی و وسایل توانبخشی نیز حذف شده است.

افزایش ۱۲۹ درصدی اعتبارات عمرانی آموزش و پرورش

اعتبارات عمرانی (تملک دارایی‌های سرمایه‌ای) وزارت آموزش و پرورش با رشد بی‌سابقه به میزان ۱۲۹ درصد همراه بوده است به نحوی که میزان این اعتبارات از ۵ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ به رقم ۱۱ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ رسیده است. این افزایش بی‌سابقه به علت پیش‌بینی ۶ هزار میلیارد تومان ذیل اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای ستاد وزارت آموزش و پرورش است.

همچنین اعتبارات مذکور از ردیف درآمدی با عنوان درآمد «حاصل از فروش و اجاره املاک مازاد آموزش و پرورش» تامین شده است این ردیف درآمدی موضوع ماده ۲ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی، اداری و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش مصوب سال ۱۳۹۹ با موضوع فروش و اجاره بخشی از املاک مازاد وزارت آموزش و پرورش است این افزایش درآمدی در این باره به معنای رشد بالای میزان فروش مدارس و سایر املاک و مستغلات آموزش و پرورش است.

رشد ۷۰ درصدی درآمدهای اختصاصی دانشگاه فرهنگیان

درآمدهای اختصاصی دانشگاه فرهنگیان تبریز سال ۱۴۰۱ با رشد ۷۰ درصدی به ۱۷۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته است این افزایش درآمد اختصاصی از محل کسر ۴۵ درصد از حقوق و مزایای دانشجو معلمان است.

گزارش کامل مرکز پژوهش‌های مجلس درباره لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ آموزش و پرورش را از اینجا مشاهده کنید.