به گزارش خبرنگار مهر، عباس خطیبی دقایقی قبل در برنامه زنده تلویزیونی تهران ۲۰ که امشب ۱۶ بهمن از شبکه ۵ سیما پخش شد گفت: ضرورت توسعه کریدورهای شمال به جنوب و شرق به غرب در کشور احساس می‌شود در سال‌های بعد از احداث راه آهن سراسری، کشور سعی در توسعه کریدورها داشته است که نمونه آن ساخت راه آهن خواف به هرات در راستای توسعه کریدور شرق به غرب بود و حتی امکان اتصال به راه آهن چین را داشت و ما می‌توانستیم احیاگر راه ابریشم ریلی باشیم.
وی با طرح این سوال که آیا در احداث پروژه‌های ریلی اولویت بندی داریم یا خیر گفت: این اولویت بندی ها شکل گرفته و در راستای تأمین اهداف توسعه‌ای کشور است. شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور از سال ۸۴ به بعد که احداث شد به نیابت از وزارت راه توسعه بخش ریلی را در دست گرفته و این حرکت توسعه‌ای را آغاز کرده است و سه رویکرد در طرح‌های ریلی داریم. اولویت اول، توسعه کریدور شمال – جنوب، اولویت دوم، توسعه کریدور شرق به غرب و اولویت سوم، توسعه زیرساخت‌های ترانزیتی است.
معاون ساخت و توسعه راه آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور، کریدور شمال- جنوب را ۱۳ هزار کیلومتر و از بندر بمبئی هند تا هلسینکی پایتخت فنلاند عنوان و اظهار کرد: بخش بندرعباس تا آستارای آن در ایران قرار دارد که راه آهن بندرعباس تا رشت احداث شده و از رشت یک شاخه به دریای خزر شامل بنادر کاسپین و انزلی و یک شاخه دیگر به آستارا جهت اتصال به شبکه ریلی آذربایجان می‌رود.
خطیبی با اشاره به احداث خط آهن قزوین- رشت به طول ۱۶۴ کیلومتر در سال ۹۷ که مهمترین، سخت‌ترین و سنگین‌ترین بخش این مسیر بود، احداث شده و یکی از شاهکارهای مهندسی کشور است. در ادامه، دو مسیر داریم: یکی به سمت انزلی و کاسپین و دیگری آستارا که مسیر رشت – آستارا بسیار پیچیده و سنگین است.
معاون ساخت و توسعه راه آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور مسیر رشت- کاسپین به طول ۳۵ کیلومتر را دارای ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دانست و افزود: این خط آهن امیدواریم طی شش ماه نخست سال آینده به بهره برداری برسد که با افتتاح آن کریدور شمال- جنوب به صورت ترکیبی از بندرعباس تا بندر کاسپین و سپس با کشتی رو-رو به سمت روسیه تکمیل اجرایی خواهد شد.
وی پروژه‌های ریلی در دنیا را ابرپروژه دانست و ادامه داد: راه آهن رشت- آستارا از جمله این ابرپروژه ها است که به ۲۰ هزار میلیارد تومان منابع نیاز دارد. اجرای این پروژه آغاز شده ولی تأمین مالی آن زمان بر است بخصوص که ظرفیت‌های بودجه عمرانی قانون بودجه سنواتی، پاسخگوی تأمین مالی آن نیست.
خطیبی درباره پروژه راه آهن چابهار- زاهدان تصریح کرد: از محل صندوق توسعه ملی، منابع آن تأمین شده و پروژه به سرعت در حال اجرا است. امیدواریم تا پایان سال ۱۴۰۲ این پروژه به بهره برداری برسد.
وی با تاکید بر اینکه در صورت تأمین منابع این امکان را داریم که سال آینده هزار کیلومتر پروژه ریلی به مردم تقدیم کنیم گفت: از سه روش فاینانس داخلی، فاینانس خارجی و تهاتر، پروژه راه آهن رشت – آستارا تأمین مالی می‌شود که در حال مذاکره برای نهایی کردن این ظرفیت‌ها هستیم. همچنین راه آهن گرگان- بجنورد- مشهد از ظرفیت‌های ماده ۵۶، فاینانس و تسهیلات بانکی اهداف می‌شود. فقط پروژه چابهار- زاهدان بود که از ظرفیت صندوق توسعه ملی ساخته شد و با پیشرفت ۵۷ درصدی در حال احداث است. بدون تحقق منابع مالی امکان آغاز پروژه‌های ریلی وجود ندارد.
خطیبی پروژه‌های آماده افتتاح در ماه‌های آتی را اعلام کرد که به شرح زیر است:
پروژه ریلی میانه – تبریز که قطعه میانه- بستان آباد افتتاح شده و قطعه بستان آباد - تبریز به طور ۴۴ کیلومتر اواخر امسال یا بهار سال آینده افتتاح می‌شود
پروژه زاهدان – خاش به طول ۱۵۸ کیلومتر که امیدواریم امسال به بهره برداری برسد
پروژه همدان – سنندج در دست ساخت است که کردستان را به شبکه ریلی متصل می‌کند و سال آینده به بهره برداری خواهد رسید
راه آهن میانه – اردبیل به طول ۱۶۵ کیلومتر که شهریور سال آینده افتتاح می‌شود
راه آهن رشت – کاسپین در ۶ ماهه اول سال آینده افتتاح خواهد شد
وی تاکید کرد: تاکنون ۲۲ مرکز استان به شبکه ریلی متصل شده‌اند که با توجه به در دست ساخت بودن راه آهن مبارکه – شهرکرد طی یک سال آینده سه مرکز استان دیگر شامل شهرکرد، اردبیل و سنندج به شبکه ریلی متصل خواهند شد و مجموعاً ۲۵ مرکز استان به خط آهن وصل می‌شوند.
خطیبی طول خط آهن در سال‌های قبل از انقلاب را ۴ هزار و ۵۰۰ کیلومتر و در حال حاضر ۱۴ هزار و ۲۰۰ کیلومتر با افزایش ۳ برابری عنوان و اظهار کرد: در تمامی سال‌های پس از انقلاب مسیر خودکفایی صنعت ریلی را به تدریج طی کرده‌ایم و در حال حاضر در ساخت پروژه‌های ریلی به خودکفایی ۱۰۰ درصدی رسیده‌ایم و هیچ وابستگی چه از نظر مهندسی و چه از نظر تجهیزات به خارج از کشور نداریم.
وی یادآور شد: تنها حلقه مفقوده خودکفایی صنعت زیرساخت ریلی، ریل ملی بود که ذوب آهن از ۳ سال قبل ریل ملی را تولید می‌کند و تمام تجهیزات آن اعم از شمش و آلیاژها و خود ریل در داخل تولید می‌شود. ما حتی در تراورس های بتنی و پیچ و ادوات هم وابسته به واردات بودیم اما الان همگی در داخل تولید می‌شوند حتی سالانه مجبور بودیم ۶۰ هزار تن ریل وارد کنیم که اگر صنعت ریل ملی نداشتیم تحریم‌ها، صنعت ریلی ما را فلج می‌کرد.
به گفته خطیبی کیفیت تولید ریل ملی از همتاهای هندی، ترکیه‌ای و چینی آن هم بهتر هستند. ما حتی در عرصه سیستم‌های ارتباطی ریلی هم با توجه به اتکا به شرکت‌های دانش بنیان وابسته به دانشگاه‌های تهران و شریف به خودکفایی رسیده‌ایم و نیازمند واردات نیستیم.
معاون ساخت و توسعه راه آهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور درباره ساخت راه آهن شیراز – بوشهر گفت: ساخت این خط آهن به طول ۴۵۰ کیلومتر آغاز شده و در دو جبهه شامل ۱۰۰ کیلومتر از سمت شیراز و ۱۰۰ کیلومتر از سمت بوشهر پروژه را آغاز کرده‌ایم که مسیر بسیار پرهزینه ای است. در تلاشیم تا پروژه‌های نیمه تمام را به اتمام برسانیم اما با توجه به منابع محدود، پروژه‌ها را اولویت بندی می‌کنیم. در خصوص راه آهن شیراز – بوشهر نیز با چینی‌ها در خصوص فاینانس آن مذاکره کرده‌ایم و حتی به قرارداد هم نزدیک شدیم اما شرایط تحریمی مشکلاتی برای ما ایجاد کرد.
وی به راه آهن درود – خرم آباد اشاره کرد و گفت: ساخت این مسیر به طول ۱۲۵ کیلومتر در دست اجرا است اما روند آن کند است؛ بلندترین تونل ریلی کشور و منطقه در این مسیر احداث می‌شود که به ۳۰ کیلومتر می‌رسد. ۱۱ کیلومتر از آن احداث شده که با سفر رئیس جمهور به لرستان، منابعی به آن تزریق شد. امیدواریم ظرف ۳ سال آینده به خرم آباد برسیم.
