بایدن با ورود به کاخ سفید، با میراثی از بحران های به جای مانده از عملکرد دونالد ترامپ رئیس جمهوری کنونی آمریکا مواجه است، بحران هایی که عرصه داخلی و بین المللی را درهم نوردیده و با توجه به تاثیراتی که این بحران ها طی این مدت برجای گذاشته اند، بازگرداندن شرایط به وضعیت گذشته چندان آسان نمی نماید.
سیاست خارجی، واشنگتن شریکی غیرقابل اعتماد
همگان از خارج شدن سریالی آمریکا از بسیاری از پیمان ها و تعهدات بین المللی توسط دونالد ترامپ آگاهند، خروج از پیمان هایی که اکثرا به امضای سلف خود باراک اوباما رسیده بود و تحلیلگران مسائل داخلی آمریکا اقدامات ترامپ دراین زمینه را غرض ورزی آشکار وی نسبت به اوباما می دانستند.
خروج از «پیمان تجاری اقیانوس آرام» (TPP تیپیپی) ، پیمان پاریس (Accord de Paris)، خروج از سازمان یونسکو (UNESCO)، خروج از «پیمان مهاجرتی سازمان ملل» موسوم به «پیمان نیویورک» ، خروج از برجام جنجالی ترین نقض پیمان واشنگتن، خروج از شورای حقوق بشر، قطع بودجه آژانس امداد رسانی و کاریابی آوارگان فلسطین (UNRWA)، خروج از «پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی» موسوم به(نفتا) ، خروج از پیمان منع موشک های هسته ای میانبرد (INF)، خروج از پیمان آسمان باز ، تهدید به تحریم دیوان بین المللی کیفری (ICC)، خروج از سازمان جهانی بهداشت (WHO)؛ تنها فهرستی از اقدامات ترامپ است که وجهه آمریکا در عرصه بین المللی را عمیقا خدشه دار ساخت؛ ترامپ مدعی است که این پیمان ها در راستای منافع آمریکا نبوده و نیستند.
درعرف جامعه بین الملل چنانچه یکی از طرف های یک توافق به یکباره تعهد خود را نقض کند، اعتماد و اعتبار خود را بفوریت از دست می دهد، حال خروج آمریکا از چنین پیمان هایی بین المللی که برای به امضا رسیدن بیشتر آنها، سال ها مذاکره و رفع موانع متعدد صورت گرفته است، شرکا و طرف های اقتصادی و سیاسی بین المللی حتی با سرکار آمدن بایدن، با آنچه ترامپ به عنوان رئیس جمهوری آمریکا انجام داد، دیگر اعتمادی به واشنگتن ندارند؛ چنانچه بخواهد گامی دراین زمینه برداشته شود آنگاه بایدن با اهرم های فشار از سوی شرکای سیاسی و اقتصادی خود مواجه خواهد بود.
بحران اقتصادی – کسری بودجه ۲ تریلیون دلاری
خبرگزاری رویترز درگزارشی در مورخ ۲۴ مهرماه ۱۳۹۹ عنوان کرد آمریکا به علت بحران شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مراکز اقتصادی ناشی از این همه گیری در سال ۲۰۲۱ با کسری بودجه بیش از دو تریلیون و ۱۰۰ میلیارد دلاری مواجه است و این روند تا سال ۲۰۲۵میلادی با میانگین سالانه یک تریلیون و ۳۰۰ میلیادر دلار ادامه خواهد داشت.
رویترز در گزارش خود عنوان کرد که کسری بودجه آمریکا برای سال ۲۰۲۰ ، رکورد بی سابقه سه تریلیون و ۸۰۰ میلیارد دلاری از خود برجای گذاشت.
برآورد بانک مرکزی آمریکا حاکی است که وخامت وضعیت بحران اقتصادی آمریکا از اواخر ماه مارس ۲۰۲۰ شدت یافته و تنها در شش ماه دوم سال میلادی گذشته آمریکا با ۷۴۴میلیارد دلار کسری بودجه مواجه شد.
بایدن درحالی وارد دفتر کار خود در کاخ سفید خواهد شد که به واقع با یک اقتصاد ورشکسته به جای مانده از دوره چهار ساله ترامپ دست به گریبان خواهد بود.
بحران بهداشت و درمان
جو بایدن رئیس جمهوری منتخب آمریکا بنابر گفته کارشناسان و تحلیلگران مسائل داخلی این کشور، تنها در صورتی قادر خواهد بود اقتصاد آمریکا را بهبود بخشد که در وهله نخست مشکل شیوع ویروس کرونا در آمریکا را ریشه کن کند.
ژانویه و اوایل ماه فوریه ۲۰۲۰ برخی خبرها از ابتلا ۱۴ شهروند آمریکایی به کووید-۱۹ حکایت داشت و نخستین مورد فوتی از این بیماری در آمریکا در ۲۹ ماه فوریه(۱۰ اسفند ۱۳۹۸)در «کرکلند» ایالت واشنگتن گزارش شد، این وضعیت به علت سو مدیریت دونالد ترامپ تلقی شد که در هفته های پایانی ریاست جمهوری و پس از اتمام یافتن انتخابات قرار داشت. وی بواقع امور کشور را با هدف پیروزی مجدد به حال خود رها کرد. این وضعیت به مرحله ای رسید که در هفتم دی ماه ۱۳۹۹ شبکه خبری سی ان ان گزارش داد: اکنون از هر یکهزار آمریکایی یک نفر به علت ابتلا به ویروس کرونا جان می دهد.
این رسانه تصویری آمریکایی در روزهای ۱۵ و ۱۶ دی ماه وضعیت بیمارستان ها در آمریکا را برای رسیدگی به مبتلایان به ویروس کرونا فاجعه آمیز و بحرانی خواند.
سی ان ان دراین دو روز به صراحت اعلام کرد: اکنون در لس آنجلس هر ۱۰ دقیقه یک نفر بر اثر ابتلا به کووید-۱۹ جان خود را از دست می دهد.
تجهیزات پزشکی و اکسیژن رسانی در بیمارستان های کالیفرنیا به اندازه ای وخیم است که این شبکه خبری از ورود ارتش آمریکا دراین زمینه خبر داد، یگان مهندسی ارتش برای کمک به بیمارستان ها وارد عمل شد.
حال بایدن باید تلاش کند تا بیش از ۲۱ میلیون آمریکایی مبتلا به این ویروس که از این تعداد بالغ بر ۳۶۰هزار نفر جان باخته اند را بهبود بخشد تا آنگاه بتواند به اقتصاد این کشور بپردازد.
بحران نا امنی در آمریکا – نژاد پرستی ؛ شدت گرفتن خشونت های مرگبار؛ پس رفت درزمینه حقوق بشر
آمریکایی ها در حالی سال ۲۰۲۰ میلادی را پشت سر گذاشتند که بنابر آمار، خشونت های خیابانی و مرگ و میر ناشی از تیراندازی در آمریکا نسبت به سال ۲۰۱۹ افزایشی ۵۵ درصدی داشت.
خبرگزاری فرانسه ۱۶مهرماه ۱۳۹۹درگزارشی عنوان کرد: شهروندان آمریکایی با بحران های پدیدآمده از سوءمدیریت دولت ترامپ، وخیم تر شدن بیماری کووید-۱۹، اعتراضهای سراسری علیه نژادپرستی و برخوردهای سرکوبگرانه شخص رئیس جمهوری با این بحرانها ؛ خود را در وضعیت ناامنی بیسابقهای یافته که برای محافظت از خود بطور جنون آمیزی به خرید اسلحه روی آوردهاند.
به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران رسانه های آمریکایی، ترامپ فردی است که در کسوت ریاست جمهوری آمریکا دارای خوی نهفته نژادپرستی است.
«آلفرد چارلز شارپتون» (Alfred Charles Sharpton Jr.) کنشگر کهنه کار سیاهپوست آمریکایی درباره رفتارهای پنهان نژادپرستانه ترامپ در آبان ماه ۱۳۹۹ گفته بود: روان ملت آمریکا در مخاطره و عذاب است.
شارپتون درباره نگرانی از حضور دوباره ترامپ درکاخ سفید، در آن زمان به آسوشیتدپرس گفت: حضور چهار ساله دیگر ترامپ در کاخ سفید، موجب عقب گرد کامل در زمینه های «حقوق برابر»، «حقوق بشر» و «حقوق شهروندی» خواهد بود، ۲۰ تا ۳۰ سال ، به اندازه یک نسل، زمان لازم است تا آنچه را ترامپ طی این مدت انجام داده به جای اولش بازگردانیم.
تاثیراتی که کارشناسان آن را به عنوان «ترامپیست» می خوانند، بر جامعه آمریکا که دارای باورهای نژادپرستانه سیستماتیک است، موجب شده تا این پرده نژادپرستانه از سوی هواداران افراطی و مسلح وی دریده شود و کنترل کردن بیش از ۳۰۰ میلیون قبضه سلاح گرم برای جو بایدن دشوار نماید.
موسسه پژوهشی «اسمال آرمز» (Small Arms)؛ یک موسسه پژوهشی در ژنو سوئیس ،بنابر تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۷ بعمل آورد، در برآوردی اعلام کرد که برای هر ۱۰۰ آمریکایی حدودا ۱۲۰ قبضه سلاح گرم وجود دارد. اسمال آرمز در این پژوهش از جمعیت ۳۲۶میلیون و ۴۷۴هزار نفری آمریکا تخمین زد که ۳۹۳ میلیون و ۳۴۷ هزار قبضه سلاح در اختیار شهروندان این کشور است.
انشقاق در آمریکا
با توجه به آرای مردمی هردو نامزد جمهوریخواه و دموکرات در این دور از انتخابات ریاست جمهوری ، جو بایدن با کسب بیش از ۸۱ میلیون و دونالد ترامپ با بدست آوردن بالغ بر ۷۴ میلیون رای، کارشناسان و تحلیلگران این تعداد از آمار رای دهندگان را نشانه انشقاق در آمریکا می دانند، تحلیلگران آمریکایی بر این باورند که بایدن نتوانسته است با اختلاف رای چشم گیری رقیب جمهوریخواه خود را شکست دهد.
این موضوع منجر به ادامه عدم پذیرش شکست و ادعای مکرر تقلب در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا از سوی دونالد ترامپ شد.
تحلیلگران این شمار از رای دهندگان آمریکایی به ترامپ را بسیار مهم دانسته چراکه وی از جمعیت حدود نزدیک به ۳۳۰ میلیون نفری آمریکا اکنون ۲۲درصد از جمعیت این کشور را درحمایت از خود دارد.
نتایج اولیه انتخابات دور دوم سنا در ایالت جورجیا که ۱۶ دی ماه ۱۳۹۹ برای دو کرسی باقی مانده در این مجلس برگزار شد، نیز نشانه ای دیگر از بروز این انشقاق در آمریکا است.
«دیوید پردو» جمهوری خواه و "یان اوسوف" دمکرات هریک با کسب دو میلیون و ۱۹۰ هزار رای ، ۵۰-۵۰ و "رافائل وارناک" دمکرات و "کلی لوفلر" جمهوری خواه هریک به ترتیب با کسب ۵۰.۴ درصد و ۴۹.۶ درصد آرا رقابتی تنگاتنگی دارند و تاکنون مشخص کردن نامزد برنده برای مسئولان برگزار کننده این انتخابات دشوار می نماید.
اکنون بایدن بواقع با کشوری دو پاره مواجه است، برخی حامیان درحقیقت تندرو ترامپ و برخی دیگر که خواهان خروج از این بحران هستند. پیروزی بایدن بدین شکل به شدت تحت شعاع قرار گرفته است و در کشوری که با انشقاق حزبی و آرای رای دهندگان مواجه است، گام برداشتن به جلو برای وی بسیار سخت می نماید.
بایدن چنانچه طی روزهای آتی اتفاقی رخ ندهد هنگامی در بعدازظهر اول بهمن به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهوری آمریکا پا به کاخ سفید خواهد نهاد که بواقع با آمریکایی به مراتب متفاوتر از آنچه در چهار سال قبل، آن را به همراه باراک اوباما دراختیار دونالد ترامپ و مایک پنس قرار دادند، مواجه است. وی در این آرزو خواهد بود که بتواند آمریکا را به نقطه صفر بازگرداند
گزارش از: بهروز وفاداری