خبرگزاری مهر- گروه بین الملل: بحران اوکراین طی هفته های اخیر در صدر اخبار رسانه های جهان قرار دارد. اوکراین خواستار پیوستن به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است، موضوعی که روسیه در چارچوب دغدغه های امنیتی خود با آن مخالف است و بارها اعلام کرده است توسعه ناتو در مرزهای شرقی را نمی پذیرد. در این میان آمریکا و هم پیمانان اروپایی آن روایتهایی جعلی از تلاش مسکو برای حمله به اوکراین خبر دادند. این ادعاها پس از آن مطرح می شد که روسیه در داخل مرزهای خود رزمایش نظامی برگزار می کرد.
مهمترین تحولات بحران اوکراین طی هفته جاری به شرح زیر است:
چهارشنبه ۲۷ بهمن
موعد ادعایی آمریکا و غرب درخصوص حمله روسیه به اوکراین در تاریخ ۲۷ بهمن سر رسید و این اتفاق رخ نداد. بایدن این ادعاها را حین گفتگویی که روز جمعه ۲۲ بهمن با دبیرکل ناتو و سران کشورهای انگلیس، آلمان، ایتالیا، کانادا، لهستان، رمانی و فرانسه داشته، مطرح کرده بود.
وزارت دفاع روسیه ویدئویی را منتشر کرد که نشان می دهد تجهیزات نظامی این کشور پس از انجام رزمایش در کریمه به پایگاه های خود باز می گردند.
روزنامه نیویورک تایمز به نقل از برخی منابع گزارش داد که در پی انتقال سفارت واشنگتن در کی یف به شهری در غرب اوکراین، مقر سازمان سیا در این کشور نیز موقتا به مکان دیگری منتقل شده است.
رسانه های انگلیس که با سپری شدن شب گذشته و عدم وقوع هر گونه حمله روسیه به اوکراین که مدعی اش بودند، مجبور به تغییر عناوین و متون مقاله هایشان در رابطه با این ادعا برای امروز چهارشنبه شدند.
«اولاف شولز»، صدراعظم آلمان پس از گفتگو با «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه به خبرنگاران گفت که عضویت اوکراین در ناتو در حال حاضر در دستور کار این ائتلاف نیست.
سازمان ناتو در بیانیهای اعلام کرد که این سازمان درخواستی از دولت اوکراین برای کمک بینالمللی در شرایط اضطراری با «موضوعات مختلف» دریافت کرده است.
سه شنبه ۲۶ بهمن
مجلس دومای روسیه از اتفاق نظر برای ارائه درخواستی به کاخ کرملین با موضوع به رسمیت شناختن استقلال جمهوریهای دونتسک و لوهانسک در شرق اوکراین، خبر داد. مردم این مناطق روس گرا هستند و با وجود آنکه مسکو تاکنون از پذیرش روند جدایی آنها از اوکراین امتناع کرده، درباره هرگونه تهاجم علیه آنها هشدار میدهد.
حزب کمونیست روسیه ماه گذشته با ارائه پیش نویس قطعنامهای از ولادیمیر پوتین رئیس جمهور این کشور خواست جمهوریهای خودخوانده لوهانسک و دونتسک را به رسمیت بشناسد.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه بعد از دیداری که در مسکو با اولاف شولتز صدراعظم آلمان داشت، گفت: آنچه در منطقه دونباس اوکراین میگذرد، مصداق نسل کشی است و دولت کی یف به گونهای نظام مند، حقوق بشر را از طرق مختلف ازجمله از راه تبعیض قائل شدن نسبت به جمعیت روس زبان اوکراین نقض میکند.
رئیس جمهور روسیه می گوید به دنبال جنگ نیست اما غرب به پیشنهادهایش درباره مسائل امنیتی پاسخی نداده است. همزمان، صدراعظم آلمان در کنفرانس مشترک با پوتین از لزوم بازگشت به میز مذاکره سخن گفت.
شولتز تاکید کرد: امنیت اروپا جز با مشارکت روسیه ساخته نمیشود. با رئیس جمهور روسیه توافق کردیم که ساز و کار نورماندی برای جلوگیری از بروز درگیری مهم است و عقب نشینی برخی نیروهای روسیه از مرز اوکراین گامی مهم به شمار میآید.
دوشنبه ۲۵ بهمن
وزرای دارایی گروه ۷ در بیانیه ای مدعی شدند که تشدید تهاجم نظامی روسیه علیه اوکراین با واکنش سریع، هماهنگ و شدید آنها مواجه خواهد شد.
«وادیم پریستایکو» سفیر اوکراین در لندن اعلام کرد چنانچه انصراف از درخواست عضویت در ناتو به ممانعت از جنگ منجر شود، کی یف روی این گزینه تأمل خواهد کرد. وی ساعاتی بعد درخصوص احتمال کنار گذاشتن درخواست عضویت در ناتو توضیح داد و گفت که این کشور برای پیوستن به این ائتلاف نظامی تجدید نظر نخواهد کرد.
پریستایکو ادامه داد: ما هم اکنون عضو ناتو نیستیم و برای جلوگیری از وقوع جنگ آماده دادن امتیازهای بسیاری هستیم و این همان کاری است که در گفتگو با روسها انجام میدهیم. این ربطی به مسئله ناتو که در قانون اساسی آمده است ندارد.
«دیمیتری پولیانسکی» معاون هیئت نمایندگی روسیه در سازمان ملل میگوید دلیل اینکه دولت واشنگتن از طرق مختلف ازجمله مجرای شورای امنیت، در آتش تنشهای اوکراین می دمد، از مشکلات سیاست داخلی آمریکا ناشی میشود.
وی در توضیح این مطلب افزود: «لیندا توماس گرینفیلد» همکار آمریکایی ما فقط به دلیل وضعیت داخلی کشورش، با چنین شیوه تحریک آمیزی مسائل را مطرح میکند و فرضیههایی را پیش میبرد که حتی در نگاه شورای امنیت هم غیرمعمول به نظر می رسند.
«سانا مارین» نخست وزیر فنلاند اعلام کرد که این کشور آماده است به کارزار تحریمهای غرب برضد روسیه، حتی با وجود خطر آسیبهای جانبی قابل توجه به اقتصاد فنلاند، بپیوندد.
وزارت دفاع روسیه در بیانیهای اعلام کرد که جنگندههای «سوخ و-۳۰ اس ام» (Su-۳۰SM) روسیه و بلاروس به عنوان بخشی از رزمایش مشترک این دو کشور با نام «تعهد متحدان -۲۰۲۲» گشت زنی هوایی مشترکی در مرزهای اتحادیه روسیه و بلاروس موسوم به دولت اتحادیه (روسیه- بلاروس) انجام دادند.
«دیمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ کرملین اعلام کرد که روابط مسکو- واشنگتن در پایین ترین سطح قرار دارد، وی در عین حال گفت که مزیت همکاری با دولت فعلی ایالات متحده وجود کانالهایی خاص برای گفتگو است.
یکشنبه ۲۴ بهمن
یک مقام آمریکایی تخمین زد که حدود ۱۳۰ هزار سرباز روسی در نزدیکی مرزهای اوکراین مستقر هستند که پنتاگون خود را برای مقابله با آنها آماده می بیند. جو بایدن نیز خطاب به ولودیمیر زلنسکی همتای اوکراینی خود اعلام کرد که واشنگتن به تجاوز احتمالی روسیه به سرعت و قاطعانه پاسخ خواهد داد.
«میخائیلو پودولیاک» مشاور ریاست جمهوری اوکراین میگوید این کشور هیچ دلیلی برای بستن حریم هوایی خود نمی بیند. وی همچنین تاکید کرد تصمیم شخصی صاحبان برخی ایرلاینها برای تغییر برنامههای پرواز، هیچ ربطی به تصمیمها یا سیاستهای دولت کی یف ندارد.
کارکنان آمریکایی سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE) امروز یکشنبه با خودرو از شهر «دونتسک» در شرق اوکراین که تحت کنترل نیروهای روس گرا است، خارج شدند.
در ادامه رایزنی های دیپلماتیک برای حل بحران اوکراین، «دیمیتری کولبا» وزیر خارجه اوکراین از گفتگوی تلفنی با «مولود چاووش اوغلو» همتای ترکیهای خود درباره تهدیدات در دریای سیاه و آزوف و همچنین توسعه همکاریهای نظامی-فنی دوجانبه، خبر داد.
بیش از نیمی از آمریکاییها از «عدم مداخله» کشورشان در بحران اوکراین حمایت کردند. همچنین ٢٠ درصد از مردم نیز رویکرد جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در قبال بحران اوکراین را «بیش از حد خصمانه» ارزیابی کردند.
شنبه ۲۳ بهمن
ولادیمیر پوتین و جو بایدن رؤسای جمهور روسیه و آمریکا هفته گذشته مکالمه تلفنی یک ساعته ای داشتند که طی آن ولادیمیر پوتین به همتای آمریکایی درباره نظامی سازی اوکراین و کارزار روایتهای جعلی مبنی بر آمادگی مسکو برای انجام حملهای قریبالوقوع هشدار داد.
پوتین ادعاها و اطلاعات غلط درباره حمله روسیه به اوکراین را رد کرد. همزمان با فضاسازی رسانه های غربی درخصوص حمله مسکو به کی یف که تاریخ آن را تا روز چهارشنبه ۲۷ بهمن اعلام کرده بودند، مقامات روسیه ضمن تکذیب چنین اخباری اعلام کردند که غرب فشار کافی به اوکراین برای اجرای توافقات مینسک را اعمال نمی کند.
در همین حین کشورهای غربی از جمله آمریکا همزمان با فضاسازی علیه روسیه، تجهیزات نظامی به اوکراین و مرزهای روسیه ارسال می کردند و در عین حال کارکنان و دیپلماتهای خود را از سفارتهایشان در کی یف خارج می کردند.
در کنار این اقدامات، اظهار نظرها و رایزنی های دیپلماتیک برای حل بحران اوکراین ادامه داشت، روسای جمهور فرانسه و روسیه در این رابطه گفتگو کردند.
اولاف شولتز صدراعظم آلمان طی سخنانی اعلام کرد که برلین برای جلوگیری از هر گونه تنش و جنگ در اروپا تلاش می کند.
همزمان با هشدارهای مکرر «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس جمهور اوکراین مبنی بر افزایش تنشها در مرزهای شرقی این کشور، نیروی هوایی آمریکا چهار بمب افکن B-۵۲ با قابلیت حمل بمب هستهای را در انگلیس مستقر کرده است.
این بمب افکنهای پیشرفته پیشتر در جریان جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱ در بمباران بغداد مورد استفاده آمریکا قرار گرفته بودند.