اقتصاد آنلاین ـ پرستو بهرامی‌راد: مذاکرات وین پشت درهای بسته و در این دور به صورت جلسات دو جانبه و چند جانبه انجام می‌شود. به دلیل نبود اطلاعات دقیق اخبار ضد و نقیضی از وین ارسال می‌شود.
از سوی دیگر حضور هیات اسرائیلی در وین و عدم گفتگوی مستقیم میان هیات مذاکره‌کننده ایران و آمریکا شرایط بیش از قبل پیچیده شده است.
جلال ساداتیان، کارشناس مسائل بین‌الملل در مورد شرایط مذاکرات وین می‌گوید: «باید راه‌حل سومی وجود داشته باشد، زیرا آنچه که طرفین مطرح می کنند نشان از وضعیت بن‌بست دارد. بعد زمزمه مذاکره مستقیم مطرح شد.
بعد زمزمه این مطرح شد که آمریکایی‌ها درخواست کردند که ۴ گروگان (به تعبیر آنها) آزاد شوند و در ازای آنها چراغ سبز بدهند که حدود ۱۰ میلیارد دلار پول‌های ایران که در کره جنوبی و ژاپن و برخی کشورهای دیگر بلوکه شده است آزاد شود و این روند را به عنوان حسن نیت تلقی کنند.»
او در ادامه بیان می‌کند: «نکته بعدی این است که ایران تاکید دارد که مسئله ما بحث اقتصادی است و باید تحریم‌ها برداشته شود و ایران صادرات نفت خود را انجام دهد و یک الی دو بانک تعیین شود تا ایران بتواند پول‌هایش را جا به جا کند. حال جدایی از اینکه ایران جزء FATF بشود یا نشود، ولی به این ترتیب می‌تواند پول ها را برگرداند و جای دیگر با موانع برخورد نکند. این توافق، توافق کوتاه مدتی است که از ابتدا ایران با آن مخالفت می‌کرد.
ولی عملاً به نظر می‌رسد شرایط به این سمت حرکت می‌کند. این راه‌حلی است که روس‌ها دنبال می‌کردند؛ زیرا مواردی که باید گفته شود بسیار زیاد است و مذاکرات طولانی خواهد شد و آمریکایی‌ها به دنبال طولانی شدن ماجرا نیستند. آمریکایی‌ها نگران این هستند که ایران به نقطه گریز هسته‌ای برسد.
در حقیقت روز به روز به میزان ذخیره‌سازی اورانیوم ایران افزوده می‌شود و توان تکنولوژی خود را افزایش داده‌ایم. آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که در کوتاه مدت جلوی این جریان را بگیرند. به همین دلیل تهدید می‌کنند که مهلت ایران بسیار محدود خواهد بود و ما هم نمی‌توانیم کار را بیشتر از این ادامه دهیم.
ایران هم متقابلاً از این طرف دنبال این است که بتواند امتیازات بیشتری بگیرد و راستی آزمایی بکند که آیا تحریم‌ها برداشته شده یا نشده است و از همه مهمتر از غربی ها ضمانت بگیرد که مکانیسم ماشه یا اسنپ بک را استفاده نکنند. ایران باید به عنوان راه‌حل سوم که نه خواسته آمریکایی‌ها و نه خواسته ایران است و یک حالت برد-برد اتفاق بیافتد، فکر کند.»
ساداتیان در مورد توافق کوتاه مدت می‌گوید: «به نظر می رسد فقط با یک توافق کوتاه مدت است که ایران می‌تواند به شرایط اقتصادی دلخواهش برسد. طبق اطلاعات جسته و گریخته‌ای که از وین می‌رسد، به نظر می‌رسد هیچ راه‌حل دیگری غیر از این وجود ندارد. بعد از توافق کوتاه مدت، احتمالاً مذاکرات ادامه پیدا می‌کند و روی جزئیات بیشتر گفتگو بخواهد شد. آمریکا می‌گوید، ایران باید از غنی‌سازی ۶۰ درصدی‌اش را دست بردارد، مقداری از آنچه که غنی سازی کرده را پس بدهد، برخی از سانتریفیوژهایی پیشرفته را از کار بیاندازد و به خارج انتقال دهد.
البته ایران تاکید داشته در سانتریفیوژها را در انبار نگه دارد و آنها می‌گفتند انبار قابل دسترسی برای خودتان است؛ ایران نیز می‌گوید آمریکا باید تمام تحریم‌ها را یک جا لغو کند. به نظر می‌رسد حل چنین مسائل اختلافی زمانبر خواهد بود و دو طرف نمی‌توانند در زمان کوتاه این کار را انجام دهند.
اما اینکه غنی‌سازی ۶۰ درصدی متوقف شود و دوربین‌های آژانس نصب شود و در مقابل ایران مقدار معینی اجازه صادرات داشته باشد و توسط یک الی دو بانک شناخته شده بتواند دسترسی به اصل پول‌هایش را داشته باشد که از آن استفاده کند، راه‌حل خوبی است.
به نظر می‌رسد این روزها در وین روی همین راه‌حل کار می‌کنند و بر سر اینکه تبعات این توافق کوتاه مدت به خواسته‌های حداکثری چگونه می تواند لینک شود، مذاکره می‌کنند. در حقیقت بر سر این بحث می‌کنند که ادامه مذاکرات بعد از توافق کوتاه مدت چگونه باشد. این تحلیل نظر بنده است طبق روندی که تا به امروز ارائه شده است.»
جلال ساداتیان در آخر اظهار کرد: «موارد اختلافی در مذاکرات وین بحث‌انگیز و طولانی است. از طرف دیگر ایران به این توافق کوتاه مدت نیاز دارد. به نظر می‌رسد آمریکا نیز تا حدودی کوتاه آمده تا ایران به یک شکلی نفت و فراورده‌های نفتی‌اش را بفروشد.
بر همین اساس امکانش زیاد است که دو طرف به یک توافق کوتاه مدت برسند. توافق کوتاه مدتی که می‌توان گفت نه خوشبینانه، بلکه با واقع‌بینی شرایطی که طرفین در آن قرار دارند، شکل میگیرد. باید امیدوار به این باشیم که این کار صورت بگیرد.
زیرا امکان ندارد بتوانند ظرف این هفته به توافق کلی برسند و بتوانند برجام کلی را امضاء بکنند. طرفین نیاز به این دارند هر چه سریع‌تر به یک توافق برسند اما در عمل موانعی بر سر راهشان است و این امیدواری را ایجاد نمی کند که در کوتاه مدت بتوانند اصل ماجرا را با هم امضاء بکنند. ولی شاید یک توافق مقطعی و کوتاه امکان حصولش امکان داشته باشد.»
