به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، تجارت غیر نفتی ایران با اوراسیا طی نه ماه سال ۱۴۰۰ به میزان ۲.۲ میلیارد دلار با وزن تقریبی ۴.۹ میلیون تن بوده است، از این میزان ۱.۳ میلیارد دلار مربوط به واردات ایران و ۸۷۸ میلیون دلار نیز مربوط به صادرات به اتحادیه اوراسیا است.
طی ۹ ماهه نخست ۱۴۰۰، تراز تجاری ایران با همه کشورهای اوراسیا به جز روسیه مثبت بوده و ارزش تجارت ایران با اتحادیه اوراسیا در نه ماهه ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش حدود ۳۳ درصدی همراه بوده است.
وضعیت تجارت ایران با ۳ عضو از اتحادیه اوراسیا یعنی روسیه، ارمنستان و بلاروس تضعیف شده و با کشورهای قرقیزستان و قزاقستان بهبود یافته است.
تراز تجاری ایران با اتحادیه اوراسیا نیز در ۹ ماهه نخست ۱۴۰۰، دارای کسری و حدود منفی ۴۰۹ میلیون دلار بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، حدود ( ۲۵۶ میلیون دلار ) معادل ۱۶۸ درصد تضعیف شده است.
سهم روسیه از ارزش صادرات و واردات ایران به اوراسیا طی مدت مذکور به ترتیب ۴۹.۳ درصد و ۹۵.۱ درصد است. میزان صادرات و واردات ایران به روسیه در ۹ ماه نخست ۱۴۰۰ نیز به ترتیب حدود ۴۳۳ میلیون دلار و ۱.۲ میلیارد دلار بوده که در مقایسه با ۹ ماه نخست ۱۳۹۹ به ترتیب با افزایش ۲۹ درصدی و حدود ۴۵ درصدی همراه شده و در نهایت، تضعیف ۲۸۵ میلیون دلاری تراز تجاری ایران و روسیه را به همراه داشته است.
به گفته سفیر ایران در روسیه، این کشور حدود ۲۵۰ میلیارد دلار واردات دارد، که ایران در تلاش است، یک چهارم از این میزان را به دست آورد. روسیه به بندر چابهار برای کریدوری خود نیازمند است، که این نیازمندی فرصت چانه زنی اقتصادی ایجاد میکند.
نورانی رییس اتحادیه محصولات کشاورزی گفت: فائو بارها اعلام کرده که ایران علاوه بر تامین مواد غذایی خودش میتواند، غذای کشورهای حوزه خلیج فارس را تامین کند که این امر نشان دهنده پتانسیلهای ایران در تولید است.
به گفته نورانی حال اگر به جای ۸۰۰ میلیارد دلار، در حال صادر کردن یک میلیارد دلار هستیم، علتش مشکلات زیر ساختی است، که در حوزههای حمل و نقل جادهای وجود دارد با در نظر گرفتن این مشکلات نهایت رشدی که می تواند در حوزه تجارت با روسیه اتفاق بیفتد ۱۰ یا ۲۰ درصد است.
رییس اتحادیه محصولات کشاورزی گفت: هم زمان با شش ماه دوم سال در روسیه که سرمای شدید وجود دارد در کشور ما ۱۷ هزار گلخانه موجود است که باید از این پتانسیل برای صادرات محصولات کشاورزی استفاده کنیم، بنابراین ایران توانایی دارد که صادرات خود به روسیه را به ۵ تا ۱۰ میلیارد دلار برساند.
از نظر حجم تجارت، ایران بیشترین تجارت را با روسیه و سپس با ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و بلاروس در اتحادیه اوراسیا دارد.
ارمنستان تنها کشور عضو اتحادیه اوراسیا است که با ایران مرز زمینی دارد و این امر میتواند دسترسی ایران را به بازارهای ۲۰۰ میلیونی اتحادیه اوراسیا هموار کند.
کشورهای ایران و ارمنستان علاوه بر مشارکت در پروژههای مشترک زیر بنایی مانند پروژه خط سوم انتقال برق به ارمنستان، در ۱۰ پروژه با اهمیت اقتصادی و بازرگانی در حال فعالیت و تعمیق ارتباطات هستند. این همکاریها به سرعت در زمینههای کشاورزی، صنایع غذایی، پزشکی و دارویی، ساختمان، صنعت، بانکداری، فناوری اطلاعات، طلا، جواهر، تولید شیشه، نساجی، توریسم و حمل و نقل نیز در حال گسترش است.
امیر عابدی رییس اتاق مشترک ایران و قزاقستان گفت: میزان کل صادرات به قزاقستان طی ۹ ماهه سال ۱۴۰۰ از نظر وزنی ۳۶۰ هزارتن بوده این در حالی بوده که میزان کل واردات برابر ۳۷.۹ میلیون دلار است بنابراین کل تجارت با قزاقستان برابر ۴۷۷.۹ هزارتن و معادل ۱۷۰.۵ میلیون دلار است.
به گفته عابدی محصولات کشاورزی و غذایی، انواع سنگهای معدنی و ساختمانی و وسایل خانگی از مهمترین اقلام صادراتی به قزاقستان هستند.
اقتصاد این کشور تا حد زیادی به بخش کشاورزی متکی است. این کشور از لحاظ منابع زیرزمینی غنی است. قزاقستان صاحب دومین منابع بزرگ دنیا در اورانیوم، کروم، روی و سرب و سومین در منگنز است. در بین گمرکات ایران، بیشترین حجم صادرات کالا به قزاقستان از گمرک امیرآباد انجام می شود.
عمده محصولات صادراتی ایران به قزاقستان شامل محصولات مواد غذایی، کاکائو ، شیرینی، میوه، مرکبات، انگور، گردو ، منسوجات، لباس، کفش، چوب و اشیاء چوبی، پتو، ملحفه و رومیزی، فرآوردههاى گوشت و ماهی، خرما، مبلمان، لوازم آرایشى و بهداشتی می شود و ۸۰ درصد محصولات صادراتی ایران به قزاقستان مربوط به صادرات سیمان است.
سهم قرقیزستان از کل واردات از اوراسیا در ۹ ماهه نخست ۱۴۰۰، حدود ۰.۲ درصد است. تراز تجاری ایران با این کشور نیز طی مدت مذکور ۳۸ میلیون دلار افزایش یافته و به حدود ۶۰ میلیون دلار رسیده است ، از صادرات کالا به این کشور می توانیم به محصولات کشاورزی ایرانی مانند پسته و خرما اشاره کرد.
اقلام وارداتی از این کشور شامل گوشت گوسفندی غیرمنجمد، لوبیا چشم بلبلی، لاشه گوشت، لوبیا سفید، لوبیا چیتی، پنبه، می شود.
اقلام اصلی صادراتی بلاروس به ایران، لاستیک، محصولات چوبی و روزنامه، بلبرینگ است. در مقابل ایران میوه جات تازه و خشک، آجیل، دستگاه های پزشکی و دارو را به بلاروس صادر می کند.
طی ۹ ماهه نخست ۱۴۰۰، حدود ۱۳.۲ میلیون دلار از ارزش صادرات و ۶.۶ میلیون دلار از ارزش واردات ایران از این اتحادیه را به خود اختصاص داده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به ترتیب حدود ۴ درصد کاهش و ۱۲ درصد افزایش داشته است.
در میان کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا در ۹ ماهه نخست ۱۴۰۰ بیشترین حجم تجارت ایران با کشور روسیه و کمترین آن با کشور بلاروس است.
صادرات غیرنفتی ایران به این اتحادیه، حدود ۸۰۶ میلیون دلار بوده که نسبت به ۹ ماهه ۱۳۹۹، به میزان ۲.۳۷ درصد افزایش یافته است که ۶۳ درصد ارزش صادرات کالای غیرنفتی ایران به اوراسیا، به ۳۰ کالای اختصاص داشته است.