فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت در برنامه ثریا به سوالات زیر در خصوص نقشه راه صنعت خودرو پاسخ داد:
در خصوص ترکیب سهامداری در صنعت خودرو توضیح دهید.
فاطمی امین: اشتباه بزرگی که در صنعت خودرو اتفاق افتاده سهام چرخه ای یا خودسهامداری است. اکنون شرکت هایی سهامدار سایپا هستند که خود سایپا مالک آنها است. این امر چند خطا ایجاد می کند. زمانی سایپا درآمدش خوب بوده منابعی برده و سهام خود را خریده است الان ارزش بازار سایپا حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان است که ۴۰ درصد آن خودسهامداری است و حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان می شود.
این امر باعث شده منابعی که باید برای تولید بیاید به سهامداری رفته و خودروساز نقدینگی ندارد پس وام می گیرد، هزینه ها بالا می رود و باعث می شود خودرو گران شود.
یکی از ۹ پروژه ما در حوزه خودرو، اصلاح ساختار سهامداری و مالکیتی ایران خودرو و سایپا است.
فاطمی امین: وقتی نظام قیمت گذاری داریم که به کیفیت توجه ای نمی شود همه زیان می کنند و فقط یک رانتی ایجاد می شود. اقدامات مهمی در وزارت صمت طی ۵ ماه گذشته انجام داده ایم. اگر صنعت خودرو را اصلاح کنیم همه ( تولیدکننده، مصرف ننده و قطعه ساز) سود می برند.
با توجه به مسائل خودرو اهدافی را تعیین کردیم. در سال ۱۴۰۱ باید ۱۵ درصد قیمت تمام شده خودرو پایین بیاید. اکنون دو قیمت بازار و قیمت خودروساز داریم. قیمت بازار با دلار تغییر می کند به دو دلیل، نخست اینکه تولید خودرو کمتر از تقاضا است و ۵۰۰ هزار دستگاه کسری داریم. دوم اینکه فرصت کافی برای سرمایه گذاری مردم نداریم و ساده ترین کار خرید خودرو است.
قیمت های خودرو واقعی نیستند و تا پایان سال آینده باید ۱۵ درصد قیمت تمام شده پایین بیاید. این کار از طریق روش های مختلف از جمله تامین مالی مناسب، اصلاح ساختار مدیریتی صنعت خودرو و اصلاح رابطه بین قطعه ساز و خودروساز صورت می گیرد.
فاطمی امین: سال آینده یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید می شود. امسال میزان تولید به یک میلیون و صد هزار خودرو می رسد. ظرفیت تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه وجود دارد اما برای تولید ۳ میلیون دستگاه در سال ۱۴۰۴ نیاز به سرمایه گذاری داریم.
در سال ۱۴۰۱ ساختار صنعت خودرو باید اصلاح شود. تولید افزایش می یابد و نگرانیم در نیمه دوم سال آینده حتی با کمبود تقاضا مواجه شویم.
برنامه ریزی شده در سال ۱۴۰۲ خودروی ۲ ستاره نداشته باشیم در ۱۴۰۴ فقط خودروی ۴ و ۵ ستاره داشته باشیم.
یکی از کارهای مهم اصلاح ساختار بازارهای زنجیره تامین خودرو است.
الان قیمت سازی در بازار خودرو اتفاق می افتد یکی از راه های مقابله با قیمت سازی، احراز اصالت خودرو است که ما آن را شروع کرده ایم و ارتباطی بین پلت فرم ها با بیمه مرکزی برقرار شده تا احراز هویت صورت گیرد.
فاطمی امین: به طور مثال اینکه در ایران خودرو شرکت ساپکو با ۸۰۰ شرکت قطعه ساز باید ارتباط داشته باشد منسوخ شده است و شرکت های بزرگ خودروسازی با چند مجموعه ساز کار می کنند این کار یعنی زنجیره تامین و ۳ فایده دارد. خودرو ساز را از درگیری با ۸۰۰ قطعه ساز آزاد می کند. قیمت و کیفیت قابل کنترل می شود و در طراحی مشارکت و سرمایه گذاری می شود.
فاطمی امین: وضعیت صنعت خودرو نابهنجار است اما ما تصمیم گرفتیم در این صنعت تحولی ایجاد کنیم، می توانستیم فقط ایراد بگیریم اما این صنعت ظرفیت بالایی دارد و قابل اصلاح است.
چرا باید به صنعت خودرو توجه کنیم؟ ما در چشم انداز ۱۴۰۴ باید رتبه اول اقتصادی در منطقه باشیم، صنعت خودرو یکی از ۵ صنعتی است که اگر بتوانیم در آن سرآمد منطقه باشیم ، چشم انداز ۱۴۰۴ قابل تحقق است به همین خاطر باید آن را اصلاح کنیم.
فاطمی امین: ما ناگزیر هستیم برای کاهش قیمت و بهبود کیفیت، تیراژ خودرو را افزایش دهیم. تقاضای خودرو در بازار موجود است چندین میلیون خودروی فرسوده در کشور داریم که باید جایگزین شوند.
به لحاظ سرمایه گذاری تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه در سال ظرفیت داریم. در سال ۱۴۰۱ ساختار صنعت خودرو اصلاح و سودآور می شود و این صنعت برای سرمایه گذاری هایی که باید اتفاق بیفتد تا به تولید ۳ میلیون دستگاه برسیم آماده خواهد شد.
قبول دارم که قیمت خودرو بالاست اما قیمت نسبی خودرو و درآمد هم متناسب نیست. طبق برنامه رشد ۸ درصدی اقتصادی، درآمد سرانه افراد ارتقا پیدا می کند و متناسب با قیمت خودرو می شود.
در تعاملات بین المللی منتظر نتیجه مذاکرات نیستیم و تحریم ها مانع ما نمی توانند بشوند و قابل خنثی سازی هستند.
فاطمی امین: یک سری از خودروها الان با قیمت تمام شده عرضه می شوند بعضی از خودروها زیر قیمت تمام شده در حال عرضه هستند. ما برنامه ریزی که کردیم و شرایطی را فراهم می کنیم که خودروسازان در سال آینده قیمت تمام شده را ۱۵ درصد کاهش دهند البته این با احتساب قیمت ثابت است.
سال آینده هر چقدر تورم وجود داشته باشد خودرو نه تنها بیش از تورم و اندازه تورم افزایش قیمت نخواهد داشت بلکه ۱۵ درصد زیر تورم افزایش دارد و حتی در برخی از خودروها این افزایش قیمت، کمتر هم می شود.
به طور مثال خودرویی که الان ۲۰۰ میلیون تومان قیمت دارد سال آینده با تورم ۳۰ درصدی قیمت آن ۲۶۰ میلیون می شود که ما برنامه ریزی کرده ایم قیمت تمام شده ۱۵ درصد کمتر شود یعنی قیمت خودرو با تورم ۳۰ درصدی به ۲۳۰ میلیون تومان و حتی کمتر می رسد.
