به گزارش روز چهارشنبه ایرنا به نقل از پایگاه خبری اکسیوس، افشای یادداشت های بدست آمده از یک جلسه "اتاق وضعیت" (اتاق مرکز مدیریت) کاخ سفید یک روز پیش از سقوط کابل، نشانگر عدم آمادگی دولت «جو بایدن» رئیس جمهوری ایالات متحده برای تخلیه اتباع افغان است که به آمریکا در جنگ ۲۰ ساله این کشور علیه طالبان کمک کرده بودند.
براساس اسناد بدست آمده از این نشست، ساعاتی پیش از آنکه طالبان کنترل پایتخت افغانستان را در ۱۵ اوت ۲۰۲۱میلادی(۲۴ مرداد) به دست بگیرند، مقامات ارشد دولت بایدن هنوز در حال بحث و بررسی اقدامات اولیه مربوط به تخلیه غیرنظامیان بودند. درحالیکه بسیاری از افراد خارج از دولت بایدن نومید از اقدامات نا بهنگام وی با وجود برگزاری نشست های مختلف بودند، افراد نزدیک به رئیس جمهوری وی را درگیر بروکراسی می دیدند.
در بخش از این اسناد افشا شده مشخص است که مقامات در روزهای پایانی حضورشان در افغانستان تصمیم گرفته بودند که باید به کارمندان محلی افغان اطلاع دهند تا در صورت تمایل می توانند برای خروج و مهاجرت به آمریکا ثبت نام کنند.
بایدن که مصمم بود تا به حضور کشورش در طولانی ترین جنگ خارجی پایان دهد، آوریل (فروردین) گذشته برنامه های خود را برای خروج تمام نیروهای آمریکایی از افغانستان تا ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۱ (۲۰ شهریور) اعلام کرد. هرچند پیش از روی کار آمدن بایدن، «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری پیشین آمریکا توافقی را برای خروج ایالات متحده تا ماه می ۲۰۲۱ (اردیبهشت) قطعی کرده بود.
اما همین خروج پر هرج و مرج آمریکا از افغانستان و مرگ چندین افغان به دلیل استفاده از تجهیزات نظامی برای خروج و انفجار انتحاری که منجر به کشته شدن ۱۳ نظامی آمریکایی و تعداد زیادی از افغان ها در بیرون دروازه های فرودگاه شد، به شدت در کاهش محبوبیت بایدن تاثیرگذار بود و دیگر هم جبران نشد.
گزارش ها حاکی از آن است که همچنان هزاران افغان در جهنم بوروکراسی گیر افتاده اند و بیم آن دارند در نهایت اسیر طالبانی شوند که سالها با آنها جنگیده اند.
در این میان گفته می شود اواخر این ماه، کنگره اعضای یک کمیسیون دو حزبی ۱۲ نفره را معرفی خواهد کرد که جنگ افغانستان را بررسی کرده و گزارشی مشابه کمیسیون ۱۱ سپتامبر (کمیسیونی که در نوامبر ۲۰۰۲ برای بررسی شرایط حملات ۱۱ سپتامبر و آمادگی دولت برای پاسخ به این حملات ایجاد شد) صادر خواهد کرد.
نشست مذکور که یادداشت های بدست آمده از آن افشا شده، در ساعت ۳:۳۰ تا ۴:۳۰ بعد از ظهر روز ۱۴ اوت (۲۳ مرداد) به وقت واشنگتن برگزار شده و در حالی خروج نیروهای آمریکایی و افغان را در دست بررسی قرار می داده است که در آن لحظه جنگجویان طالبان در حال ورود به کابل بودند.
این جلسه به ریاست «لیز شروود راندال» یکی از مقامات شورای امنیت ملی برگزار شد و مقامات ارشد چندین سازمان از جمله «ژنرال جان هایتن» معاون رئیس ستاد مشترک ارتش حضور داشتند.
در نتیجه افشای یادداشت های این نشست، مشخص شده است که دولت بایدن در آخرین لحظه برای چند اقدام حیاتی همچنان در حال تصمیم‌گیری بود، یعنی تنها چند ساعت قبل از سقوط کابل و فرار «اشرف غنی» رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان با هلیکوپتر از کاخ ریاست جمهوری.
«امیلی هورن» سخنگوی شورای امنیت ملی ایالات متحده در واکنش به انتشار این یادداشت ها به اکسیوس گفت: «ما قرار نیست در مورد اسناد فاش شده اظهار نظر کنیم، هرچند یادداشت‌های گزینشی بدست آمده از یک جلسه نمی تواند بازتاب ماه ها اقداماتی باشد که پیش از این نشست در جریان بوده اند».
هورن افزود: «در اوایل تابستان، ما عملیات پناهگاه متحدین را راه اندازی کردیم و با کنگره برای تصویب قانونی آن همکار کردیم که به ما انعطاف بیشتری برای جابجایی سریع شرکای افغان داد. درواقع نتیجه همین برنامه ریزی ها و تلاش های دیگر بود که ما توانستیم تخلیه بیش از ۱۲۰ هزار آمریکایی، شهروندان قانونی، افغان های آسیب پذیر و سایر متحدانمان را تسهیل کنیم».
با این وجود گفته می شود در تابستان گذشته، بسیاری از مشاوران دولت بایدن زنگ خطر را به صدا درآورده بودند، زیرا طالبان پیش از آنکه دولت بایدن تصمیم قطعی خود را بگیرد، مراکز بسیاری از ولایت های افغانستان را در کنترل گرفته بود.
«مت زلر» افسر سابق سیا که در فوریه ۲۰۲۱ (بهمن ۹۹) با مقامات دولتی در مورد محافظت از افغان‌هایی که با آنها کار می‌کردند، همکاری می کرد در این خصوص گفت: «بسیاری در کاخ سفید مدام به من می‌گفتند که بیشترین نگرانی بر سر تخلیه پر هرج و مرج آشفته از افغانستان است. آنها باور نمی کردند که زمین و آسمان افغانستان در حال سقوط است و کنترل همه چیز به دست طالبان افتاده است».
«مارک جیکبسن» معاون نمایندگی ناتو در افغانستان در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، به اکسیوس گفت: «اینکه برنامه‌ریزی، اولویت‌بندی و رسیدگی به سوالات کلیدی هنوز در حال بررسی بود آن هم زمانی که کابل در آستانه سقوط بود، نشانه نبود برنامه‌ریزی بین‌سازمانی است. این امر به ویژه با توجه به تجربه چندین ساله در مورد افغانستان و عملیات هایی که در آنجا انجام می شد، جای تعجب دارد».
