خبرگزاری مهر، سرویس بین الملل- حلیمە ملایی: در هفتەهای اخیر ترکیە عملیات جدیدی در شمال عراق موسوم بە چنگال ببر علیە پ ک ک آغاز کردە است. در این عملیات ترکیە با اعزام کماندوهای ویژە نیروی زمینی و هم از راه بمباران هوایی، مقرهای پ ک ک در منطقە قندیل و مرز ترکیە و اقلیم کردستان عراق را بە شدت هدف قرار دادە است.
برای اطلاع بیشتر از جزئیات این حملات خبرنگار مهر با «جبار یاور» دبیرکل سازمان نیروهای پیشمرگه اقلیم کردستان عراق گفتگو کردە است که مشروح آن از نظر می گذرد؛
*حملات ترکیە بە شمال عراق از چە سالی شروع شدە است؟ آیا آمار رسمی از دفعات و خسارات این حملات در دسترس است؟
مسئلە جنگ و بمباران و نفوذ نیروهای ترکیە بە خاک عراق دهها سال است کە اتفاق میافتد. یعنی قبل از سال ۱۹۹۱. پ ک ک بعد از سال ۱۹۸۴ مقر و مواضع خود را بە مناطق کوهستانی مرز عراق و ترکیە یعنی قندیل و مثلث مرزی ایران، ترکیە و عراق منتقل کرد.
در آن سالها توافقی مابین ترکیە و دولت وقت عراق امضا شد و بر اساس آن ترکیە اجازە داشت تا عمق ۱۵ کیلومتری خاک عراق برای تعقیب و جنگ با پ ک ک پیشروی کند؛ اما از آن زمان تاکنون این معضل حل نشدە است. یعنی نزدیک بە ۳۷ سال است کە این حملات از سوی پ ک ک و ارتش ترکیە علیه یکدیگر ادامە دارد و برای هیچکدام از طرفین هم نتیجەای دربر نداشتە است.
ما از سال ۲۰۰۷ تحقیقات در مورد این حملات و خسارتهای آنها را آغاز کردەایم. با جی پی اس کردن منطقە شمال عراق کە هدف حملات و بمباران کشورهای همسایە قرار گرفتە است گزارش خساراتهای این حملات را بە وزارت خارجە عراق اعلام میکنیم چون فقط دولت مرکزی عراق مسئول حفظ و پاسداری از مرزهای آبی، زمینی، هوایی کشور عراق است و ما نمیتوانیم خودسرانە اقدامی انجام بدهیم.
*ترکیە بارها بە شمال عراق حملە کردە است، بە نظر شما چە راهکاری برای توقف این حملات وجود دارد؟
بە نظر من تنها راه حل این مسئلە؛ گفتگوی جدی میان حکومت مرکزی بغداد و اقلیم کردستان عراق با ترکیە و جمهوری اسلامی ایران است. طرفین باید بە توافقی برای چگونگی حل این معضل امنیتی در مرزهای خود برسند چون باید این مرزها از لحاظ امنیتی در وضعیت سفید باشند. نباید خطر و تهدیدی برای طرف مقابل ایجاد شود. ما معتقدیم راه حل این مسئلە از طریق دیپلماسی و گفتگو خواهد بود و همانطور کە گفتم ۳۷ سال جنگ پ ک ک و ترکیە نتیجەای نداشتە است.
از سوی دیگر دولت مرکزی بغداد و اقلیم کردستان عراق بە صورت جدی با گروههای معاند جمهوری اسلامی ایران و ترکیە گفت و گو کنند و با آنها بە توافقی برسند کە حق استفادە از خاک اقلیم کردستان برای تهدید و حملە بە ایران و ترکیە را ندارند. چون استفادە از خاک اقلیم علیە همسایگان علاوە بر اینکە نقض صریح قوانین بین المللی است، امنیت و آرامش اقلیم کردستان عراق را نیز بە مخاطرە میاندازد. اقلیم کردستان عراق نمیخواهد و نمیتواند بخشی از این منازعات باشد.
*چرا دولت مرکزی عراق بە صورت جدی تر بە حملات ترکیە و هلی برن کماندوهای ترکیە در شمال عراق واکنش نشان ندادە است و هیچ اقدام عملی انجام نداد؟
عدم واکنش جدی از سوی بغداد بە حملات و اقدامات ترکیە در شمال عراق بە اوضاع نابسامان حکمرانی و سیاسی عراق بر میگردد. در این برهە زمانی کە عراق گرفتار بحرانهای بزرگ از جملە بحران اقتصادی، گسترش ویروس کرونا و اختلافات شدید میان جریانات سیاسی است و مشکلات این کشور پیچیدە تر از گذشتە شدە است نمیتوان انتظار داشت دولت عراق بتواند کاری برای بازدارندگی ترکیە در مرزهای اقلیم کردستان عراق انجام بدهد. بنابراین فقط بە صدور بیانیە محکومیت حملات اکتفا کردە است.
* اقلیم کردستان عراق برای رفع نگرانی جمهوری اسلامی ایران از استقرار گروههای تروریستی در این منطقه چە اقدامی انجام دادە است؟
واضح است کە ترکیە و ایران برای رفع تهدیدات امنیتی و مبارزە با احزاب معاند و دفع حملات و اقدامات مسلحانە آنها بە بمباران و گلوله باران مقرهای آنها در مرز دست میزنند. اقلیم کردستان عراق بارها با این گروهها گفتگو کردە و بە آنها هشدار دادە است کە حق استفادە از اراضی اقلیم برای حملە بە کشورهای همسایە عراق را ندارند.
اقلیم کردستان بە این احزاب اعلام کردە نباید اقلیم را وارد مناقشات و جنگهای خود با ایران و ترکیە کنند. این کار هم باعث سلب آرامش از ساکنان اقلیم کردستان عراق و هم نقض توافقات سیاسی و امنیتی و همجواری اقلیم با کشورهای همسایە است و هم اینکە باعث از بین رفتن زندگی، باغات، مزارع و دامهای مردم ساکن در آن مناطق میشود. غیرنظامیان در این مناطق مرزی باید بتوانند آسودە زندگی کنند.
بارها اقلیم کردستان عراق بە این گروهها متذکر شدە ما با ایران و ترکیە از طریق دروازەهای تجاری رسمی و غیر رسمی حجم زیادی از مبادلات بازرگانی را انجام میدهیم و نباید با اقدامات مسلحانە شما اقتصاد اقلیم بە خطر بیافتد.
ما دوبارە تاکید میکنیم کە اقلیم کردستان عراق بە هیچ وجە نمیخواهد با ترکیە و ایران در مرزهای مشترکش هیچ گونە معضل امنیتی داشتە باشد یا از خاک اقلیم تهدیدی علیە کشورهای همسایە صورت پذیرد.
حکومت اقلیم کردستان عراق بە گروههای معاند ایران و ترکیە اعلام کردە اقلیم خواهان جنگ و آشوب در مرزها نیست و معتقدیم کە هیچ معضلی با اسلحە حل نخواهد شد و گفت و گو بهترین راه حل است.
*حضور داعش در این مناطق گستردە است؟ آیا خطر بازگشت داعش بە جنوب و غرب عراق وجود دارد؟
بدون شک داعش هنوز خطر بزرگی برای منطقە از مصر تا لیبی و سوریە و افغانستان و عراق و حتی ایران محسوب میشود. داعش برای کل جهان خطرناک است. روز بە روز حملات این گروه تروریستی در مناطق مورد مناقشە عراق بیشتر میشود و حتی در کوههای حمرین، جنوب و غرب کرکوک، قرەچوخ بە صورت آشکارا مقر داعش وجود دارد و این گروه فعالیت تروریستی انجام میدهد. شاید داعش از لحاظ نظامی ضعیف شدە باشد اما هنوز فعالیت گستردە فکری و تبلیغاتی آنها ادامه دارد.
*بعد از پاسخ موشکی ایران بە آمریکا و هدف قرار دادن پایگاه عین الاسد، اخباری مبنی بر اینکە پایگاههای نظامی آمریکا در صورت پافشاری جریانات سیاسی عراق برای خروج از عراق؛ بە خاک اقلیم کردستان عراق منتقل میشود، منتشر شد، صحت و سقم این اخبار را تأیید میکنید؟
برای اطلاع همە و برای چندمین بار اعلام میکنیم کە هیچ کشوری بدون اجازە بغداد و مجوز رسمی و مکتوب دولت مرکزی عراق نمیتواند در اقلیم کردستان عراق، مقر و پایگاه نظامی احداث کند. چون اقلیم کردستان عراق همانند بخشی از عراق فدرال طبق مادە ۱۰۹ و ۱۱۰ قانون اساسی عراق نمیتواند بدون مجوز بغداد قرارداد نظامی و امنیتی و دفاعی با کشوری حتی هم پیمان خود عراق امضا کند و دولت مرکزی عراق مسئول حفظ امنیت مرزها و تمامیت ارضی و مسئول حوزە نظامی و امنیتی کشور است.
تمام شایعاتی کە مبنی بر انتقال پایگاههای نظامی آمریکا از جنوب و غرب عراق بە اقلیم کردستان عراق منتشر شدە است، فقط توهم و تحلیل رسانەها هستند و هیچ حرف رسمی در این بارە مطرح نبودە است. ما دوبارە تاکید میکنیم کە تمام پایگاههای ائتلاف ضد داعش کە در حال حاضر هم در اراضی اقلیم کردستان عراق وجود دارند با مجوز رسمی و رضایت دولت مرکزی عراق احداث شدە اند.