کامیونداران و ناوگان حمل و نقل جاده ای قشر زحمت کشی هستند که باید با نگاهی ویژه به مشکلات آنها پرداخت. بسیاری از مشکلات کامیونداران ریشه در مسائل داخلی دارد و کافی است با کمی توجه و رفع موانع موجود از سوی مسئولین، بخش عمده ای از آنها رفع و مطالبات این قشر زحمت کش برآورده شود. برخی مشکلاتی که کامیونداران کشور در هفته های گذشته با آن روبرو شدند، استفاده از سهمیه سوخت و کمبود سوخت در برخی محورهای کشور است. مساله ای که اگر جدی گرفته نشود، نه تنها کامیونداران با مشکل مواجه می شوند، بلکه تمام سیستم حمل و نقل جاده ای کشور با چالش های بزرگ روبرو خواهد شد زیرا کامیونداران و به طور کلی بخش ناوگان حمل و نقل جاده ای یکی از شریان های مهم اقتصادی کشور برای توزیع کالاهای اساسی محسوب می شود.
به گزارش اقتصادی رکنا، در پی خبر رکنا درخصوص مشکل سوخت کامیونداران با عنوان " کامیونداران در پیچ و خم جاده ها بدون سوخت و لاستیک رها شده اند / خطر در کمین ناوگان جاده ای ! " به تاریخ 8 دی ماه 1400 که در آن مشکلات کامیونداران تشریح شده بود. مسعود رضایی، مدیر سامانه هوشمند سوخت و علی اصغر عباسی، مدیر عملیات شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، در خبر " مشکل سوخت کامیونداران حل شد / قطعی اینترنت مشکل جدید برخی از جایگاه های سوخت " به تاریخ 1400/10/16 اظهار داشتند که مشکل کامیوندارن برطرف شده است و دیگر مساله ای درخصوص کمبود سوخت وجود ندارد. این در حالی است که دبیر کانون انجمن های صنفی کامیوندارن کشور، نه تنها معتقد است که مشکلات به قوت خود باقی است، بلکه از چالش های مهمتری که برای این ناوگان بوجود آمده است می گوید و این که اگر برای آن راهی اندیشه نشود، کشور با مشکلات جدی مواجه خواهد شد.
احمد کریمی درخصوص سهمیه سوخت واریزی کامیونداران گفت: برنامه این بود که سهمیه پایه ناوگان به مرور زمان قطع شود و فقط سهمیه براساس کارکرد و عملکرد باشد. قبل از این که این برنامه عملیاتی شود، ما درخواست کردیم که ابتدا باید مشکلات ناوگان حل و فصل شود، زیرا بخشی از مسافتی که کامیونداران طی می کنند در سامانه سوخت محاسبه نمی شود.
بدین ترتیب که رانندگان ابتدا یک حواله بارگیری گرفته و 30 تا 75 کیلومتر بدون بار حرکت می کنند و همان مسافت را در راه برگشت و تحویل بار طی می کنند. این مسافتی را که رانندگان در راه رفت و به صورت خالی طی می کنند، محاسبه نمی شود.
مساله دیگر این است که مسیرهایی در سامانه سوخت ثبت نشده است. پیش از این مسیرهایی بوده است و این مسافت از داخل شهر و یک محور قابل انجام بوده است. در حال حاضر کمربندی شهرها ایجاد شده و تردد کامیون از داخل شهر ممنوع است. این مساله که در بسیاری از استان ها مشاهده می شود، حدود 50 کیلومتر مسیر را طولانی تر می کند. این مسیرها در سامانه وجود ندارد.
دبیر کانون انجمن های صنفی کامیونداران کشور در ادامه تاکید کرد: اگر بخواهند سهمیه پایه را حذف کنند و صرفا سوخت را براساس عملکرد تخصیص بدهند، با صراحت عنوان می کنم که به زودی همه ناوگان کشور با کمبود سوخت مواجه خواهد شد.
از سوی دیگر پس از حمله سایبری به سایت وزارت نفت، بسیاری از کامیونداران ما با کمبود سوخت مواجه شده اند. همزمان نیز سوخت پایه را به حداقل ممکن رسانده اند.
آثار کمبود سوخت برای ناوگان کشور بسیار محسوس شده است. ما بارها عنوان کردیم که قبل از اصلاح مسافت و کیلومترها در سامانه، سوخت پایه را حذف نکنید، که متاسفانه توجه نکردند. هم اکنون حدود 20 تا 30 درصد با کمبود سوخت مواجه شده ایم، که اگر به همین روال طی شود کمبود سوخت ناوگان به بالای 40 درصد خواهد رسید. سال گذشته در کمیته پایش با حضور وزیر راه وقت، آقای اسلامی مصوب شد که سهمیه پایه را کاهش ندهند. اما از ماه گذشته کاهش سهمیه سوخت پایه آغاز شده است و این روال هم ادامه دارد.
کریمی درخصوص کمبود سوخت در برخی جایگاه ها گفت: هنوز مشکل کمبود سوخت در جایگاه های کشور حل نشده است و برخی از جایگاه ها سوخت ندارند. ناوگان ما در مسیر هرمزگان به کرمان و یزد به سمت تهران تا محور یزد عمدتا با مشکل کمبود سوخت مواجه هستند.
مساله دیگر این است که ناوگان نو و ناوگانی که به هر دلیل از جمله تعمیر دیگر فعال نبوده است و به سوخت نیاز دارد، قرار بود سهمیه سوخت 600 تومانی را در اختیار این رانندگان قرار دهند. متاسفانه حتی 10 درصد سهمیه سوخت 600 تومانی هم به بخش حمل و نقل نمی رسد و توسط جایگاه داران به صورت آزاد به فروش می رود.
سوختی که در کشور به سمت قاچاق و عرضه خارج از شبکه می رود، همه از محل سهمیه سوخت 600 تومانی است. در جلسه کمیته پایش پیشنهاد دادیم که سهمیه سوخت 600 تومانی را به کارت سوخت دارندگان ناوگان سنجاق کنند تا زمانی که سهمیه راننده به اتمام رسید بتواند از آن استفاده کند. هیچ فسادی هم در آن اتفاق نمی افتاد.
وی در آخر گفت: خیلی صریح بگویم که سهمیه سوخت 600 تومانی که شرکت نفت اختیار آن را به جایگاهدارن داده است، تنها ابزاری برای ایجاد درآمد جایگاه ها است. بعضی از جایگاه داران به بهانه های مختلف این سوخت را به دست رانندگان نمی رسانند و با نرخ بسیار بالاتر به ماشین های خارجی می فروشند. برخی نیز با نرخ 2 هزار تومان به دست ناوگان می رسانند.
ما با اصل موضوع مشکلی نداریم. منتهی باید این سهمیه به کارت سوخت ناوگان سنجاق شود. زیرا سهمیه سوخت 600 تومانی که در اختیار جایگاهداران است یک فساد گسترده ای را در حوزه توزیع سوخت ایجاد کرده است.
