تکیه اکثر«بانیان وضع موجود»برصندلی فرمانداری‌ها/زمان«تغییر»نرسید؟

خبرگزاری مهر، گروه سیاست- طیبه بیات: با روی کار آمدن هر دولتی، با توجه به نوع گفتمان و نگاه سیاسی حاکم بر دولتمردان آن، تغییر و تحولات در بدنه مدیران دولت تا جایی که حرکت پیوسته دولت را دچار اختلال نکند، امری طبیعی است. این موضوع در دولت سیزدهم مستثنی نشده است چرا که برنامه‌ها و سیاست‌های دولتمردان در صورتی تحقق پیدا می‌کند که مدیران ارشد و میانی دولت با آن همراه باشند و در جهت تحقق آن حرکت کنند.

این روزها بسیاری از حامیان دولت سیزدهم نسبت به عدم تغییر مدیرانی که در دولتِ روحانی حضور داشتند و به گفته آنها در ایجاد شرایط نابسامان کشور مؤثر بودند، انتقادات زیادی دارند.

در دیگر سو «سید ابراهیم رئیسی» به عنوان شخص اول دولت یک بار پیش از انتخابات خرداد ۱۴۰۰ و دو بار پس از تصدی ریاست‌جمهوری از لزوم تغییر بانیان وضع موجود سخن گفت و تاکید کرد که نباید از این افراد در مناصب دولتی استفاده کرد. رئیسی ۲۵ اردیبهشت و پس از ثبت نام در انتخابات سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری گفت: «باور دارم که بانیان و شرکای وضع موجود نمی‌توانند تغییر دهنده وضع موجود باشند. باید افرادی در این میدان وارد شوند که حقیقتاً به تحول و تغییر عقیده داشته باشند.» اما تأکیدات وی تنها محدود به پیش از انتخابات نبود، بلکه وی سه ماه پس از آغاز به کار دولت و در جریان سفر استانی به «لرستان» در همین راستا اظهار داشت: «هر که کارآمدی دارد باید از او در مدیریت‌ها استفاده شود، دلدادگی به انقلاب و نظام امر مهمی است اما از بانیان وضع موجود نباید استفاده کرد.» این سخنان شاید به دلایل متعددی همچون آغاز مذاکرات هسته‌ای، بازتاب زیادی در فضای رسانه‌ای و سیاسی کشور نداشت و در بدنه وزارت خانه‌ها نیز اثری از آن مشاهده نشد. اما زمانی که سید ابراهیم رئیسی به گیلان سفر کرد، مجدداً به تغییر بانیان وضع موجود تاکید کرد و گفت: «پیش از این گفته و باز هم می‌گویم بانیان وضع موجود نباید ادامه کار مدیریتی داشته باشند»

در واکنش به سخنان رئیسی در سفر استانی گیلان، برخی روزنامه‌های جبهه انقلاب به انتقاد از وزرا و مدیران دولت سیزدهم پرداختند و از دولتمردان خواستند اهتمام بیشتری به تحقق دستور رئیس‌جمهور داشته باشند. کیهان در همین رابطه نوشت: «در حال حاضر کارشناسان و صاحبنظران و فعالان رسانه‌ای از دولتمردان انتظار دارند تا در اجرای این دستور رئیس‌جمهور اهتمام ویژه داشته باشند و از تعلل در اجرای این دستور اجتناب کنند»

اما در دیگر سو، برخی رسانه‌های مخالف دولت همچون روزنامه شرق، با انتقاد از دستور رئیس‌جمهور مبنی بر تغییر بانیان وضع موجود، مطالبه سید ابراهیم رئیسی را نوعی فرمان برای «تغییرات اتوبوسی» در دولت خواند و نوشت: «از سخنان اخیر رئیسی در سفر به گیلان مشخص است که تغییر مدیران در دولت او نیز به شکل اتوبوسی است»

اما در این میان، سخنگوی دولت هرگونه تغییرات اتوبوسی مدیران در دولت سیزدهم را رد می‌کند و در همین زمینه به خبرنگار مهر می‌گوید: «مدیرانی که در دولت قبل بودند اما عملکرد موفق و ارزیابی مثبتی داشتند، باید بر سر کار بمانند و ابقاء شوند و در مقابل اگر مدیری کارآمدی و توانمندی لازم را ندارد و به اصطلاح از بانیان همین وضع موجود است، یعنی جز کسانی است که عملکرد او وضع موجود را در حوزه تخصصی خودش رقم زده یا گزینه‌های بهتر از وی موجود هستند، باید جایگزین آن فرد شود.» بهادری جهرمی از درخواست رئیس‌جمهور و اتمام حجت او در جلسه هیئت دولت در خصوص تعیین تکلیف هرچه زودتر مدیریت‌ها می‌گوید اما در عین حال تاکید می‌کند: «به نظر من این سنت حسنه‌ای نبوده که همه باید جابجا شوند. هر چند به صورت کلی عملکرد دولت گذشته را موفق نمی‌بینیم»

طبق بررسی‌های صورت گرفته، فرمانداری‌های سراسر کشور از جمله مواردی هستند که به نظر می‌رسد دستخوش تغییرات محسوس و قابل توجهی نشده‌اند و علی رغم انتصاباتی که از آغاز به کار دولت سیزدهم و در جلسات هیئت دولت، در تعدادی از فرمانداری‌ها صورت گرفته است؛ به نوعی همچنان بخش قابل توجهی از فرمانداران در پست‌های سابق خود ابقاء شده‌اند. برای مثال استان‌های «یزد»، «کرمانشاه»، «کردستان» هیچ تغییری در ساختار فرمانداری‌های خود نداشتند و در مقابل، فرمانداری استان «بوشهر» دیگر پذیرای هیچیک از فرمانداران سابق نیست.

در جدول زیر تغییر و تحولات آماری در فرمانداری‌ها به تفکیک هر استان مورد بررسی قرار گرفته است که توجه و بررسی از آن خالی از لطف به نظر نمی‌رسد:

به اعتقاد ناظران سیاسی، عدم تغییر در بدنه مدیریتی دولت بخصوص مدیرانی که با ناکارآمدی و سستی در وظایف محوله سهم مؤثری در به وجود آوردن شرایط فعلی کشور داشتند و به تعبیری از بانیان وضع موجود کشور هستند، می‌تواند به پاشنه آشیل دولت سیزدهم تبدیل شود. به عنوان مثال تغییرات در سطوح فرمانداران شهرها بسیار ناچیز بوده است ،از این رو انتظار می رود فرماندارانی که به عنوان نماد وضعیت ۸ سال گذشته در دولت«تدبیر و امید» شناخته می‌شوند در عصرِ «تغییر به نفع مردم» تغییر کنند و پس از گذشت 6 ماه از فعالیت دولت سیزدهم مدیران همراه و همسو با دولتمردان بر کرسی فرمانداری‌ها و سایر مناصب قوه مجریه جلوس کنند.