به گزارش پارس نیوز؛ دستورالعمل مالیات بر خانه‌های خالی از سال ۹۹ کلید خورد و در مطابق آخرین اعلام‌ها و گفته‌های سازمان امور مالیاتی، نحوه محاسبه مالیات واحدهای مسکونی خالی با اجرای حکم ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم اصلاحی به موجب قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۵ آذر ۹۹ در نامه شماره ۲۰۰/۱۴۰۰/۵۱۷ مورخ ۱۴۰۰/۰۷/۰۶ توسط رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور ابلاغ شد.
بخش‌هایی از این دستورالعمل به شرح زیر بود:
۱. این دستورالعمل در ۱۵ بند تنظیم شده که بر اساس آن، ملاک احراز شرایط خالی بودن واحد مسکونی، واقع شدن در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر و همچنین اطلاعات دریافتی از سامانه املاک و اسکان است.
۲. در این دستورالعمل، اگر واحد مسکونی در ۱۲۰ روز ابتدایی یا انتهایی سال خالی از سکنه ولی در سایر ایام سال دارای کاربر باشد، مشمول این مالیات نخواهد شد.
۳. مالیات خانه‌های خالی شراکتی به نسبت سهم هر شریک، جداگانه محاسبه و ابلاغ می‌شود.
۴. مبنای محاسبه نرخ مالیاتی خانه‌های خالی بر اساس «جدول املاک مشابه» که سازمان امور مالیاتی هر سال تدوین می‌کند، خواهد بود.
۵. مأخذ محاسبه مالیات واحدهای خالی از سکنه، ماده ۵۳ قانون مالیات‌های مستقیم است که پس از کسر ۲۵ درصد هزینه استهلاک واحد مسکونی، برآورد خواهد شد.
۶. نرخ‌های ۱۲ و ۱۸ برابر برای سال‌های دوم و سوم خالی از سکنه بودن، صرفاً در صورت توالی خالی بودن مسکن است و اگر در فاصله بین سال‌ها، واحد مسکونی پُر شود، در صورت خالی شدن در سال‌های بعد، مجدداً به نرخ سال نخست محاسبه خواهد شد.
۷. مالکان بیش از ۵ خانه خالی بدون احتساب متراژ (مالک بیش از ۳۰ دانگ مسکن خالی باشد)، مشمول دو برابری نرخ‌های مذکور است.
۸. مهلت ارسال برگه‌های مالیاتی خانه‌های خالی در سال ۱۴۰۰، پایان تیر ماه سال بعد خواهد بود. اوراق مذکور هم در سامانه مؤدیان مالیاتی قابل دسترسی است و هم برای مالکان این واحدها، به صورت پیامک ارسال خواهد شد.
۹. جریمه مالیاتی خانه‌های خالی در شهرهای زیر ۱۰۰ هزار نفر، معادل ۲۰ درصد مالیات مذکور در ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم است.
۱۰. امکان اعتراض به مالیات‌های متعلقه طبق قانون مالیات‌های مستقیم وجود دارد.
۱۱. در صورت عدم پرداخت مالیات خانه‌های خالی، جریمه در نظر گرفته شده همراه با اصل مالیات در زمان انتقال سند ملک مورد نظر، از مالک اخذ می‌شود.
با ابلاغ این دستورالعمل اما برخی صاحبان ملک‌های کوچک در شهرستان‌ها اظهار نگرانی کردند و خواستار معاف از این نوع مالیات شدند. در حالی که طرح مالیات بر خانه های خالی از ابتدای امر مختص ملک های کوچک در شهرستان‌ها نبوده و در واقع خانه‌های خالی شهرهای کوچک و روستاها مشمول مالیات نمی‌شوند. همچنین، مالک دو واحد مسکونی در شهر محل سکونت خود، مالک بیش از دو واحد مسکونی و اگر یک یا چند واحد بیش از ۱۲۰ روز خالی باشد، جز مشمولان این نوع مالیات هستند اما مالک دو واحد مسکونی؛ یکی در شهر محل سکونت و یکی در شهر یا روستایی دیگر از این مالیات معاف هستند.
علاوه براین، خانه‌های واقع در شهرهای کمتر از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و روستاها مشمول مالیات نخواهد شد اما باید در سامانه ثبت شوند.
از سوی دیگر، میزان مالیات برای خانه‌های خالی اشخاص حقیقی در سال‌های اول، دوم و سوم به ترتیب ۶، ۱۲ و ۱۸ برابر است و جرائم مالیاتی برای خانه‌های خالی اشخاص حقوقی و دستگاه‌های دولتی دو برابر مالیات اشخاص حقیقی است؛ به گونه‌ای مالیات این افراد در سال‌های اول، دوم و سوم به تربیت معادل ۱۲، ۲۴ و ۳۶ برابر ارزش اجاره واحد محاسبه می‌شود.
برای روشن شدن چگونگی محاسبه مالیات خانه‌های خالی بحث را با یک مثال به پایان می‌بریم، به این صورت که اگر یک واحد مسکونی با ودیعه ۵۰ میلیون تومان و اجاره ماهیانه دو میلیون تومان بیش از چهار ماه خالی بماند در سال اول مشمول ۳۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان جریمه می‌شود.
حالا طی آخرین نشست پایه‌های مالیاتی در بخش مسکن، آثار و اولویت‌ها روز سه شنبه ۲۸ دی ماه، با حضور جمعی از استادان و صاحب نظران و فعالان این حوزه در سازمان امور مالیاتی کشور مقرر شد فردیی بیش از ۵ خانه خالی نگه داشته باشد، میزان مالیات فرد دو برابر حساب شود.
در این جلسه همچنین الزامات و مهم‌ترین مسائل مربوط به لزوم به کارگیری ابزارهای مالیاتی به منظور تعادل بخشی به بازار مسکن مورد بررسی قرار گرفت و جهانگیر رحیمی سرپرست دفتر طراحی و تحلیل فرآیندهای مالیاتی در این نشست ضمن اشاره به اینکه مالیات‌های بخش مسکن به طور کلی در دو قانون مالیات‌های مستقیم و بودجه سالانه تقسیم می‌شود، گفت: بر اساس قانون بودجه املاک مسکونی بالاتر از ۱۰ میلیارد تومان مشمول پرداخت مالیات شده‌اند. در زمینه این قانون دو چالش شناسایی و شیوه اخذ مالیات وجود دارد که مسئله شناسایی املاک یک چالش جدی محسوب می‌شود.
وی گفت: موضوع بعدی مالیات بر واحدهای مسکونی خالی است که هم در قانون مالیات‌های مستقیم و هم در قانون بودجه به آن اشاره شده است. نرخ این مالیات نیز به صورت ضریبی از درآمد اجاری ملک و پلکانی در نظر گرفته شده است. علاوه بر این اگر فردی بیش از ۵ خانه خالی نگه داشته باشد، میزان مالیات فرد دو برابر حساب می‌شود.
