گروهی متشکل از ۳۳ سناتور جمهوریخواه آمریکایی روز دوشنبه به جو بایدن رئیسجمهور این کشور هشدار دادند برای ممانعت از اجرای هرگونه توافق هستهای جدید با ایران در صورتی که دولت وی به کنگره اجازه ندهد شرایط آن را بررسی و درباره آن رای دهد، تلاش خواهند کرد.
به گزارش رویترز، سناتورها به رهبری «تد کروز» یکی از مخالفان دیرینه توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران، در نامهای به تاریخ دوشنبه به بایدن گفتند که از «تمام گزینهها و اهرمهای موجود» استفاده خواهند کرد تا اطمینان حاصل کنند که دولت وی به قوانین ایالات متحده حاکم بر هرگونه توافق جدید با ایران پایبند بوده است.
طبق این گزارش، کروز و دیگر سناتورهای ارشد جمهوریخواه به بایدن گفتند که اگر وی به تعهدات قانونی با هدف تضمین نظارت کنگره بر بازنگریها یا تغییرات در توافق هستهای سال ۲۰۱۵ عمل نکند، اجرای هرگونه توافق جدید اگر به طور کامل با مشکل مواجه نشود، دستکم به شکل جدی با مانع برخورد خواهد کرد. آنها هیچ جزئیاتی در مورد برنامههای خود ارائه نکردند، اما به نوشته رویترز، جمهوریخواهان از تاکتیکهای مختلفی برای کاهش سرعت سایر قوانین یا اعمال محدودیت بر نامزدهای بایدن، از جمله بسیاری از پستهای سفیر، استفاده کردهاند.
هر توافقی که کمتر از معاهدهای تصویب شده در سنا باشد، احتمالاً در روزهای آغازین دولت بعدی از بین خواهد رفت.
دموکراتها کنترل سنا را که کرسیهای آن به شکل برابر ۵۰-۵۰ در مالکیت دو حزب قرار دارد، تنها به لطف رأیای که توسط «کامالا هریس» معاون رئیسجمهور به میتواند داده شود، در دست دارند، اما ممکن است در انتخابات میاندورهای اواخر سال جاری، کنترل سنا و مجلس نمایندگان را از دست بدهند. سناتورها گفتند که هرگونه توافق هستهای با ایران برای امنیت ملی ایالات متحده آنقدر مهم است که فیالنفسه یک معاهده مستلزم مشاوره و رضایت دو سوم سنا است. آنها با پیشبینی پیروزی جمهوریخواهان در رقابتهای ریاستجمهوری ۲۰۲۴ افزودند، هر توافقی که کمتر از معاهدهای که سنا تصویب کرده باشد، احتمالاً در روزهای آغازین دولت بعدی از بین خواهد رفت.
علاوه بر این، به ادعای آنها، قانون سال ۲۰۱۵ که قبل از تکمیل توافق هستهای ایران تصویب شد، مستلزم آن است که هرگونه "توافق جدید" مرتبط با برنامه هستهای ایران برای یک دوره بازنگری ۶۰ روزه به کنگره ارسال شود که طی آن کنگره میتواند قطعنامه مشترکی را در مخالفت تصویب کند که اساساً از اجرایی شدن توافق جلوگیری میکند. آنها در این نامه همچنین مدعی شدند، این اختیارات با پیشرفت ایران به سمت تولید سلاح هستهای در سال گذشته که اقدامات نظارتی جدید را ضروری میکند، فعال میشود.
تلاشهای ضد ایرانی متعدد قانونگذاران جمهوریخواه در میانه مذاکرات وین
پیشتر هم سناتورهای جمهوریخواه با ارسال نامهای از رئیسجمهور آمریکا خواستند تا اجرای تحریمهای نفتی علیه جمهوری اسلامی و خریداران نفت ایران را تشدید کند. در این نامه، «تام کاتن» سناتور تندرو جمهوریخواه و از منتقدان برجام به همراه ۹ سناتور دیگر جمهوریخواه ضمن انتقاد از افزایش صادرات نفت ایران، خواهان اجرای تحریمها علیه نفتکشهای حامل نفت ایران و خریداران نفت ایران شدند.
مقامهای دولت فعلی آمریکا ضمن اعتراف به اینکه سیاست فشار حداکثری شکست خورده اعلام کردهاند قصد دارند کشورشان را از طریق مذاکرات وین مجدداً به برجام برگردانند. دولت بایدن با این وجود، از انجام اقدامات لازم برای بازگشت به این توافق خودداری کرده و تاکنون عملاً سیاست شکستخورده دولت پیشین آمریکا را علیه ایران ادامه داده است.
گروهی از قانونگذاران آمریکا چند روز پیش در نامهای به وزارت خارجه این کشور گفته بودند رابرت مالی باید با حضور در جلسه استماع با حضور اعضای کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان به این سئوالات پاسخ دهد: «چرا مقامهای وزارت خارجه از تیم مذاکرهکننده کنار گذاشته میشوند؟ موضع دولت بایدن درباره رفع تحریمها علیه ایران چیست؟ چرا تحریمها علیه بخش انرژی ایران به طور کامل اجرا نمیشوند؟ وضعیت برنامه هستهای ایران و افزایش غنیسازی اورانیوم این کشور چیست؟» رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران قرار است روز سهشنبه برای اولین بار در نشستی محرمانه با اعضای کنگره به آنها درباره روند مذاکرات رفع تحریمها در وین گزارش بدهد. پایگاه «واشنگتنفریبیکن»، از رسانههای نزدیک به جریان نومحافظهکار در آمریکا نوشته این نخستین بار است که رابرت مالی بعد از انتصاب به عنوان نماینده ویژه امور ایران و آغاز مذاکرات وین قرار است اعضای کنگره را در جریان وضعیت این گفتوگوها قرار دهد.