آئین نامه دولت سیزدهم با طراحی مدل پلکانی برای تعیین تعرفه برق تلاش کرده است عموم مشترکان که بر اساس الگو از برق استفاده میکنند، همچنان از تعرفه یارانهای برق برخوردار بوده، مشمول افزایش تعرفه نشوند و در عین حال برای مدیریت مصرف خود در چارچوب الگوی مصرف پیش بینی شده تلاش کنند.
بنا بر آمارها بیش از۸۰ درصد مشترکان برق کشور در مناطق عادی و سایرمشترکان در مناطق گرمسیر به سر میبرند و متناسب با نیازهای متعارف مشترکان هر منطقه، الگوی مصرف برق آنها پیش بینی شده است. طبق الگوی ارائه شده برای ماههای غیرگرم سال ۲۰۰ کیلووات ساعت و برای ماههای گرم از ۳۰۰ تا ۳ هزار کیلووات ساعت متفاوت است. بنابراین در چارچوب الگوی مصرف برق هر منطقه، تعرفه مشترکان همچنان یارانهای محاسبه می شود که میانگین قیمت یارانهای ۹۶ تومان به ازاء هر کیلووات ساعت مصرف و نزدیک به یک سوم هزینه تامین برق برای دولت است.
این در حالی است که در مصارف بالاتر از الگو، مشترکان به ازاء هر کیلووات ساعت مصرف مازاد، مشمول پرداخت تعرفههای غیریارانه ای برق بر مبنای هزینه تامین برق خواهند بود. آئین نامه هیات وزیران در این رابطه ضریبهای ۱.۵ برابر، ۲.۵ برابر و ۳.۵ برابر هزینه تامین برق را برای پلکانهای بالای الگوی مصرف در نظر گرفته است.
به عبارت دیگر در صورتی که مصرف برق مشترکان به ۱.۵ برابر الگو برسد، هر کیلووات ساعت مصرف مازاد بر الگو معادل ۱.۵ برابر هزینه تامین برق یعنی ۲۵۰ تومان، محاسبه شده که حاصل آن ۳۷۵ تومان خواهد بود، در صورتی که به دو برابر برسد، معادل ۲.۵ برابر یعنی تومان ۶۲۵ و چنانچه به بیش از دو برابر الگو برسد، معادل ۳.۵ برابر هزینه تامین برق و به عبارتی ۸۷۵ تومان محاسبه خواهد شد.
تامل در مصوبه برقی دولت و تدابیر اتخاذ شده برای تشویق مشترکان به مصرف متعارف، حاکی از آن است که اساساً درآمدزایی در کانون توجه دولت نبوده و «مدیریت مصرف» برق خانگی که ۳۵ درصد برق تولیدی کشور را شامل میشود، در اولویت و سرلوحه کار قرار داشته است، از سوی دیگر بنا بر آمارها بیشتر مشترکان دارای مصرف بالاتر از الگو، در مرزهای پرمصرفی قرار دارند و با اندکی توجه میتوانند مصرف برق خود را به زیر الگو کاهش داده و مشمول هیچ گونه افزایش قیمتی نشوند.
بر همین اساس نیز در بندهای متعدد سیاستهای تشویقی پیش بینی شده است، از جمله اختصاص پاداش به کاهش مصرف، آنهم معادل هزینه تامین برق و افزایش آن به دو برابر در ساعت اوج مصرف و یا اختصاص برق رایگان به آن دسته از مشترکان تحت پوشش نهادهای حمایتی که بتوانند مصرف خود را در سقف ۵۰ درصد الگو مدیریت کنند.
اما این تمام ماجرا نیست، چرا که در مصوبه دولت پیش بینی ۵ درصد تخفیف بر کل صورتحساب مشترکان نیز پیش بینی شده و در این باره آمده است: «با هدف اطلاع مشترکان از میزان مصرف و ایجاد زمینه اصلاح مصرف برق، ساز و کار لازم به نحوی طراحی و اجرا گردد که مشترکان، امکان پیش بینی و انتخاب پله مصرفی خود را داشته باشند. وزارت نیرو مجاز است برای مشترکانی که سطح مصرف انتخابی خود را مراعات کنند، ۵ درصد تشویق اعمال کند.»
در ساز و کارهای طراحی شده در این باره پیش بینی شده است: چنانچه مشترکان پیش از آغاز ماه، پله مصرف خود را انتخاب کرده و مصرف خود را در چارچوب پله انتخاب شده مدیریت کنند"، و انتخاب پله مصرفی کمتر از مصرف دوره مشابه وی در سال قبل باشد»، از امتیاز تخفیف ۵ درصدی بر روی کل صورتحساب قبض بهره مند شوند.
سامانه و یا برنامه کاربردی برق من، راههای انتخاب پله مصرف مشترکان هستند. مشترکان برق با ورود به سامانه برق من میتوانند گزینه «انتخاب پله مصرف» را برگزیده و پله مصرفشان را انتخاب کنند، در این رابطه مشترک میتواند با مراجعه به گزینه قبض، جزییات قبض الکترونیک دوره قبل خود را مطالعه کرده و بر مبنای آن نسبت به انتخاب پله دوره آتی خود تصمیم گیری کند.
این امکانات در نسخه موبایلی برق من نیز به راحتی در دسترس بوده و مشترکان با نصب آن از فروشگاههای معتبر اینترنتی میتوانند به بخش خدمات اپلیکیشن مراجعه و پله مصرفشان را انتخاب کنند.
بر این اساس مشترکان میتوانند با انتخاب پلههای مصرف برق که در هر پله، به میزان ۱۰۰ کیلووات ساعت بالا میرود، مصرفشان را پیش بینی کرده و با مدیریت آن از ۵ درصد تخفیف بهره مند شوند.