در گزارشی که وزارت راه وشهرسازی با این مضمون منتشر کرده است با یادآوری اینکه یکی از اهداف دولت در این زمینه، مدیریت توزیع جمعیت در فضاهای شهری بر اساس آمایش سرزمینی است بر ایجاد فضا و ظرفیت زیست مطلوب در شهرهای کشور و از جمله شهرهای جدید تاکید و اعلام شده است: مطالعات ایجاد ۱۶ شهر جدید هم‌‌اکنون بر اساس ظرفیت جمعیت‌‌پذیری استان‌ها، کلان‌شهرها و مادرشهرها در دستور کار است.
همچنین، در کنار ایجاد شهرهای جدید، مقدمات ایجاد ۴۶ شهرک به عنوان شهرک‌‌های اختصاصی با قابلیت کاربری‌‌های تخصصی نیز در برنامه قرار دارد. در این گزارش از شهرک‌‌سازی به عنوان الگو و مدلی در حوزه توسعه کالبدی فضای شهری یاد و اعلام شده است: وزارت راه وشهرسازی در تلاش است با رونق گرفتن شهرک‌‌سازی در شهرهای جدید علاوه بر مدیریت جمعیت و شهرسازی، الگوی شهرهای ایرانی اسلامی را پیاد‌‌ه‌‌سازی کند. این در حالی است که در شهرک‌‌سازی موضوعات هویت‌‌بخشی و زیست مطلوب شهری به عنوان یک ظرفیت برای آینده شهرها مورد تاکید است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، موضوع احداث چندین شهر و چند ده شهرک جدید درحالی به تازگی از سوی متولی مسکن اعلام شده است که هم‌‌اکنون ۱۷ شهر جدید فعال در کشور که از سال‌ها و دهه‌های گذشته ساخته شده‌‌اند با مشکلات بسیار زیادی همراه هستند. بزرگ‌ترین معضل این شهرهای جدید را می‌توان عدم دسترسی ساکنان این شهرها به حمل و نقل سریع، ارزان و انبوه از طریق خطوط مترویی اعلام کرد. مترو تنها در یک شهر جدید اطراف تهران فعال است و سایر شهرهای جدید از این امکان محروم هستند. از سوی دیگر ضعف خدمات و سرانه‌های شهری منجر به نارضایتی بخش زیادی از ساکنان این شهرها شده و نتایج نظرسنجی‌‌هایی که پیش از این انجام شده است نشان می‌دهد این مناطق چندان مطلوب نظر ساکنان نیست و عمده آنها به محض به دست آوردن توانایی مالی برای سکونت در شهر مادر، از شهر جدید مهاجرت خواهند کرد.
کارشناسان معتقدند اگرچه احداث شهرها و شهرک‌‌های جدید برای پاسخ به نیاز سرریز جمعیتی و تامین مسکن به‌ویژه در حومه‌های کلان‌شهری از اهمیت زیادی برخوردار بوده و از امور واجب است اما بهتر است دولت و متولی این شهرها، قبل از هر نوع برنامه‌‌ریزی و اقدام برای احداث شهرها و شهرک‌‌های جدید، نسبت به تامین امکانات و سرانه‌های کافی زندگی شهری در شهرهای موجود اقدام کرده و رفع کمبودهای فعلی این شهرها را به جهت دسترسی به خدمات شهری و رفاهی به‌ویژه سیستم حمل و نقل مترویی در اولویت قرار دهد.
این کارشناسان معتقدند در صورتی که دولت قبل از هر اقدامی برای برطرف کردن این مشکلات اقدام به ساخت شهر و شهرک‌‌های جدید دیگری کند تنها به مشکلات موجود در این زمینه دامن می‌‌زند. بنابراین بهتر است ابتدا نسبت به رفع چالش‌‌های سکونت در شهرهای جدید موجود اقدام کند.
