مزاحمت برای سازمانهای امدادی مثل اورژانس، پلیس و آتشنشانی متأثر از انگیزههای غلط درون افراد و یا چالشهای اجتماعی در جامعه است که برخی بدون اطلاع و یا با آگاهی دست به چنین اقدامی میزنند.
تماسهایی که فقط موجب شده تا نیروهای امدادی به محل و موقعیتی بیدلیل اعزام شوند و پس از سردرگمی طولانی مجدد به مرکز بازگردند و همین مساله اختلال در انجام دیگر مأموریتها ایجاد و سبب تحمیل هزینههایی مثل صرف انرژی و سوخت میشود.
اورژانس ۱۱۵ یکی از حیاتیترین نهادهای امدادی بهحساب میآید که سلامت افراد جامعه را تضمین میکند و اقدامات این مرکز گاهی بهاندازه جان افراد و یا تحمل درد تمام میشود و هرچقدر عملکرد آنان سریعتر باشد، بر حیات، تحمل درد و سلامت افراد تأثیر میگذارد.
مسوولان فوریتهای پزشکی استان اصفهان از آمار بیش از ۱۶ هزار مزاحمت تلفنی هرسال جاری سخن میگویند که پنجدرصدی از کل تماسها را به خود اختصاص میدهد.
بر اساس گزارش مرکز فوریتهای پزشکی استان اصفهان، در سال گذشته بیش از ۴۲ هزار تماس از این نوع با مرکز پیام اورژانس استان برقرار و موجب اختلال در خدمترسانی بوده است.
۱۶ شهرستان شامل اصفهان، خمینیشهر، نجفآباد، لنجان، فلاورجان، مبارکه، شهرضا، دهاقان، برخوار، سمیرم، بویین میاندشت، تیران و کرون، چادگان، خوانسار، گلپایگان و فریدن بیشترین تماس مزاحمتی را داشتهاند.
سخنگوی آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان به وضعیت ناگوار مزاحمت برای این نهاد امدادی اشاره کرد و گفت: روزانه بیش از هزار تماس با این نهاد برقرار میشود که ۸۰ درصد آن تماس بیمورد است.
فرهاد کاوه آهنگران افزود: بخش زیادی از این تماسها با تلفن عمومی انجام میشود.
وی ادامه داد: اینچنین مزاحمتهایی افزایش زمان رسیدگی به حادثه واقعی را تا ۲ برابر افزایش و هزینه زیادی را به مجموعه آتشنشانی و خدمات ایمنی وارد میکند.
رییس مرکز اطلاعرسانی فرمانده انتظامی استان اصفهان گفت: بهطور متوسط در هر ساعت نزدیک ۲۰۰ تماس با مرکز فوریتهای پلیسی ۱۱۰ استان اصفهان برقرار میشود که حدود ۶ درصد تماسهای امسال مزاحمت و غیرقابلپیگیری و خدمترسانی بوده است.
سرهنگ جواد درستکار افزود: برخی به دلایل مختلف این کار را انجام میدهند و با اعلام فوریت یگانهای انتظامی و راهنمایی و رانندگی را برای امداد خواهی فرامیخوانند و درحالیکه اتفاق و حادثهای نبوده است.
وی ادامه داد: این موضوع موجب بروز اختلال در خدمترسانی واقعی شده و البته تاکنون افراد مزاحم برای دستگاههای مختلف امدادی شناساییشده و بر اساس قانون با آنان برخورد شده است.
ناشناختگی و مشکلات روانی در صدر عوامل روانشناسی مزاحمت
رییس انجمن روانشناسان مثبتگرای ایران بابیان اینکه مزاحمت برای سازمانهای امدادی در ادوار گذشته تاکنون و حتی در بسیاری از کشورها وجود دارد، گفت: فرد باانگیزه و مشکلات روحی متفاوتی به مزاحمت برای دستگاههای امدادی مبادرت می کند.
علیرضا معماریان وجود برخی از مشکلات مثل اختلالات روانی، خصومت، شخصیت ناآرام و عدم کنترل هیجان را از عوامل ایجاد مزاحمت دانست و اظهار داشت: علاوه بر این ، برخی به دلیل تشویق جامعه و یا بیاطلاعی از پیامدها و خسارتهای این کار، ایجاد مزاحمت میکنند.
وی آموزش و ارتقای سطح آگاهی مردم برای جلوگیری از چنین اتفاقی را برای سازمانهای امدادی مهم بیان کرد و گفت: اگر افراد از خسارت این اقدام غلط خود مطلع شوند این آمار و رفتارهای هیجانی کاهش خواهد یافت.
این استاد روانشناس نارضایتی از یک سازمان و نهادهای اجتماعی را یکی دیگر از دلایل مزاحمت دانست و گفت: فرد با چنین کاری قصد ایجاد خسارت برای آن سازمان یا افراد دیگر را دارد.
وی ادامه داد: برخی با تماس با پلیس و اعزام گشت به خانه برخی از افراد به دنبال ایجاد شایعهپراکنی و انتقام هستند.
معماریان گفت: علاوه بر آموزش و اطلاعرسانی، بیان مجازات چنین کارهایی در بازدارندگی مؤثر است , البته برخی رفتار افراد که ناشی از بیماری است، غیرقابل پیشگیری است که باید نهادهای امدادی ظرفیت و توان خود را برای شناسایی تماسهای واقعی و غیرواقعی تقویت کنند.
نقش احساس تعلق اجتماعی و آگاهی در کاهش مزاحمتهای سازمانی
یک جامعهشناس با تقسیم این افراد به مزاحمان آگاه و غیر آگاه گفت: سرگرمی و تفریح، هیجان، بیماری روانی ، قانونگریزی، نبود جامعهپذیری در بین مردم، انتقام از نهادهای حاکمیتی، بیتوجهی به درک واقعیت کار و بیاطلاعی از پیامدهای ناشی از آن ازجمله عوامل ایجاد مزاحمت برای نهادهای امدادی است.
مرتضی پدریان افزود: افرادی که به دنبال انتقام و یا هیجان و تفریح از این کار هستند بهصورت آگاه این اقدام را انجام میدهند و میتوان با آموزش و ایجاد رضایت در بین مردم اینگونه اتفاقات را کاهش داد.
وی نبود جامعهپذیری بهعنوان یکی از عوامل ایجاد مزاحمت برای پلیس، آتشنشانی و اورژانس را ناشی از کمکاری نهادهای حاکمیتی دانست و اظهار داشت: اینچنین افراد جامعه و بیتالمال را از خود نمیدانند و باید نهادهای اداری برای افزایش رضایتمندی تلاش کنند.
پدریان تلاش برای ایجاد جامعهپذیری و درک واقعیتهای نهادهای خدمات رسان را برای کاهش مزاحمتها مهم دانست و گفت: هرچقدر آگاهی از مأموریت و نقش نهادهای امدادی به وجود آید، آنگاه به دلیل درک موضوع و جامعهپذیری چنین چالشی کاهش خواهد یافت.