مهدی ایزدی روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : اقدامات مرمتی تعدادی از بناهای تاریخی واقع در هسته مرکزی و بافت تاریخی ساری از مدتی پیش آغاز شده و تا پیش از برگزاری رویداد بین‌المللی ساری ۲۰۲۲ تعدادی از طرح‌ها و بناهای موجود در این بافت تاریخی با کاربری تفریحی و فرهنگی به بهره‌برداری می‌رسند.
وی ادامه داد : محله آب‌انبارنو ساری به عنوان یکی از بافت‌های شهری باارزش تاریخی در مازندران بناهای متعددی را شامل می‌شود که مرمت و بهسازی آن می‌تواند گردشگری شهری مرکز استان را متحول کند. بر همین اساس نیز طرح مرمت و بهسازی این محور تاریخی شامل کف‌سازی و جداره‌سازی تدوین و تصویب و برای اجرا به شهرداری ساری ابلاغ شد.
این مسئول خاطرنشان کرد: با توجه به این که آب‌انبارنو یک محور فرهنگی تاریخی در مرکز شهر است می‌تواند در رویداد بین‌المللی ساری۲۰۲۲ نقش بسزایی برای جذب گردشگران و برجسته‌تر نشان دادن معماری بومی شهرهای مازندران داشته باشد. به همین دلیل تلاش بر این است که تا حد امکان بناهایی از این بافت طی ماه‌های آتی برای پذیرایی از گردشگران آماده شود.
ایزدی افزود: البته در مقابل حجم کارهایی که باید انجام شود زمان کمی داریم، اما امیدواریم طرح‌های در حال اجرا زودتر به بهره‌برداری برسد و دستگاه‌های مرتبط بویژه شهرداری ساری و اداره کل راه‌وشهرسازی و شرکت بازآفرینی شهری نیز به تعهدات خود در این بافت عمل کنند.
سرپرست میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران درباره اقدامات در حال انجام برای بهسازی بناهای موجود در بافت تاریخی مرکزی ساری و محله آب‌انبارنو اظهار کرد: در هسته مرکزی بافت آب‌انبارنو یک هتل بوتیک در خانه‌ای تاریخی توسط بخش خصوصی راه‌اندازی می‌شود. مرمت این ساختمان قدیمی پس از تصویب طرح مرمت در شورای فنی اداره کل از چند ماه پیش آغاز شده و با نظارت کارشناسان میراث فرهنگی در حال انجام است. طرح به تصویب شورای فنی اداره کل رسید و با نظارت همکاران ما انجام می شود.
وی اظهار کرد: در این بافت مجموعه تاریخی آب‌انبارنو را هم داریم که کار مرمتش آغاز شده و قرار است با کاربری فرهنگی به عنوان کارگاه و نمایشگاه صنایع دستی در محور بافت آماده شود که از زمان برپایی رویداد ۲۰۲۲ مورد استفاده شهروندان و گردشگران قرار بگیرد.
این مسئول افزود: خانه تاریخی رمدانی هم از طریق صندوق احیا به بخش خصوصی واگذار شد و پس از تهیه و تصویب طرح مرمت، بهسازی آن برای تبدیل شدن به یک فضای سنتی پذیرایی زیر نظر کارشناسان میراث فرهنگی در حال انجام است. خانه کلبادی را نیز در این بافت داریم که با کاربری موزه‌ای پذیرای گردشگران و شهروندان است.
ایزدی با اشاره به مالکیت شرکت بازآفرینی شهری ایران بر تعدادی از خانه های تاریخی این بافت تاریخی خاطرنشان کرد: یکی از بناهای زیبای این محله ارزشمند خانه فاضلی است که در مالکیت شرکت بازآفرینی شهری قرار دارد و چند سال پیش کار مرمت و بهسازی آن به شکلی اصولی پایان یافت. اما هنوز برای استفاده در بخش گردشگری مورد استفاده قرار نگرفته و درهای آن به روی شهروندان و گردشگران بسته است. انتظار داریم با توجه به میزبانی ساری از گردشگران کشورهای عضو اکو و با هدف کمک به گردشگری شهری مرکز استان، این شرکت برنامه‌ای برای واگذاری بنا به بخش خصوصی یا راه‌اندازی یک مجموعه پذیرایی و اقامتی سنتی را ارائه کند.
وی تصریح کرد: چند خانه تاریخی مرمت نشده دیگر نیز در این بافت وجود دارد که توسط شرکت بازآفرینی شهری وابسته به وزارت راه و شهرسازی خریداری شد، اما هنوز مرمت آن‌ها انجام نشد. برای این بناها نیز طرح مرمت اخیرا به اداره کل میراث فرهنگی تحویل داده شد. شورای فنی در هفته‌های آینده طرح‌ها را بررسی می‌کند و پس از تصویب با نظارت همکاران این مجموعه‌ها هم احیا می‌شود.
آب‌انبارنو و ماجرای بهسازی بافت
محدوده مرکزی ساری در حوالی میدان ساعت هسته اصلی این شهر در دهه‌های گذشته محسوب می‌شد. به طوری که تمرکز بناهای تاریخی مرکز مازندران در همین قسمت از شهر مشاهده می‌شود. خانه سردار جلیل، خانه‌های کلبادی، خانه میرگَتی، خانه صادقیان، خانه ناظری و چندین خانه دیگر همراه با تکیه آب‌انبارنو، تکیه عباسخانی، دو آب‌انبار تاریخی، حمام وزیری، مسجد جامع و مسجد مصطفی‌خان همگی در همین محدوده از شهر ساری قرار دارند.
محله آب‌انبارنو نیز که یکی از محله‌های قدیمی و تاریخی ساری محسوب می‌شود در همین منطقه و بین خیابان‌های قارن و ۱۸ دی امروزی قرار دارد و بیشترین تعداد خانه‌های تاریخی را در خود جای داده است. اما به جز خانه کلبادی و خانه فاضلی که اولی موزه مردمشناسی و تحت مالکیت میراث فرهنگی است و دومی هم در مالکیت شرکت مادر تخصصی عمران و بازسازی شهری قرار دارد، بقیه بناها حال و روز خوشی ندارند. بویژه خانه سرهنگ‌خان که از بناهای خاص و منحصربه‌فرد ساری محسوب می‌شود و ماه‌هاست که پوشش چوبی و سفالی سقف آن جای خود را به داربستی فلزی و کیسه‌های پلاستیکی آبی‌رنگ داده تا عملیات مرمت بنا آغاز شود.
برنامه بهسازی بناهای تاریخی هسته مرکزی شهر ساری به دهه ۸۰ برمی‌گردد که با ریزش بخشی از خانه فاضلی مورد توجه قرار گرفت و توسط شرکت عمران و بهسازی خریداری شد تا برای بازسازی بافت تاریخی ساری گام‌های جدی‌تری برداشته شود. اما بازسازی خانه فاضلی به دلایل اداری متعدد سال ۱۳۸۸ آغاز شد و تا سال ۱۳۹۱ نیز ادامه یافت.
با این بازسازی ، امید برای احیای سایر بناهای تاریخی ساری نیز افزایش یافت. اردیبهشت ۱۳۹۵ نیز مدیرکل وقت راه و شهرسازی مازندران اعلام کرد که عملیات اجرای ترمیم و بهسازی بافت تاریخی محله آب‌انبارنو با حضور معاون وزیر راه و شهرسازی آغاز شد تا سیمای این گستره تاریخی دو کیلومتر مربعی در هسته مرکزی ساری بازسازی و مرمت شود. یکی از اقدامات مد نظر نیز بازسازی بناهای تاریخی موجود در این محدوده بود.
شرکت عمران و بهسازی ایران که دفتر بافت تاریخی آن در محله آب‌انبارنو و مجاورت همین بناهای تاریخی قرار دارد، مجموعه عمارت کلبادی ۲، خانه صادقیان، عمارت سردارجلیل و خانه میرگتی را خریداری کرد و از نیمه دوم سال ۱۳۹۴ احیا و مرمت این بناها را در دستور کار قرار داد. در این بین نیز دو عمارت سردارجلیل و کلبادی۲ از نظر ظاهری و معماری شرایط به مراتب متفاوت‌تر و جذاب‌تری دارند. به همین دلیل مرمت و احیای آن‌ها در دستور کار قرار گرفت. طی سال‌های اخیر سقف عمارت سردارجلیل مرمت شد و اکنون شرایط تقریبا باثباتی دارد. اما عمارت کلبادی۲ که به خانه سرهنگ‌خان نیز معروف است از چند ماه پیش تا کنون در وضعیت نامناسبی قرار گرفته است.
