روزهای آینده رئیس جمهور در راستای توسعه دیپلماسی و توسعه روابط با اولویت کشورهای همسایه به قطر سفر می‌کند، با توجه به موقعیت و ظرفیت همسایه جنوبی کشور در حوزه انرژی، توجه به پروژه‌های مشترک در این حوزه می‌تواند از دستور کارهای اصلی این سفر تلقی شود.
در شرایطی که سخن از روابط دیپلماسی انرژی بین ایران و قطر به میان بیاید، ذهن همه به سوی ظرفیت‌های مشترک در حوزه گاز طبیعی هدایت می‌شود در حالی که یکی از بزرگترین پروژه‌های حوزه انرژی مشترک بین دو کشور در حوزه برق تعریف شده است.
اتصال شبکه برق ایران و قطر به منظور ارتقای اطمینان‌پذیری شبکه برق دو کشور مسئله‌ای است که از سال گذشته در دستور کار قرارگرفته است، بر همین اساس، ۲۰ آبان‌ماه سال ۱۴۰۰، نخستین نشست مشترک کمیته پیگیری تفاهمات مشترک ایران و قطر در حوزه انرژی برگزار شد.
این جلسه با حضور نمایندگان وزارت نیرو، امور خارجه، ورزش و امور جوانان، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و راه و شهرسازی به همراه نمایندگان اتاق بازرگانی و سازمان توسعه تجارت در حالی برگزار شد که محورهای بسیار زیاد اقتصادی مورد توجه طرفین قرار گرفت.
در این راستا یکی از مهمترین دستورات مورد بحث در این جلسه، به مسئله اتصال شبکه برق دو کشور با استفاده از خط انتقال دریایی اختصاص داشت.وزارت
به طور کلی شبکه تولید و توزیع برق ایران با ظرفیت نزدیک به ۹۰ هزار مگاوات در مقایسه با کشورهای منطقه از توسعه بسیار بیشتری بهره‌مند شده است. تا جایی که این شبکه پتانسیل تبدیل شدن به قطب توزیع انرژی برق منطقه را در اختیار داشته و می‌تواند ایران را به بازیگر اصلی منطقه در حوزه تامین برق تبدیل کند.
تبدیل شدن ایران به قطب تولید و توزیع برق در منطقه علاوه بر اهمیت عمیق سیاست‌خارجی و مسئله تامین امنیت انرژی نقش قابل توجهی در تامین پایدار انرژی کشور دارد، زیرا میزان پیک مصرف در ایران مرتبط با بازه زمانی خاصی در فصل تابستان است و در شرایطی که اتصال شبکه برق ایران و شبکه برق کشورهای همسایه وجود داشته باشد، این میزان پیک مصرف با استفاده از انرژی تولید سایر کشورهایی که پیک انرژی متفاوتی نسبت به ایران دارند، تامین می‌شود.
متاسفانه در سال‌های اخیر، مسئله ایجاد کردن زیرساخت‌های لازم به منظور تبدیل شدن ایران به قطب انرژی کشور جدی گرفته نشده، اما کشورهای منطقه برای جایگزینی ایران اقدامات فراوانی را صورت داده‌اند.
برای مثال شرکت زیمنس آلمان در قالب قراردادی، تبدیل شدن کشور افغانستان به قطب توزیع برق منطقه آسیای مرکزی را هدف گرفته یا شرکت جنرال الکتریک آمریکا در قالب قراردادهای متعدد زیرساخت‌های انرژی کشور عراق را گسترش می‌دهند.
در چنین شرایطی خبر اتصال شبکه برق ایران و قطر با استفاد از خط انتقال دریایی گام ابتدایی برای بازگشت به مسیر تبدیل شدن ایران به قطب انرژی منطقه و استفاده از تمام مزایای مذکور تلقی می‌شود.
از سوی دیگر بخش خصوصی صنعت برق کشور با در دست داشتن ۶۰ درصد از تولید برق کشور می‌تواند نقش بسیار موثری در تحقق هدف تبدیل شدن ایران به قطب انرژی منطقه ایفا کند و بازوی اصلی حاکمیت در این زمینه باشد.
بر همین اساس، محمدعلی فرحناکیان، مشاور وزیر نیرو در امور بین‌الملل در بیان دستاوردهای این نشست، گفت: « امیدواریم بعد از حصول نتیجه و ملاحظه روسای کمیسیون مشترک ایران و قطر (وزیر صنعت قطر و وزیر نیروی ایران) زمینه تشکیل و برگزاری اجلاس هشتم کمیسیون مشترک ایران و قطر در کشور قطر فراهم شود.»
طبق این گزارش، پرونده اتصال شبکه برق کشورها به یک دیگر در سطح منطقه‌ای و جهانی با محوریت تامین پایدار انرژی مسئله بسیار مثبتی تلقی می‌شود. این مسئله در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی به جهت تفاوت در افق و ساعت بسیار موثر است.
از سوی دیگر، با توجه به تجربه طراحی و ساخت خطوط انتقال برق فراساختی در کشور و بومی‌سازی این فعالیت، این پروژه می‌تواند در حوزه ساخت نیست فرصت قابل توجهی برای استفاده از توان فنی کشور را میها کند.
علاوه بر این، ظرفیت کشور در حوزه تولید انواع کابل‌های انتقال و توزیع برق، ظرفیت بسیار خوبی تلقی خواهد شد و از این منظر نیز هیچ نگران فنی وجود ندارد.
در همین راستا، علیرضا غفوری‌فرد، قائم مقام فدراسیون صادرات انرژی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، ضمن ارزیابی توان فنی کشور برای توسعه خط انتقال بین دو کشور ایران و قطر عنوان کرد: مشابه این مسئله در زمینه خطوط انتقال میعانات در گستره فرا ساحلی مطرح بود که مشخص شد چندین شرکت فعال در بخش خصوصی و بخش دولتی کشور پتانسیل این فعالیت را دارند.
غفوری‌فرد ادامه داد: اگر شرایط اتصال شبکه‌های برق دو کشور ایران و قطر مهیا شود، توان فنی اجرای این عملیات به طور کامل در کشور وجود دارد.
با توجه به سفر رئیس جمهور به قطر، اتصال شبکه برق ایران و قطر می‌تواند یکی از مهمترین دستور کارها این سفر تلقی شده و زمینه برداشتن یک گام دیگر در جهت تبدیل شدن ایران به قطب برق منطقه نیز مهیا شود.
بر همین اساس، نگاهی به مسیر دولت سیزدهم بیانگر آن است که احیای دیپلماسی فعال انرژی با اولویت کشورهای همسایه یکی از مهمترین محورهایی است که آیت‌الله رئیسی دنبال کرده است.
