گرچه در یک سال و نیم اخیر بازارسرمایه تحتتاثیر عوامل اثرگذار بیرونی با بحران مواجه بوده اما طی این مدت چندینبار خیز صعود و بازگشت به مدار تعادلی را به رخ سهامداران کشیده است، بهطوریکه نماگر بازار در روزهای نوسانی آذرماه که تا کانال ۲/ ۱میلیون واحد ریخت، سرانجام توانست کانال ۴/ ۱ میلیون واحد را پس بگیرد؛ روندی که میتوانست در صورت تداوم تا کانال ۵/ ۱میلیون واحد نیز پیشروی کند، اما رویارویی بازار با چند عامل مهم و اثرگذار تداوم روند تعادلی را با اختلال مواجه کرد، بهطوریکه در هفتههای اخیر شاخص چیزی جز شکست مقاومتهای جدی برای عرضه نداشته است. ازدسترفتن این مقاومتها در حالی آینه تمامقد معاملات بورسی است که از بعد روانی تنها یک شکست دیگر کافی است تا سهامداران بیشتری را از این بازار بیرمق فراری دهد. این در حالی است که یکی از مصائب فعلی بازار کمبود نقدینگی و نبود تقاضای موثر برای خرید سهام است. گرچه ماههای زیادی است که بازار با کمبودنقدینگی، کاهش تقاضا و حجم معاملات درگیر است اما این شرایط در هفتههای اخیر موج بیشتری از خروج سهامداران را بهدنبال داشته است. خروج پول حقیقی از بازار و رکود عمیقی که با آن مواجه است، آنهم در ماههای پایانی سال از چشمانداز روشنی حکایت نمیکند. در صورتیکه کاهش تقاضای موثر ادامه یابد تداوم این روند میتواند بازار را با چالشهای بیشتری مواجه کند. معمولا بازارهای سرمایهگذاری بعد از عبور از شرایط صعودی درگیر رکود میشوند. از آنجا که بورس نیز بهطور غیرعادی از بهمن۹۸ صعودهای هیجانی را پشتسر گذاشت، معاملات این بازار هماکنون در رکودی عمیق فرو رفته است. با این اوصاف این شرایط نمیتواند ماندگار باشد. بهرغم اوضاع منفی که بازارسهام گرفتار آن است برخی تحرکات در خارج از بازار میتواند وضعیت متفاوتی را در ماههای آینده بهوجود آورد. عملکرد مطلوب ۹ماهه بسیاری از شرکتها، افزایش قیمتهای جهانی و ارزندهبودن قیمت سهام نشان میدهد مشکل اصلی از درون بازار نیست. بیش از یک سال است که بازار تحتتاثیر اخبار بینالمللی و نوسانات قیمت دلار، تغییر مسیر میدهد. بدیهی است که با مشخصشدن برخی موضوعات سیاسی تغییراتی را در روند معاملات بازار سهام شاهد باشیم. هرچه سرانجام عوامل سرنوشتساز سریعتر مشخص شود احتمال رشد تعداد خریداران سهام نیز افزایش مییابد. شرایطی که بهنظر میرسد بتواند از سرخی تابلوی معاملاتی بورس بکاهد.