به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ اکسپوی دبی در حالی از تاریخ 9 مهرماه (اول اکتبر 2021) آغاز شد و تا 21 فرودین سال 1401 در کشور امارات ادامه خواهد داشت که نحوه عملکرد و ظهور ایران در این رویداد بین‌المللی همواره مورد انتقاد عده زیادی از صاحب‌نظران و متخصصان مربوطه است.
به عقیده طیف گسترده‌ای از کارشناسان، پاویون ایران در مجموع هیچگونه سنخیتی با ظرفیت‌های عظیم ایران در عرصه‌های مختلف فرهنگی، علمی و اجتماعی ندارد و به هیچ عنوان جلوه‌گر دستاوردهای تمدن ایرانی در طول ادوار گذشته نیست.
در حقیقت منتقدان معتقدند پاویون ایران بدون درک درستی از شعار اکسپو نه‌تنها در محتوا که حتی در ظاهر و معماری نیز ضعیف بوده و داری نواقص و کاستی‌های بزرگی است، به گونه‌ای که نمونه بارز این ضعف را می‌توان در عدم استفاده مطلوب و بهینه از فضای تعلق گرفته به پاویون ایران و وجود فضاهای رها شده بسیار دید.
به عقیده بسیاری از بازدیدکنندگان پاویون ایران، در حالیکه غالب کشورهای حاضر در اکسپو با اتکا به نقطه قوت خود توانسته‌اند حداقل نقاط قوت خود در یک یا دو بعد مشخص را به خوبی در پاویون خود در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دهند؛ ایران تقریباً هیچگونه عملکرد سازنده‌ای در این باره علی‌رغم وجود ظرفیت‌های مختلفی نظیر دستاوردهای علمی و تجاری، هنر منحصر به فرد فرشبافی، طبیعت بکر چهار فصل، مفاخر متعدد ادبی و هنری، آثار بزرگ تاریخی و ... نداشته است.
به عنوان نمونه آمریکا در پاوین خود قدرت هوافضای خود را به نمایش گذاشته. در پاویون تایلند صنعت ساختمان، حوزه توریسم سلامت و گردشگری، گیاهان دارویی و حمل و نقل این کشور معرفی شده است و یا حتی پاویون متعلق به کشور فلسطین علی‌رغم سادگی توانسته بود همسو با شعار و تِم اکسپو داشته‌های کشور خود را به خوبی به نمایش بگذارد.
همچنین غرفه ژاپن در این نمایشگاه جهانی، با استفاده از فناوری دیجیتال امکانی فراهم آورده تا کاربران اینترنت از سراسر جهان بتوانند به صورت مجازی در این غرفه به گشت و گذار بپردازند و در برخی رویدادها شرکت کنند. همچنین در غرفه مجازی ژاپن علاوه بر ارائه تصاویر متحرک و آواتارها، بخش‌هایی برای معرفی نمایشگاه اکسپوی اوزاکا 2025 نیز وجود دارد.
معماران نیز بر این عقیده‌اند که طراحی معماری پاویون ایران جدای از عدم وحدت رویه و بی‌ذوقی در تمام غرفه‌ها، هیچ تناسبی با هنر معماری و شهرسازی ایرانی و اسلامی اصیل و با قدمت تاریخ کشورمان ندارد و بعضاً تداعی‌کننده بادیه‌نشینان کشورهای عربی است.
به علاوه ایران نیز در موضوع پایداری (Sustainability)، موبیلیتی یا حرکت و استفاده از تکنولوژی برای درگیر کردن و برانگیختن احساسات مخاطب با هدف جلب نظر آن‌ها به مقصد، نسبت به سایر کشورها عملکرد ضعیفی دارد.
همه این انتقادات در طول زمان طی شده از آغاز به کار رسمی اکسپو در حالی در صدر اخبار محافل مختلف خبری است که روز گذشته انتشار خبر برکناری حسن زمانی از سمت مدیر عامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی به عنوان مجری پاویون ایران در حالی منتشر شد که ساعاتی قبل از برکناری در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در مقام دفاع از عملکرد ایران در اکسپو و پاسخ به برخی از انتقادات توضیحاتی ارائه کرد.
"حسن زمانی" در پاسخ به انتقادات از شیوه حضور ایران در اکسپوی دبی، با استناد به گزارش یکی از شبکه‌های تلویزیونی آمریکا، پاویون ایران را هم از لحاظ طراحی و هم محتوای ارائه شده در پاویون، جزو افتخارات ملی می‌داند!
وی همچنین بودجه هزینه‌شده برای ساخت پاویون ایران در اکسپو را با رقم 13 میلیون درهم، جزو کمترین بودجه‌های اختصاص‌یافته بین کشورهای حاضر می‌داند بعضی از این کشورها 600 میلیون درهم برای ساخت پاوین در اکسپو هزینه کرده‌اند.
زمانی همچنین درباره چرایی انتقادها از غیبت بخش‌های صنعتی و تجاری ایران در اکسپو گفت: این انتقادات ناشی از عدم درک صحیح این افراد از مفهوم و مأموریت اکسپو است؛ ماهیت اکسپو به هیچ وجه صنعتی یا تجاری نیست و این رویداد منحصراً یک المپیک فرهنگی جهانی محسوب می‌شود. بالغ بر 70 درصد فضای پایون ایران منحصراً متعلق به محتوای فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است و فقط 30 درصد فضای پاویون ایران متعلق به دیگر بخش‌های از جمله بخش‌های صناعت و معدن و های‌تک است.اصولاً این بخش‌ها معمولاً چندان اهمیت و جایگاهی محتوای کلی پاویون ایران نداشته و اساساً لازم نبوده چندان به آن پرداخته شود.
تمام صحبت‌های زمانی در حالی است که مدیریت پاویون ایران توسط دولت یکی از نقاط ضعف ایران در خصوص نحوه حضور ایران در این رویداد مهم بین المللی و تأثیرگذار محسوب می‌شود، چراکه مطابق رویه مرسوم معمولاً پاویون هر کشوری با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی مدیریت شده و همان شرکت به ایفای نقش در زمینه تبلیغات یا اسپانسری پاویون نیز خواهد پرداخت و صرفاً بخش کوچکی از پاویون نیز در کنار سایر فعالان خصوصی در اختیار دولت قرار دارد در حالیکه در پاویون ایران کاملاً به شیوه عکس این امر عمل شده است.
در سایه همین حضور حداکثری دولت و بی‌توجهی به ظرفیت‌های بخش خصوصی باید گفت متأسفانه ایران ظهور و نمود فاجعه‌باری در اتاق صنعت و معدن داشته است و با وجود تمایل شرکت‌های بزرگ خصوصی و معتبر، به دلیل سیاست‌گذاری ناصحیح در بکارگیری ظرفیت‌های این شرکت‌های خصوصی، به گونه‌ای بوده که در اتاق صنعت و معدن پاوین کشورمان فقط به قرار دادن چند تکه سنگ تزیینی مصنوعی بسنده شده بود؛ یا در جایی دیگر از غرفه ایران در اکسپو، به جای معرفی دستاوردهای فضایی، هسته‌ای و پزشکی کشور، فروش گز و پسته و سوهان مشاهده شد!
انتهای پیام/
