شفقنا: مدیر موسسه مطالعات بین المللی چشم انداز ابرار نوین و کارشناس دیپلماسی عمومی و مسائل بین الملل درباره چالش های مهم ایران در آینده می گوید: مهمترین چالش ما در بحث های سیاسی و اقتصادی و امنیتی بحث رفع تحریم ها است. اگر تحریم ها رفع نشود ما در بحث جذب سرمایه گذار خارجی یا صادرات نفتی و غیر نفتی دچار مشکل می شویم به همین جهت تا زمانی که تحریم ها بر علیه جمهوری اسلامی رفع نشده اند نمی توانیم در موضوعات دیگر نیز ورود پیدا کنیم.
برجام قراردادی است که امضا خواهد شد، حال این احتمال وجود دارد که این قرارداد موقت باشد یا به میزانی تحریم ها را رفع کند ولی مشکل ریشه ای حل نخواهد شد.
نخبگان باید بنشینند و بدون دخالت دادن مسائل سیاسی تصمیم گیری کنند. وقتی سیاسی فکر و تحلیل می کنیم موفق به ارائه راهکار درست نخواهیم بود. باید سیاستی ملی و درست انجام شود و تمام آحاد مردم بیایند و نمایندگان آنها بنشینند و انشاا… کشور آباد می شود.
مهمترین مساله رفع تحریم ها است
اگر تحریم ها رفع نشود در بحث جذب سرمایه گذار خارجی یا صادرات نفتی و غیر نفتی دچار مشکل می شویم
دکتر میرقاسم مومنی در گفت وگو با خبرنگار شفقنا آینده درباره مهمترین چالش های سیاست خارجی ایران اظهار داشت: در خصوص چالش های پیش روی دولت و کشور در شرایط حال می توان به چند موضوع مهم اشاره کرد که مهمترین آنها بحث حل پرونده هسته ای و ارتباط با جهان خارج است، چرا که تمام سیاست های داخلی و خارجی در عرصه های اقتصادی و سیاسی و سرمایه گذاری به نوعی به مسائل پرونده هسته ای و تحریم ها مربوط می شود. مهمترین مساله رفع تحریم ها است. مهمترین چالش ما در بحث های سیاسی و اقتصادی و امنیتی بحث رفع تحریم ها است.
اگر تحریم ها رفع نشود ما در بحث جذب سرمایه گذار خارجی یا صادرات نفتی و غیر نفتی دچار مشکل می شویم به همین جهت تا زمانی که تحریم ها بر علیه جمهوری اسلامی رفع نشده اند نمی توانیم در موضوعات دیگر نیز ورود پیدا کنیم.
ما نمی توانیم در قبال صادرات از ارزهای لازم استفاده کنیم
وی افزود: مساله دوم چالش های مالی است و این هم به تحریم ها بستگی دارد و ما نمی توانیم در قبال صادرات از ارز های لازم استفاده کنیم یا برای نیاز های داخلی هزینه کنیم حتی بخاطر عدم پرداخت حق آبونمان کشور در سازمان ملل درمانده شده بودیم که اخیرا این مشکل با پرداخت بدهی کره جنوبی به ایران که از طرف ایران به سازمان ملل پرداخت شد این حق رای به ایران برگشت. ایران تا این درجه حتی به منابع مالی خود در خارج دسترسی ندارد. همین مورد منوط به مذاکرات برجام شده است.
جامعه جهانی خواسته و ناخواسته و به دلیل برخی سیاست های غلطی که ما در داخل کشور داشتیم و بخاطر فشار ها و سیاست های هوشمند دشمنان ما از جمله اسرائیل و آمریکا، ایران وارد تقابلی بین المللی شده است. غرب با استفاده از نفوذ خود این مساله را به موضوعی بین المللی تبدیل کرده است و ما را مقابل جهان خارج قرار داده است یعنی ما با سازمان ملل و و با شورای امنیت و کشورهای ذی نفوذ دنیا وارد تقابل شده ایم و این برای ما هزینه ایجاد کرده است.
قیمت برخی کالا ها در عرض چند سال چهل و یا پنجاه برابر شده اند
در تاریخ چهل ساله جمهوری اسلامی هیچ گاه دیده نشده است که کارمندان دادگستری اعتصاب کنند
بحرانی بودن وضع معیشتی مردم
۹۰ درصد اعتراضاتی که هست معیشتی است نه سیاسی
به دلیل تحریم ها مواد اولیه در کارخانجات وجود ندارد
بار افزایش مالیات بر دوش مردم خواهد بود
در سال آینده ما در قدم اول به آشتی با دنیا نیاز داریم
وی تصریح کرد: مشکل بعدی ما در جمهوری اسلامی به نوعی به مسائل سیاست خارجی ما بر می گردد. بحث تورم مطرح است و قیمت برخی کالا ها در عرض چند سال چهل و یا پنجاه برابر شده اند. در تاریخ چهل ساله جمهوری اسلامی هیچ گاه دیده نشده است که کارمندان دادگستری اعتصاب کنند، ولی ما امسال شاهد این بودیم. این نشانه بحرانی بودن وضع معیشتی مردم است.
۹۰ درصد اعتراضاتی که هست معیشتی است نه سیاسی. حقوق کارمند کفاف هزینه اجازه و زندگی او را نمی دهد و این به دلیل بالا بودن تورم است. در حقیقت سیاست خارجی ایران و اختلافات ما با سایر کشور ها به طور مستقیم بر اقتصاد کشور تاثیر گذاشته است.
به دلیل تحریم ها مواد اولیه در کارخانجات وجود ندارد. در صورت تولید نمی توانیم صادرات داشته باشیم. واحد های تولیدی با حداقل ظرفیت خود کار می کنند. به دلیل عدم تولید و صادرات اشتغال نیز از بین می رود و کارخانجات نیرو های خود را تعدیل می کنند.
در این شرایط قشر بیکار در جامعه زیاد می شود، موضوع بعدی افزایش مالیات ها است. بار افزایش مالیات بر دوش مردم خواهد بود. به عقیده من در سال آینده ما در قدم اول به آشتی با دنیا نیاز داریم.
مشکلات کشور تشدید خواهد شد
وقتی با چین و روسیه قرارداد بسته ایم در کنار آن آمریکا و اسرائیل بسیار بیشتر از ما با این کشورها رابطه دارند
ما در رقابت اقتصاد سیاسی نمی توانیم از ارتباط با روسیه و چین هم سود ببریم
روسیه و چین هرگز به نفع ما ارتباط خود را با اسرائیل و آمریکا قطع نخواهند کرد
مومنی ادامه داد: در هر کشوری مهمترین مساله امنیت ملی و منافع ملی آن کشور است، اگر در شرایط فعلی منافع ملی کشور و نظام را در اولویت قرار ندهیم و به نوعی مسائلی را که به نظام ضربه وارد می کند شناسایی نکنیم مشکلات کشور تشدید خواهد شد. زیرا دشمنان ایران هم پول و قدرت دارند و هم دارای نفوذ بین المللی هستند و هم مورد حمایت کشور های بزرگ هستند.
وقتی با چین و روسیه قرارداد بسته ایم باید نگاه کنیم که در کنار آن آمریکا و اسرائیل بسیار بیشتر از ما با این کشور ها رابطه دارند و صادرات و واردات دارند. کشور هایی که با آنها قرارداد بسته ایم با دشمنان ما در ارتباط هستند. در واقع ما در رقابت اقتصاد سیاسی نمی توانیم از ارتباط با این کشور ها سود ببریم. روسیه و چین هرگز به نفع ما ارتباط خود با اسرائیل و آمریکا را قطع نخواهند کرد.
از نظر سیاسی بین این قدرت ها بده بستان های مالی و امنیتی ویژه ای برقرار است که برای هر دو کشور تعهدآور است. از این رو مهمترین بحث ما برجام و رفع تحریم ها است. بحث اشتغال ما و بحث تورمی ما و ارزش اسکناس و ریال ما است و باید این کار ها انجام شود.
مدیران آشنا به کار و متخصص و متعهد در این مرحله بسیار اهمیت دارند
نباید پست ها را تقسیم کرد
بسیاری از مدیران ما امروز به دلیل عدم اشراف بر موضوع و نداشتن تخصص سوژه خنده فضای رسانه شده اند
امروز کشور در تحریم است و باید افرادی کار آزموده را به صحنه آورد
این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه مساله دیگر استفاده از مدیران کاردان و توانمند است گفت: اگر مجموعه ای مدیر خوبی داشته باشد پیشرفت می کند. اگر پدر یک خانواده مرد عاقلی باشد این خانواده می تواند رشد و توسعه پیدا کند و در غیر این صورت خانواده متلاشی می شود. مساله مدیران بسیار مهم است، مدیران آشنا به کار و متخصص و متعهد در این مرحله بسیار اهمیت دارند باید دید هر سازمانی به چه نوع مدیری احتیاج دارد.
نباید پست ها را تقسیم کرد. بسیاری از مدیران ما امروز به دلیل عدم اشراف بر موضوع و نداشتن تخصص سوژه خنده فضای رسانه شده اند، این وضعیت به کشور ضربه می زند. امروز کشور در تحریم است و باید افرادی کار آزموده را به صحنه آورد. مدیران ضعیف کشور را به عقب می برند و چوب این عقبگرد را مردم و نظام می خورند.
منافع ملی و مصالح ملی را در اولویت قرار بدهیم
زمانی که مردم با دل و جان به صحنه نیامده اند ما به مشکل برخورده ایم
تا زمانی که امضاهای طلایی و رانت و سفارش ویژه داشته باشیم نمی توان کشور را مدیریت کرد
مومنی در پاسخ به این سوال که آیا جمهوری اسلامی در سیاست خارجی خود به یک چرخش یا بازنگری نیاز دارد؟ اظهار داشت: راهکار ساده است باید اولویت بندی کرد و منافع ملی و مصالح ملی را در اولویت قرار بدهیم. بنیانگذار جمهوری اسلامی فرموده است که تا ملت پشت نظام باشد نباید از هیچ چیزی ترسید. بین حاکمیت و مردم ارتباط برقرار است.
۸ سال دفاع مقدس چگونه طی شد؟! ما با خیل عظیمی از بسیجیان و پاسداران و ارتشیان و جوانان رفتیم و دفاع کردیم. زمانی که نتوانیم مردم را مدیریت کنیم و مردم با دل و جان به صحنه نیامده اند ما به مشکل برخورده ایم.
این ها صحبت ها و پیش بینی های حضرت امام است. تاکید مقام معظم رهبری همواره بر حمایت های مردمی بوده است. از این رو اولین مساله اولویت بندی است.
ما در برجام و پرونده هسته ای به دنبال چه هستیم و نتیجه به کجا می رسد؟ میلیارد ها دلار برای احداث نیروگاه بوشهر هزینه شد آیا بعد از این همه سال این مجموعه می تواند درصد قابل توجهی از برق کشور را تامین کند؟ اگر ما بر انرژی خورشیدی سرمایه گذاری کرده بودیم امروز چقدر تولید برق داشتیم؟ اگر به دنبال ادامه سیاست های منطقه ای کشور هستیم آیا توانسته ایم از آسیب ها پیشگیری کنیم؟ این موارد قابل بررسی کارشناسی است. ایران در خصوص سیاست های تبلیغاتی کشور چقدر موفق عمل کرده است؟ این کار ها قابل بررسی است.
تا زمانی که امضاهای طلایی و رانت و سفارش ویژه داشته باشیم نمی توان کشور را مدیریت کرد. باید در بحث مدیریت دقت کرد و افراد متخصص و متعهدی را وارد سیستم کرد و با دنیا معامله کرد تا بتوانیم نظام را حفظ کنیم.
برجام قراردادی است که امضا خواهد شد اما مشکل ریشه ای حل نخواهد شد
نباید فکر کنیم فردای روزی که آقای باقری کنی برجام را امضا می کند همه چیز در کشور ما گل و بلبل می شود
سرمایه گذاری در ایران جذابیتی برای سرمایه گذاران خارجی ندارد
وی در مورد اینکه پیش بینی شما از آینده چیست آیا راهکار های ارائه شده محقق خواهند شد؟ تصریح کرد: بحث ما برجام است. برجام قراردادی است که امضا خواهد شد. حال این احتمال وجود دارد که این قرارداد موقت باشد یا به میزانی تحریم ها را رفع کند ولی مشکل ریشه ای حل نخواهد شد.
حتی این احتمال وجود دارد که ما جلساتی با آمریکا داشته باشیم ولی این مشکلات به صورت ریشه ای حل نخواهد شد. نباید فکر کنیم فردای روزی که آقای باقری کنی برجام را امضا می کند همه چیز در کشور ما گل و بلبل می شود. نه؛ چون اولا اقتصاد ایران به دلیل تحریم ها طی سال های اخیر به شدت ضعیف شده است.
مساله پتروشیمی و حوزه نفت و گاز کشور از جمله چاه های نفتی ایران نیاز به سرمایه گذاری خارجی دارد. دوم این که قوانین جاری کشور نمی تواند سرمایه گذار خارجی جذب کند.
خبری آمد که برای سرمایه گذاران خارجی اقامت های پنج ساله صادر می شود ولی هیچ کسی نیامد و از این فرصت استفاده نشد. چون سرمایه گذاری در ایران هیچ جذابیتی برای سرمایه گذاران خارجی ندارد.
امروز ایرانیان از کشور خود مهاجرت می کنند
سال ها است در مورد واردات ماشین در پیچ و خم تصویب قانون و ممنوعیت های قانونی هستیم
مومنی ادامه داد: امروز ایرانیان از کشور خود مهاجرت می کنند فقط در یکی دو دهه گذشته آمار بالایی از ایرانیان به ترکیه و امارات رفته و در این کشور ها مسکن خریده اند چون در داخل کشور امنیت اقتصادی احساس نمی کنند. به دلیل تحریم ها نه می توانند سرمایه گذاری کنند و نه قادر به تولید هستند.
کسانی که می خواهند در داخل کشور فعالیت تولیدی و اقتصادی داشته باشند باید از هفت خوان رستم بگذرند از این رو عطای کار را به لقایش می بخشند و حداقل به کشور های همسایه از جمله به ارمنستان و گرجستان و ترکیه و امارات می روند و سرمایه گذاری می کنند و در ضمن آن از امکانات به روز استفاده می کنند.
کمترین چیز این است که کسی پول دارد و می خواهد ماشین دلخواهش را بخرد و سوار آن بشود. ما سال ها است در مورد واردات ماشین در پیچ و خم تصویب قانون و ممنوعیت های قانونی هستیم. ما باید ماشین ایرانی بخریم و باید ماشین ما تولید ملی باشد درحالیکه تمام قطعات و تجهیزات اصلی این ماشین ها خارجی است! این چه جور تولید ملی است؟! در داخل کشور نمی توان با پول حلال و پول کار و پول غیر رانتی زندگی کرد.
وقتی فلفل دلمه ای برگشت می خورد کمر کشاورز می شکند
وقتی تولید کننده نباشد اشتغال از بین می رود
برای اصلاح به یک سلسله تحول های بنیادین و اساسی نیاز دارد
وقتی سیاسی فکر و تحلیل می کنیم موفق به ارائه راهکار درست نخواهیم بود
وی تاکید کرد: درصدی از مهاجرت ها به همین دلیل است از ایران خارج می شوند تا بتوانند حداقل آسایش و رفاه را داشته باشند. مساله بعدی امنیت سرمایه گذار است. یک پرنده در جایی لانه می سازد و تخم می گذارد که امنیت داشته باشد و دست گربه به او نرسد. یک سرمایه گذار پول و عمر خود را می گذارد و باید از هفت خوان رستم بگذرد و در انتها هم امنیت ندارد.
این مساله را از سرمایه گذاران حوزه صنعت و کشاورزی و… سوال کنید. مساله بعدی نبود قوانین ثابت است. قوانین ما ثابت نیستند و مرتبا عوض می شوند و سرمایه گذار و فعال اقتصادی نمی تواند خود را با این قوانین وفق بدهد. قوانین سم و کود چیست؟! وقتی فلفل دلمه ای برگشت می خورد کمر کشاورز می شکند و دیگر نمی تواند پول بانک را بدهد و بانک زمین و مزرعه را مصادره می کند و می فروشد و یک کشاورز و یک تولید کننده به راحتی به بدهکاری بانکی و به زندانی تبدیل می شود. ما بخش تولید و تولید کننده را از بین می بریم. این مسائل عمدا یا سهوا کمر تولید کننده را می شکنند.
وقتی تولید کننده نباشد اشتغال از بین می رود و وقتی اشتغال نداریم بیکاری آمار فساد و و جرم و جنایت را بالا می برد. این موارد زنجیره وار به هم وابسته است و برای اصلاح به یک سلسله تحول های بنیادین و اساسی نیاز دارد. نخبگان باید بنشینند و بدون دخالت دادن مسائل سیاسی تصمیم گیری کنند. وقتی سیاسی فکر و تحلیل می کنیم موفق به ارائه راهکار درست نخواهیم بود. باید سیاستی ملی و درست انجام شود و تمام آحاد مردم بیایند و نمایندگان آنها بنشینند و انشاا… کشور آباد می شود.
