سید محسن محسنی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا که به مناسبت روز بزرگداشت فردوسی همزمان با نخستین روز بهمن ماه انجام شد، به بیان نکاتی از تاثیرگذاری حکیم ابوالقاسم فردوسی در زبان پارسی پرداخت.
در یک کلمه فردوسی زنده کننده فرهنگ ایرانی است.
وی عنوان کرد: فردوسی با سرودن شاهنامه یک اقدام ارزشمند برای زبان فارسی انجام داده است.
محسنی با بیان اینکه ملک الشعرای بهار زبان فارسی را به چهار دوره تقسیم کرده است، عنوان کرد: نخستین دوره‌ای که شباهت بسیاری به فارسی اصیل دارد می‌توان به زمان نگارش تاریخ طبری اشاره کرد که از عربی به فارسی ترجمه شده است.
این پژوهشگر حوزه زبان فارسی با اشاره به اینکه به طور قطع بعداز انقلاب تغییرات بسیار بزرگی در زبان فارسی داشته‌ایم، بیان کرد: اگر صادقانه بخواهیم قضاوت کنیم میزان رشد در این زمینه اگر از آسیب‌ها بیشتر نباشد، کم‌تر هم نیست؛ ترجمه‌های بسیار مطلوبی بعد از انقلاب در زمینه زبان فارسی اصیل انجام شده که به عنوان مثال می‌توان به ترجمه‌های گوناگون قرآن به زبان فارسی اشاره کرد.
وی با بیان اینکه طی 40 سال اخیر از کل تاریخ فعالیت‌های بیش‌تری در زمینه ترجمه قرآن کریم انجام شده است، خاطرنشان کرد: در این ترجمه‌ها می‌توان توانایی و ظرفیت زبان فارسی را تا حد بسیار بالایی مشاهده کرد.
محسنی با اشاره به اینکه فضای مجازی در کنار تمام تهدیدها، ظرفیت بسیار مناسبی نیز دارد، تصریح کرد: مسئولیت‌پذیری افراد نالایق در این حوزه موجب بروز آسیب‌های متعدد شده است؛ صداوسیما نیز در راستای این آسیب‌ها تاثیر بسیار بالایی داشته است.
وی با بیان اینکه خیلی از این آسیب‌ها به مرور زمان عادی شده است، افزود: زمانی‌که مترجمان از توانایی خوبی در زبان مبدا و یا مقصد برخوردار نباشند می‌تواند قسمتی از این آسیب‌ها باشد، در واقع یعنی یک مترجم می‌تواند با یک ترجمه نادرست یک اصطلاح یا یک تعبیر را در زبان فارسی به اشتباه وارد کند.
این پژوهشگر حوزه زبان فارسی ادامه داد: به عنوان مثال می‌توان به استفاده از کلمه نرخ به جای میزان اشاره کرد که با یک ترجمه نادرست امروز حتی در صداوسیما و رسانه‌های مختلف هم شاهد به کار گیری کلمه نرخ هستیم.
وی با اشاره به اینکه ملک الشعرای بهار در کتاب سبک‌شناسی از تطوّر زبان سخن می‌گوید، یادآور شد: تطور زبان به معنای دگرگونی‌ای است که به سبب زمان در زبان فارسی به وجود آمده است.
وی اضافه کرد: تا قبل از ورود رسانه‌های جدید مانند صداوسیما، رادیو و تلوزیون به جامعه و قبل از اینکه سطح دانش جامعه به میزان امروز عمومی شود، زبان تطور طبیعی خود را طی می‌کرد اما بعد از اینکه این رسانه‌ها در جامعه گسترش پیدا کردند و خیلی از برنامه‌ها و نوشتههای این رسانه‌ها به دست مترجمان ضعیف افتاد زبان فارسی نیز از تتور طبیعی خود خارج شد.
محسنی با اشاره به اینکه نمی‌توان هر موضوعی که از طریق صداوسیما و رسانه‌ها معرفی شده را به عنوان تتور طبیعی زبان تلقی کنیم بلکه باید با دیده شک و تردید به این تغییرات نگاه کنیم، اظهار کرد: اگر این تغییرات به دست مترجمان توانمند ما اتفاق افتاده باشد می‌توان آن را به عنوان تتور طبیعی تلقی کرد.
وی با بیان اینکه تطور طبیعی در جوامع با مهاجرت، ورود واژه‌ها از زبان‌های دیگر یا صادرات زبان به زبان‌های دیگر اتفاق می‌افتد، عنوان کرد: در قرن اخیر به علت اینکه ما فاقد توانمندی در تولید تکنولوژی بوده‌ایم از زبان‌های اروپایی ترجمه کرده که طبیعتاً ورود واژه‌ها از زبان‌های اروپایی به زبان فارسی خیلی زیاد بوده و اگر این موضوعات در چارچوب طبیعی خودش اتفاق نیافتد می‌توان آن را تغییرات مصنوعی یا تتور مصنوعی نامید که با تتوری که قبل از آمدن رادیو، تلوزیون و رسانه‌های امروزی دارند، متفاوت است.
محسنی با اشاره به اینکه حتما باید امروز در راستای تقویت و گسترش زبان فارسی اقدام کنیم، خاطرنشان کرد: زبان فارسی دارای تاریخچه قوی است و از چین تا شرق اروپا و شمال آفریقا گسترش داشته و هزار و 500 سال است که به عنوان زبان اصلی ایرانیان مورد استفاده قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه با استفاده از ظرفیت زبان فارسی می‌توانیم به اعماق قاره‌ها ورود پیدا کنیم، تصریح کرد: حجم عظیمی از فرهنگ تشییع در بستر زبان فارسی به وجود آمده و همچنین بسیاری از اقوام با زبان فارسی با یکدیگر پیوند پیدا کرده‌اند.
این پژوهشگر حوزه زبان فارسی با اشاره به اینکه اصل زبان فارسی به خراسان بزرگ باز می‌گردد که افغانستان نیز جزعی از افغانستان بوده است، یادآور شد: زبان فارسی در کشور افغانستان که درگیر گروه طالبان است بسیار مورد تهدید واقع شده چراکه این افراد بشدت فارسی ستیز هستند که نیازمند هوشیاری لازم در این راستا هستیم.
انتهای پیام
