در روزهای گذشته رئیسکل بانک مرکزی از راهاندازی سامانهای برای ثبت درخواستهای ارزی خرد مردم خبر داد و مدعی است که این سامانه صفهای دلاری را جمع میکند. عدهای راهاندازی این سامانه را در روزهای پایانی سال مناسب نمیدانند و معتقدند منجر به تلاطم در بازار میشود.
در این رابطه علیاصغر سمیعی، رئیس اسبق کانون صرافان در گفتگو با گسترش نیوز گفت: برخوردهای لحظهای و معرفی سامانههای جدید در بازار ارز خیلی برای بازار مفید نیست. این روند رانت جدید برای عدهای خاص در اقتصاد کشور ایجاد میکند. قیمت و بازار تعریف مشخصی دارد. قیمت نوعی علامت است و نمیتوانیم قیمت موجود در بازار را به صورت دستوری برای مدت طولانی تغییر دهیم. شاید برای مدت زمان کوتاهی بتوانیم فنر ارز را فشرده نگهداریم اما این روند بلندمدت جوابگوی بازار نیست. ارز هم همانند بقیه کالاها بر اساس عرضه و تقاضا قیمت گذاری میشود. البته تقاضا و عرضه با دستور کنترل نمیشود.
سمیعی اظهار کرد: در خصوص کالاهایی مثل خوراکی و کالاهای صنعتی میتوانیم عرضه را محدود کنیم یا عرضه را زیاد کرد اما ارز کالایی بینالمللی است که نمیتوان دستوری آن را قیمت گذاری کرد. برای دلار آمریکایی و نرخ برابری با تومان ایرانی فرمولی وجود دارد که بارها از آن نام بردهایم. بر اساس تفاضل نرخ تورم و بهره در کشور ما و کشورهای حوزه دلار قیمت دلار محاسبه میشود. ظهور هر بازاری جز بازار آزاد، در حقیقت رانت جدیدی ایجاد شده است.
وی پیرامون واکنش احتمالی صرافان افزود: همه اقشار جامعه مثل صرافان به فکر منافع خودشان هستند و بانک مرکزی و دولت برای منافع صراف یا دیگران کار نمیکنند. باید منافع خودشان را در زمین اقتصادی موجود جستجو کند. نباید در برای واکنش احتمالی کسی را سرزنش یا تشویش کرد.
رئیس اسبق کانون صرافان تاکید کرد: سوال اصلی مطرح است که سامانه احتمالی چگونه ارز به افراد میدهد؟ آیا هر کس هر میزان ارز نیاز داشته باشد، سامانه تامین میکند؟ احتمالا به مسافران خارجی ارز و یارانه ارائه میشود. بقیه مردم که سفر خارجی نمیروند، یارانه دریافت نمیکند. از جیب ۸۰ میلیون نفر به افرادی که سفر خارجی میروند، یارانه میدهند. بانک مرکزی نماینده و امین این ۸۰ میلیون نفر است. به تاجری که کالای الکی مثل پفک وارد میکند، ارز میدهند.
سمیعی خاطرنشان کرد: دولت در سه زمینه اجازه دارد، از جیب مردم پول بردارد و یارانه بدهد. حوزه اول آموزش و پروش است که هر مقدار لازم باشد، باید به آموزش و پرورش کمک شود. فردی که به درستی تربیت شود، به نفع مردم جامعه خواهد بود. حوزه دوم بهداشت و درمان است که باید برای درمان همه مردم جامعه هزینه شود. بیمههای درمانی باید گسترش پیدا کند. حوزه سوم هم امینت است که برای افزایش امنیت جامعه باید همه هزینه کنیم. به جز این سه حوزه نباید به عدهای خاص یارانه بدهیم.
رئیس اسبق کانون صرافان در پایان گفت: راه حل مشکلات ارزی در کشور نرخگذاری و تمهیدات جدید نیست. قیمت واقعی در بازار ایجاد میشود. اگر قیمتها واقعی و نزدیک به واقعی باشد، بانک مرکزی به راحتی بازار را اداره خواهد کرد اما زمانی که دلار در بازار آزاد ۳۰ هزار تومان، دلار نیمایی ۲۵ هزار تومان و هر بازار قیمت جدا دارد، بازار قابل کنترل نیست.